تحلیل فضایی اتفاقات شبکة فاضلاب شهری با استفاده از GIS مطالعة موردی: شهر اردبیل
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری
علیرضا محمدی
1
(استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه محقق اردبیلی)
الهه پیشگر
2
(کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران)
سپیده نوری
3
(دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل)
کلید واژه: شهر اردبیل, تحلیل فضایی, حوادث شبکه فاضلاب شهری, اتفاقات, سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS),
چکیده مقاله :
سالانه هزاران مورد حادثه در شبکههای فاضلاب شهری ایران اتفاق میافتند. تحلیل فضایی این حوادث با استفاده از فنون مناسب، برای کاهش خسارات ناشی از آنها، ضروری به نظر میرسد. هدف این پژوهش تحلیل فضایی اتفاقات شبکة فاضلاب شهری است. قلمرو پژوهش شهر اردبیل است که از 44 محله تشکیل شده است. دادههای این پژوهش، شامل 722 مورد اتفاق در شبکة فاضلاب شهر اردبیل است. این آمار تا نیمة دوم سال 1395 ثبت شدهاند. در پژوهش حاضر، از فنون آمار فضایی مانند تراکم Kernel، رگرسیون وزنی جغرافیایی (GWR) و روش تعیین الگوی پراکنش عوارض Replyes K-Function، برای تجزیه و تحلیل دادهها، استفاده شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهند که بیشترین اتفاقات فاضلاب، در محلههای مرکزی، سکونتگاههای غیررسمی و بافتهای قدیمی شهر رخ دادهاند. الگوی پراکنش فضایی حوادث فاضلاب، از نوع خوشهای است. شدت تراکم حوادث، در محلات در حال ساخت و محلات فرسوده بیشتر است و بین تراکم جمعیتی و ساختمانی، فعالیتهای ساختمانی، نوع بافت شهری، کیفیت معابر با تعداد اتفاقات رابطه معنادار است و با شیب زمین بیمعنا است. نتیجه اینکه، محلات فرسوده، پرجمعیت و در حال ساخت، با بیشترین حوادث و آسیبها مواجهاند. مدلسازی روابط فضایی نیز نشان میدهد که بافتهای قدیمی و فرسوده شهر، در معرض بالاترین میزان خطرپذیری وقوع حوادث در شبکه فاضلاب قرار دارند. در پایان بر مبنای یافتههای پژوهش، پیشنهادهایی برای بهبود شبکه و پیشگیری از حوادث در شبکه فاضلاب ارائه شدهاند.
Every year, thousands of incidents occur in urban sewer networks. Spatial analysis of these events using the proper techniques for reducing damages caused by them, is necessary. The purpose of this research is spatial analysis of the events of the urban sewage network. The study area of this study is Ardabil city consisting of 44 neighborhoods. The data of this study included 722 events in the Ardabil city sewage network. These statistics were recorded in the second half of 2016. In this study, spatial statistical techniques such as Kernel density, Geographically Weighted Regression (GWR) and the distribution pattern of "Ripley's K-Function", are used for data analysis. The findings show that the most sewage events occurred in the central neighborhoods, informal settlements and the Old textures of the city. Spatial distribution pattern of sewage events, is the cluster type. The sewage events density, intensity is higher in under construction and old neighborhoods and there is a significant relationship between population density and building construction activities, urban texture, quality of streets with the number of events but this relationship with ground slope is meaningless. In conclusion, old, overcrowded and under construction neighborhoods, faced with the most events and damages. Modeling spatial relationships also show that, old and deteriorated areas of the city faced with the highest risk of events in the sewage network. At the end, based on research findings, recommendations for improvement of networks and prevention of events in the sewage network are presented.
_||_