ارزیابی ظرفیت برد شهری منطقه چهار کلان شهر تبریز

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

فیروز جعفری ¹ , نسرین دین پرور ²

1 - گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری - دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی - دانشگاه تبریز
2 - گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهر ی دانشگاه تبریز

تاریخ دریافت : 1399/04/29 تاریخ پذیرش : 1400/02/16 تاریخ انتشار : 1401/09/01

کلید واژه: پایداری, ظرفیت برد, برد فیزیکی, برد واقعی, برد موثر,

چکیده مقاله :

ظرفیت برد نقش مهمی در پایداری زیست محیطی شهرها دارد، بطوریکه به ایجاد تعادل بین جمعیت و منابع موجود در یک منطقه می پردازد. توجه به مقوله ظرفیت برد در برنامه ریزی برای شهرها از یک طرف به مدیریت بهتر تصمیمات شهری در زمینه ی هزینه ها و امکانات و از طرف دیگر به حفظ منابع با کیفیت مطلوب برای نسل های آینده منجر می شود. با عنایت به این امر در این پژوهش در جهت بررسی ظرفیت برد شهری منطقه 4 تبریز، ظرفیت سه شاخص زباله شهری، شبکه معابر و فضای سبز شهری در پاسخگویی به جمعیت ساکن در منطقه مورد بررسی قرار گرفته است. رویکرد حاکم بر پژوهش توسعه ای_کاربردی و روش تحقیق از نوع توصیفی _تحلیلی می باشد. داده های مورد نیاز به روش اسنادی، میدانی و کتابخانه ای و پیمایشی گردآوری شده است. برای تعیین ظرفیت برد ابتدا پتانسیل بهره وری هرکدام از منابع برآورد و سپس براساس جمعیت، میزان آستانه های مجاز بیان و با استانداردهای زیست محیطی مورد مقایسه و بررسی قرار گرفته است، پس از تلفیق و ترکیب داده ها به تهیه نقشه ها در محیط جی آی اس پرداخته شده است. .نتایج نشان می دهد که فضای سبز شهری با ظرفیت جمعیت پذیری حداقل659617 و حداکثر7420690 نفر در برابر جمعیت 325898 نفر منطقه چهار در وضعیت مطلوب قرار دارد. شاخص زباله با ظرفیت پذیری حداقل150000 نفروحداکثر 240000نفر باتوجه به جمعیت منطقه در وضعیت نامطلوبی بوده همچنین در زمینه شاخص شبکه معابر با ظرفیت جمعیت پذیری حداقل 96384 و حداکثر 112544 نفر در مقابل ظرفیت جمعیتی منطقه در بازه فشار بحرانی قرار دارد.

چکیده انگلیسی:

One of the main challenges in big cities, especially in metropolitan cities, is rapid population growth regardless to services capacity and facilities responsive to essential needs of citizens. . Hence, in this study, region 4 of Tabriz city has investigated as one of the most crowded zones of Tabriz with index of green space , road network and waste . carrying capacity plays an important role in the environmental sustainability of cities, so that it creates a balance between population and resources in an area. Preservation of resources with desirable quality leads to future generations. The dominant approach to developmental-applied research and research methods is descriptive-analytical. The main research approach is developmental-applied,descriptive,analytical, and survey research.To determine the range capacity, first the productivity potential of each resource is estimated and then based on the population, the amount of thresholds is expressed and compared with environmental standards, after combining and combining the data to prepare a map in the GIS environment. Results show that urban green space with a population capacity of at least 659617 and a maximum of 7420690 people in front of a population of 325898 people in region 4 is in good condition Waste index with a capacity of at least 150,000 people and a maximum of 240,000 people was in an unfavorable situation due to the population of the region.Also, in the field of road network index with a population capacity of at least 96384 and a maximum of 112544 people in front of the population capacity of the region is in a critical pressure range.

منابع و مأخذ:

1. Abaszadeh N Integrating the concepts of win capacity in the process of urban planning and management Case study: Development of spatial indicators of waste production in the metropolis of TehranJournal of Environmental Sciences Year 6, Issue 2, Winter 13.


2. 2. Changliang, Li, and L. Lina. 2012. Theoretical Research of the Urban Comprehensive Carrying Capacity in the Epoch of Urbanization, International Journal of Financial Research. Vol. 3 (1), 105-113.


3. 3.Hoseinzade.D ;Sasanpour.F.(2015): " Method Ecological Footprint in Sustainability Metropolis whit Attitude to Metropolis Tehran Georapical Researces Journal No. 82.


4. 4.Irankhahi, Mehdi, Jozi, Seyed Ali, Farchchi, Parviz, Shariat, Seyed Mahmoud, and Liaghati, Homan Combination of. 2017. GISFM and TOPSIS to evaluation. Urban Environment Carrying Capacity (Case study: Shemiran City, Iran) Environ. Sci. Technol. Vol. 5 (6), 142-165.


5. 5.Ghafouri.E;Sarabi.SH.Evaluation of tourism range capacity in Mashhad, Sixth National Conference on Urban Planning and Management with Emphasis on the Components of the Islamic City


6. 6.Khakpour,B ; Rahnama ,M;Damavandi ,H .(2014): "Application of the Method Ecological Footprint Urban Development Density (Case Study: Sari City)",The Last National conference on Geography, Tourism, Natural Resuorces and Sustainable Development ,Environment and Development Journal Environ Impact Assess Rev. Vol (16) 223-248.


7. 7. kang, Peng, and Xu, Linyu. 2010. The urban ecological regulation based on ecological carrying capacity, Procedia Engineering. Vol 2, 1692-1700.


8. 8.Oh, Kyushik, Yeunwoo Jeong, Dong-Kun Lee, Wangkey Lee, and Jaeyong Choi 2005. Determining development density using the Urban Carrying Capacity. Assessment System. Landscape and Urban Planning. Vol (73), 1-15.


9. 9. Rao, S., R. Chennamaneni. (2007). Assessment ofUrban Carrying Capacity, A Case Study ofEnvironmental and Institutional Implicationfor Water Resource Management inHyderabad, Federal Ministry of Educationand Research (BMBF), Research Report.


10. 10.Rees, William, and Wackernagel, Mathis. 1996. Urban Ecological Footprint


11. 11.Rahnama, MohammadRahim, and Gholizadeh Sarabi, Shahrzad. 2014. Urban Carrying Capacity and Sustainable Development Density in the ninth region of Mashhad. The Journal of Geographic and Environmental Planning. Vol. 26 (4): 263-286.


12. 12.Rezvani,M,R.(2008): " Tourism Development.Publishers Tehran


13. 13.Rasoulzade,Z.(2018): " Feasibility Increase FAR According Capacity Metropolitaion Area network Density (Case Study: Bahar Region Tabriz): " Urban Planning Knowledge No.4.


14. 14.Shayesteh, Kamran., Gandali, Mojtaba. 2017. Evaluation of the carrying capacity.


15. 15.Schroll, Henning, and Andersen, Jan. 2012. Carrying Capacity: An Approach to Local Spatial Planning in Indonesia. The Journal of Tran disciplinary


16. 16.Sarma, A. K., et al. "Urban carrying capacity: Concept and calculation." Centre of Excellence: Assam, India (2012). Environmental Studies. Vol. 11 (1), 27-39.


17. 17.satiango,L.E,A.Gonzales-Caban&Loomis(2008)A Modrl forPredicting Deily peak Visition and Implications for Receation Management and water Quality: Evidence from two Rivers in Puerto Rico , Environment Manejme of Semenan using urban carrying capacity load number model. ECOPERSI 4: 1941-1953.


18. Tehrani , Nadia A., 2009. Integrating Carrying Capacity’s Concepts into Urba Planning and Management Process.Case Study: Spatial Indicators of Waste Generation in Tehran Metropolis. The Journal of Environmental Sciences. Vol. 687-104.


19. 19.Tabibian, Manouchehr,. Setudeh, Ahad,. Shayesteh, Kamran,. And chalabianlou.


20. 20. Xu L. Y., Yang Z. F., Li, W. (2008) Modelling the Carrying Capacity of Urban cosystem,


21. International Conference of Bioinformatics Biomed, pp. 4400-4404.