واکاوی نقش اقتصاد سیاسی اسلامی بر زیستپذیری شهری (مطالعه موردی: شهر زنجان)
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری
مهسا فرامرزی
1
(مدیر گروه معماری و شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز)
محمدحسین جعفری
2
(دانشگاه آزاد اسلامی تبریز. گروه شهرسازی)
ام السلمه بابایی
3
(عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور، تهران)
کلید واژه: زنجان, شهر اسلامی, زیست پذیری, عدالت, اقتصاد سیاسی,
چکیده مقاله :
یکی از نیازهای زیربنایی سازمانیابی فضایی شهرها، برنامهریزی با توجه به ساختار فرهنگی و ایدئولوژیکی حاکم بر زندگی شهروندان است. در این رابطه، اقتصاد سیاسی اسلامی یکی از نیروهای اصلی در شکلگیری و تداوم سیاستهای برنامه ریزی شهرهای اسلامی بویژه ایران میباشد. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی بدنبال بررسی میزان تأثیر اقتصاد سیاسی اسلامی بر شاخصهای زیست پذیری شهری با مورد شناسی شهر زنجان است. جمعآوری اطلاعات با مطالعات میدانی و کتابخانه ای انجام شد. جامعه آماری شامل جمعیت 430871 نفری شهر زنجان است که با روش نمونه گیری جدول مورگان 384 نمونه انتخاب شده است. برای تحلیل دادهها از آزمون K-S، تحلیل مسیر و مدل معادلات ساختاری با نرمافزار SPSS و PLS استفاده شد. طبق یافتهها، وضعیت شاخص زیستپذیری شهر زنجان با میانگین 3/3 و مؤلفه اقتصاد سیاسی اسلامی با میانگین 54/3 است. این مقدار نشان از عملکرد مطلوب شاخصها دارد. همچنین، طبق نتایج محاسبات آزمون تحلیل مسیر، مقدار اثر کل مؤلفه اقتصاد سیاسی اسلامی بر زیست پذیری شهر زنجان برابر 408/0 بوده، که نشانگر رابطه مطلوب و معنادار است. بدین ترتیب، برای بهبود زیست پذیری شهر زنجان، رعایت حقوق شهروندی، حفظ محیط زیست، جلوگیری از رانت خواری و تغییر کاربری اراضی و افزایش دانش مردم و بینش مسئولین ضروری به نظر میرسد.
Spatial organization of the city is influenced by the economic, social, and political functions of the community, if these structures lack a reliance-based ideology, its undesirable effects will be manifested in the urban environment. One of the important factors is planning, regardless of the cultural and ideological structure governing the lives of citizens, which has led to the weakening of the urban habitat conditions. This is despite the fact that Islamic political economy is one of the main forces in the formation and continuation of planning policies of Islamic cities.
This research, using descriptive-analytic method, investigates the effect of Islamic political economy on urban Livability. To collect data from field studies and library has been used. With Sampling method Morgan table 384 is selected. For data analysis, Kolmogorov-Smirnov test, path analysis and structural equation models with of SPSS and PLS has been used.
The results showed that status of Zanjan's Livability is 3.3 and Islamic political economy with average 3.54. Also, according to path analysis test, the total effect of the total component of Islamic political economy is 0.408. And it can be said that the effect of Islamic political economy on Zanjan's Livability is desirable and meaningful. Also, the component of Islamic political economy explains 33% of Zanjan's Livability change. Thus, respect for citizenship rights, efforts to protect the environment, preventing rentiers and land use change, and increasing knowledge and awareness of the people and insights of the authorities seems necessary.
_||_