بررسی عوامل مؤثر بر حمل و نقل پایدار شهری بر پایه نظریه اقتصاد سبز مورد مطالعه: شهر بیرجند

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

محمد اسکندری ثانی ¹ , محمود مرادی ² , افسانه ابراهیمی ³

1 - گروه جغرافیا دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه بیرجند
2 - گروه جغرافیا دانشگاه پیام نور بیرجند
3 - گروه جغرافیا دانشگاه پیام نور فردوس

تاریخ دریافت : 1396/11/15 تاریخ پذیرش : 1398/03/06 تاریخ انتشار : 1398/04/01

کلید واژه: حمل و نقل پایدار, شهر هوشمند, اقتصاد سبز, بیرجند,

چکیده مقاله :

افزایش استفاده از خودرو و وابستگی به آن در محیط های شهری، مشکلات متعددی از قبیل آلودگی هوا و صوتی، ترافیک، مصرف بی­رویه انرژی­های فسیلی ایجاد کرده است. نمونه مورد مطالعه در این تحقیق، به عنوان مرکز استان خراستان جنوبی و تمرکز بالای بخش خدمات، توسعه بی قواره و نامتوازن، حجم بالای ترددهای درون شهری و نامناسب بودن برخی از معابر موجب ایجاد ترافیک، آلودگی­های صوتی و زیست محیطی به عنوان نمونه­ای مناسب برای برنامه ریزی حمل و نقل پایدار تلقی می­شود. بر این اساس هدف پژوهش بررسی و شناسایی عوامل مؤثر بر ایجاد سیستم حمل و نقل پایدار با تأکید بر اقتصاد سبز در شهر بیرجند می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی بوده و از نظر روش تحقیق توصیفی– تحلیلی می­باشد. روش جمع­آوری داده­ها به صورت کتابخانه­ای و مطالعات میدانی از نوع پیمایشی انجام شده است. اطلاعات از یک نمونه 175 نفری از جامعه آماری از طریق پرسشنامه اخذ گردیده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده­ها از نرم­افزار SPSS و نرم­افزارAmos استفاده گردید. متغیرهای مؤثر بر حمل و نقل به 5 مؤلفه کلی (زیرساختی، شهر هوشمند، زیست محیطی، عوامل اقتصادی و اجتماعی) که هر کدام در برگیرنده چند شاخص می­باشد، تقسیم شده است. نتایج تحقیق نشان می­دهد مؤلفه زیرساختی با مقدار0.55، شهر هوشمند با مقدار0.43، زیست محیطی با مقدار0.40، اقتصادی با مقدار 0.35و اجتماعی با مقدار0.30 به ترتیب بیشترین تأثیر بر حمل و نقل پایدار با رویکرد اقتصاد سبز داشته است. مدیریت واحد و یکپارچه، ارتقا فرهنگ رانندگی، ارائه آموزش، جایگزین کردن خودروی فرسوده با خودرو نو و هیبریدی، نصب علائم ترافیکی، ایجاد مراکز پیاده محور در شهر بالاخص بافت مرکزی از عوامل تأثیرگذار می­باشد.

چکیده انگلیسی:

The sample studied in this research as the capital of South Khorasan provincial and the high concentration of services, unbalanced development, high volumes of inland traffic and the inappropriate nature of some of roads caused traffic, noise and environmental pollution is considered as a appropriate sample for sustainable transport. Accordingly, the aim of this paper is to investigate and identify the factors affecting the establishment of a sustainable transportation system with an emphasis on green economy in Birjand. The present research is a descriptive-analytical research. Data collection method was library and field studies (interviews and questionnaires). The community of research has been experts in the field of transportation. Information from a sample of 175 people from the statistical community was collected through a questionnaire. Data were analyzed using SPSS software and Amos software. Variables affecting transportation are divided into five general components (infrastructure, smart city, environmental, economic and social factors), each containing several indicators. The results of the research show that the infrastructure component with 0.55, smart city with 0.43, environment with 0.40, economic with 0.35 and social with 0.30 have the most impact on sustainable transport with green economy approach, respectively. Unified management, promoting culture, providing training, replacing a old vehicle with a new and hybrid vehicle, installing traffic signs, and creating pedestrian centers in the city, especially the central tissue, are influential factors

منابع و مأخذ:

1. استادی جعفری؛ مهدی حدیقه و محسن جوانی.(1388): جایگاه حمل ونقل همگانی در دستیابی به حمل ونقل پایدار، نهمین کنفرانس حمل ونقل و ترافیک، معاونت حمل ونقل و ترافیک، اردیبهشت، تهران، ایران


2. تندیسه، محسن(1392): برنامه­ریزی راهبردی حمل و نقل پایدار شهری در کلان شهرهای ایران (مورد مطالعه:شهر مشهد)­. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته جغرافیا و برنامه­ریزی شهری، دانشگاه یزد.


3. زندی آتشبار و علی خاکساری(1390): حمل و نقل پایدار و سیاستهایی برای رسیدن به آن با معرفی استراتژی ASI  ، یازدهمین کنفرانس بین المللی حمل و نقل و ترافیک.


4. کاکاوند، جباری (1392): ارزیابی پایداری سیستم های حمل و نقل عمومی درون شهری. دهمین کنفرانس بین المللی مهندسی حمل و نقل و ترافیک.


5. صرافی، مظفر و توکلی نیا، جمیله و محمدیان مصمم، حسن(1393): اندیشه های نو در برنامه ریزی شهری، نشر قدیانی.


6. محمد­پور، صابر و صرافی، مظفر و توکلی نیا، جمیله (1394): ­تحلیلی بر مدیریت تقاضای سفر در راستای حمل و نقل پایدار شهری (مورد پژوهش: کلان شهر تهران، فصلنامه برنامه ریزی منطقه ای، سال6 – شماره پیاپی 21 – بهار 95، صص 103-115.


7. Bongardt, D, Breithaupt, M and Creutzig, f (2010).  Beyond the Fossil City: Towards low Carbon Transport and Green Growth, Integrated over Goals Innovation, Vol 4 (4).


8. Cheba, Saniuk, S (2016). Sustainable urban transport – the concept of measurement  in the Field of city logistics, 2nd International Conference "Green Cities - Green Logistics for Greener Cities", 2-3 March 2016, Szczecin, Poland


9. Kaysi, I. & Chaaban (2013). Transitioning To the Green Economy: The Arab Transport Sector Policy BRIEF, International Journal Sustainable Development. Plann. Vol. 8, No. 3.


10. Limaa J., P., da Silva Limaa R., da Silva A., N., R., (2014). Evaluation and selection of alternatives for the promotion of sustainable urban mobility.Procedia - Social and Behavioral Sciences 162, 408-418.


11. International Labor Office (ILO) (2009). Definitions of green jobs used in the employment and environment policy context.


12. International labor office (ILO) (2008). Green jobs, facts and figures, unite to combat climate change


13. Intikhab Ahmed et al: (2007). urban transport and sustainable transport strategies, a case study of Karachi Pakistan, Tsinghua science and technology vol.12, no.3 ,pp309-317


14. Hussein. R. M. R. (2013). Towards Sustainable Urban Transportation Case Studies World Academy of Science, Engineering and Technology International Journal of Transport and Vehicle Engineering Vol: 7, No: 9,


15. Jennifer.w.Michal c.m (2013). The Green jobs, fantasy: why the economic and environmental reality can never live up to the political promise, the school of public policy. Sapp Research papers.


16. GTZ (2007). Sourcebook module “Transport and Climate Change”, http://www.gtz.de/de/dokumente/en-transport-and-climate-change-2007.pdf


17. Manitao yi. (2014). Green businesses in a clean energy economy: Analyzing drivers of green business growth in U.S, Energy 68.922-929


18. May A., D., (2015). Encouraging good practice in the development of Sustainable Urban Mobility Plans. Case Studies on Transport Policy 3/1, 3- 11.


19. United Nation Environment Program (2008).Green jabs: Toward decant work in a sustainable, low-carbon word, policy messages and main findings for decision marker


20. United Nations Conference on Trade and Development (2015). Sustainable freight transport systems: Opportunities for developing countries, Trade and Development Commission, Multi-year Expert.