تحلیل استراتژی‌های توسعه شهر ایلام با استفاده از مدل AHP
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری
عظیم علیشائی
1
(مربی و عضو هیات علمی گروه جغرافیا دانشگاه پیام نور، تهران، ایران)
ببراز کریمی
2
(مدرس گروه شهرسازی واحد صفاشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، صفاشهر، ایران)
کلید واژه: ایلام, تحلیل سلسله مراتبی, استراتژی‌های توسعه شهر,
چکیده مقاله :
استراتژی‌های توسعه شهر از دیدگاههای جدید و تاثیرگذار در بهبود روند برنامهریزی شهر است. هدف پژوهش تعیین استراتژی‌های توسعه شهری ایلام و اولویتبندی آنها با استفاده از مدل AHP است. پژوهش حاضر با ماهیت کاربردی و روش تحقیق ترکیبی (پیمایش و توصیفی- تحلیلی) به تعیین استراتژی‌های توسعه شهری ایلام می‌پردازد. در این پژوهش ابتدا 6 استراتژیاصلی، ساماندهی فضایی، تقویت اقتصاد شهری، زیستپذیری اجتماعی، دسترسی پایدار، محیط زیست و حکمروایی خوب شهر، به همراه استراتژی‌های فرعی بر اساس درخت سلسله مراتبی ترسیم گردید و پس از تهیه پرسشنامه از متخصصان و مدیران شهری خواسته شد تا بر اساس مقایسه زوجی اولویت‌ها را مشخص سازند. در کل نتایج حاصل از تلفیق معیارها و زیر معیارها نشان می‌دهد که کسب درآمدهای پایدار با میانگین وزنی 365/0 اولویت اول، کاهش آلودگی هوا با امتیاز 336/0 دارای اولویت دوم، عدالت فضایی با ضریب اهمیت 3/0 اولویت سوم و در راستای دسترسی پایدار شهر، ارتقاء حمل و نقل عمومی با میانگین وزنی 298/0 در اولویت چهارم برنامهریزی قرار داشته و اولویت پنجم برنامهریزی نیز تدوین چشمانداز با امتیاز 284/0 است و بسترسازی تعاملات اجتماعی در اولویت آخر برنامهریزی قرار گرفته است.
By change of the city planning viewpoints, the common procedures which is related to city development preparation and approval has changed as well. These procedures will be reviewed and the city development strategies are the new and effective viewpoints for improving city planning flow. The aim of this project are determining Ilam city development strategies and prioritizing them by AHP. The current Ilam programs are physical and static, they are not made based on social and economic aspects and they are not responsive to the current needs of this city, the goals which are expected to be very low. In this project, first six main strategies are planned which are include spatial organizing, urban economic reinforcing, social livability, stable accessing, environment, good city ruling and sub-strategies based on the hierarchical tree. After preparing the questionnaire be asked to professionals and city managers to identify priorities based o paired comparison. With regard to the strategic planning and its systematic approach, the obtained weighted coefficient has priority for integrating actions. The results of integrating criteria and sub criteria show that the first priority is sustainable income, the second is decrease of air pollution, the third is spatial equity.
اشرفی، یوسف، (1387) رویکردی جدید در برنامه ریزی شهری در رویکرد تحلیلی، فصلنامه مدیریت شهری، شماره. 80-130، 2.
حیدری چیانه؛ رحیم، سده خدیجه رضاطبع ازگمی، 1389، نقش استراتژی توسعه شهری (CDS) در سیاست‌های تأمین مسکن گروه‌های کم‌درآمد شهری، مطالعه موردی: شهر رشت، فصلنامه پژوهشهای جغرافیای انسانی، شماره 3.
رضائی، محمدرضا و همکاران (1395)، اولویت بندی و تعیین استراتژی‌های توسعه شهر شیراز با استفاده از AHP، فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی شهری، بهار 1395 - شماره 24.
رفیعیان، مجتبی و شاهین راد، مهنوش(1387) راهبرد توسعه شهر در جهت تحقق برنامه ریزی توسعه شهری (با تأکید بر برنامه راهبردی شهر کرمان)، مجله مطالعات اجتماعی ایران، دوره دوم، شماره 2.
زبردست، اسفندیار. 1380.کاربرد فرایند تحلیل سلسله مراتبی در فرایند برنامهریزی شهری و منطقهای، نشریه هنرهای زیبا، شماره10.
سعید نیا، احمد (1382)، کتاب سبز شهرداریها، جلد اول شهرسازی، تهران انتشارات سازمان شهرداریها.
سلیمی، محمود، (1387) برنامه ریزی استراتژیک توسعه شهر بانه با استفاده از مدل SWOT، پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه فردوسی مشهد.
صابری، حمید و همکاران، (1391)، اولویت بندی استراتژی‌های توسعه شهر (CDS) با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی AHP مطالعه موردی: کلان شهر اصفهان، فضای جغرافیایی ، دوره12، شماره39.
صرافی، مظفر، (1379)، شهر پایدار چیست؟، فصلنامه مدیریت شهری، شماره 4.
صرافی، مظفر و تورانیان فضیلت (1383)، مروری بر دیدگاههای نظری مدیریت کلانشهری با تاکید بر جنبه‌های نهادی، فصلنامه مدیریت شهری، شماره 17.
عزیزی، محمدمهدی،(1380)، توسعه شهری پایدار، برداشت و تحلیلی از دیدگاههای جهان، تهران، صفه، انتشارات شهید بهشتی، شماره23.
غفاری گیلانده عطا، غلامی، عبدالوهاب(1393) مقایسه کارآیی فنون تحلیل چندمعیاری در بررسی تناسب ارضی مکان یابی محل دفن پسماندهای شهری شیراز، فصلنامه پژوهشهای جغرافیای انسانی، شماره 88.
حقجو، محمدرضا.(1383)، تحلیل مناسبات محیطی در مدیریت فضایی کلانشهرها، فصلنامه مدیریت شهری، شماره17
ملک افضلی، علی اصغر(1382)، انتخاب استراتژیک در برنامه ریزی شهری، تهران، جهاد دانشگاهی واحد صنعتی امیر کبیر، چاپ اول.
ملکی، سعید(1390): سنجش توسعه پایدار در نواحی شهری با استفاده از تکنیکهای برنامهریزی (نمونه موردی: شهر ایلام)، مجله جغرافیا و توسعه، شماره 21، صص 136-117.
مسیحی، واراز (1384)، برنامهریزی استراتژیک و کاربرد آن در شهرسازی ایران، انتشارات شرکت پردازش و برنامه ریزی شهر تهران.
CDS In China: A Manual. (2006). www.cities allianc.org
Center for urban Development studies (2001), Assessment of The Oradea city Development strategy, Harvard University, Research Triangle Institute
City Alliance, (2006), guide to city development strategies improving urban performance, first printing.
Eiveida, ahmad. (2002). Thessaloniki Development Conference, world bank Sep
Hall, P. & Pfeiffer, U. (2004). Urban Future 21, Spoon Press, London. 19. Kostic, S., 2007, Formulation City of Nis Development Strategy, Newsletter. http://www.citiesalliance.org/publication /otherresources/other-resources-cds.html).
Kostic, S., (2007), Formulation City of Nis Development Strategy, Newsletter. (http:// www. citiesalliance.org/publication/otherresources/other-resources-cds.html).
Marinoni, Oswald, (2007), some words on the analysis hierarchy process and the provided arc gis extention 2007, ext-ahp, retrieved.
Mukhija, vinit (2009), viewpoint challenges for international development planning: preliminary less ons from the case of the cities alliance, cities, vol.23,no.1.
Phonm penh municipality,(2005), city development strategy,2005-2015.
Preuss, Stefan (2003), is regional planning strategic? An Genglo-German comparison. Paper presented at the planning research conference, oxford. 8-10april.
The World Bank office Beijing. (2002). Urban/Environment Development Unit.
Tim Moonen, Greg Clark (2013), The Business of Cities 2013 , Knowledge
_||_
CDS In China: A Manual. (2006). www.cities allianc.org
Center for urban Development studies (2001), Assessment of The Oradea city Development strategy, Harvard University, Research Triangle Institute
City Alliance, (2006), guide to city development strategies improving urban performance, first printing.
Eiveida, ahmad. (2002). Thessaloniki Development Conference, world bank Sep
Hall, P. & Pfeiffer, U. (2004). Urban Future 21, Spoon Press, London. 19. Kostic, S., 2007, Formulation City of Nis Development Strategy, Newsletter. http://www.citiesalliance.org/publication /otherresources/other-resources-cds.html).
Kostic, S., (2007), Formulation City of Nis Development Strategy, Newsletter. (http:// www. citiesalliance.org/publication/otherresources/other-resources-cds.html).
Marinoni, Oswald, (2007), some words on the analysis hierarchy process and the provided arc gis extention 2007, ext-ahp, retrieved.
Mukhija, vinit (2009), viewpoint challenges for international development planning: preliminary less ons from the case of the cities alliance, cities, vol.23,no.1.
Phonm penh municipality,(2005), city development strategy,2005-2015.
Preuss, Stefan (2003), is regional planning strategic? An Genglo-German comparison. Paper presented at the planning research conference, oxford. 8-10april.
The World Bank office Beijing. (2002). Urban/Environment Development Unit.
Tim Moonen, Greg Clark (2013), The Business of Cities 2013 , Knowledge