تحلیل ساختاری موانع توانمندسازی اجتماع محور در مناطق اسکان غیررسمی (مطالعه موردی: محله بانبرز شهر ایلام)
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری
عظیم زرین کاویانی
1
(دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه زنجان)
محسن کلانتری
2
(دانشیار جغرافیا دانشگاه شهید بهشتی)
ابوالفضل مشکینی
3
(استادیار دانشگاه تربیت مدرس)
عیسی پیری
4
(استادیار جغرافیا دانشگاه زنجان)
کلید واژه: ایلام, اسکان غیر رسمی, تحلیل ساختاری, توانمندسازی اجتماع محور, بان برز,
چکیده مقاله :
پدیده اسکان غیررسمی به عنوان یک مسئله ساختاری-کارکردی در عرصه مدیریت شهری به ویژه در کشورهای در حال توسعه مطرح است. با توجه به علل متعدد اقتصادی، اجتماعی و کالبدی-فضایی در ایجاد این مشکل، برخی بر عوامل اجتماعی به عنوان ظرفیت سازی و توانمندسازی محلات تأکید میکنند. از اینرو مقاله حاضر نیز با روش توصیفی-تحلیلی، عوامل و موانع اصلی در توانمندسازی ساختاری اسکان غیررسمی در محله بان برز شهر ایلام را مورد بررسی قرار میدهد. برای گردآوری اطلاعات از مطالعات میدانی و کتابخانه ای بهره گرفته شد و در این رابطه، 38 شاخص در چهار حوزه آموزش، مشارکت، ظرفت سازی و هم افزایی نهادی برای تحلیل موانع ساختاری توانمندسازی محله بان برز استخراج گردید. برای تحلیل دادهها از آزمون نیکوئی برازش، تحلیل عاملی و مدل تحلیلی اثرات متقابل/ساختاری با کمک نرمافزارهای SPSS و Mic Mac استفاده شد. نتایج نشان داد که وضعیت محله بان برز از یک سیستم پایدار تبعیت میکند. از طرفی 41 درصد از توانمندسازی محله بان برز از طریق مؤلفههای ظرفیتسازی، همافزایی نهادی، آموزش و مشارکت، قابل تبیین است. در این میان، مؤلفه «ظرفیتسازی» با مقدار ویژه 289/2 بالاترین واریانس (893/22) و بیشترین سهم را در تبیین توانمندسازی محله بان برز داشته است. بر اساس روش تحلیل اثــرات متقابل/ساختاری، مولفههای امنیت(4064843)، اعتماد (4809443)، طولانی بودن فرآیند اداری تهیه و اجرای طرحها (4957464)، و آموزش جوانان(4814855) مهمترین موانع توانمندسازی اسکان غیررسمی هستند. در نتیجه، جهت توانمندسازی محلات اسکان غیررسمی، توسعه امنیت، آموزش ساکنین و تسریع در اجرای پروژههای عمرانی و اجتماعی در محله بان برز شهر ایلام ضروری است.
The informal settlement phenomenon is a structural-functional problem in urban management, especially in developing countries. Several factors, such as economic, social, and physical causes, contribute to this problem. Some emphasize social factors as capacity building and empowerment of neighborhoods. This article analyzes the main factors and obstacles in the structural empowerment of informal settlement in Ban Barz neighborhood of Ilam city by descriptive-analytical method. In order to collect information, field and library studies were used and in this regard, 38 indicators were extracted in four areas of education, partnership, institutionalization and institutional synergy for analyzing the structural barriers. To analyze the data, goodness-of-fit test, factor analysis and interactive / structural analytical model have been used with SPSS and Mic Mac software. The results showed that Ban Barz neighborhood follows a stable system. 41 percent of Ban Barz empowerment can be explained through the components of capacity building, institutional co-operation, education and participation. Meanwhile, the "Capacity" component with a specific value of 28.92 had the highest variance (22.893), with the largest share in explaining the social enabling of the Ban Barz neighborhood. Based on the interactive / structural analysis method, the security (4064843), trust (4809443), long process of administrative preparation and execution of plans (4957464), and training of the youth (4814855) are the most important barriers to informal settlement enabling. As a result, in order to enable informal settlements, Security development, training residents and accelerating the implementation of civil and social projects in the neighborhood of Ban Baz Ilam is essential.
_||_