ارزیابی آثار اجتماعی و فرهنگی اصلاح هندسی معابر شهری؛ با مطالعه اصلاح هندسی معابر سطح منطقه 18 تهران

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

علی ایمانی ¹ , فردین منصوری ² , محمدرضا آمویی ³

1 - دانشگاه تهران
2 - دانشگاه علامه طباطبایی
3 - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم انتظامی امین

تاریخ دریافت : 1395/01/14 تاریخ پذیرش : 1395/06/17 تاریخ انتشار : 1395/06/20

کلید واژه: ارزیابی, آثار, اجتماعی و فرهنگی, اصلاح هندسی, معابر شهری,

چکیده مقاله :

معابر شهری، حلقه‌های واسط ورشته‌های ارتباطی بناها وسایر فضاهای شهری است، که اگر با دقت موردتوجه قرارگیرد، بیش‌ترین کارکرد را در زندگی شهری داشته وهمچنین حیاتی‌ترین نقش‌ها را برای پویایی یک شهر رقم می‌زند. یک طراحی و اصلاح هندسی صحیح در معابر شهری، بسیاری از مشکلات توسعه‌ای وزیست‌محیطی و معضلات روانی و اجتماعی را در شهرکاهش می‌دهد. روان‌سازی جریان ترافیک و لذت بخش نمودنِ گشت و گذار و تحرک در شهر به‌واسطه‌ طراحی هندسی الهام‌بخش و صحیح، امکان‌پذیر است. پژوهش حاضر از نوع مطالعاتارزیابی آثار اجتماعی وفرهنگی پروژه‌های شهری است، که به ارزیابی آثار اجتماعی وفرهنگی اصلاح هندسی معابر شهری منطقه 18 تهران می‌پردازد، روش انجام این پژهش روش کمی پیمایشی و اسنادی است و تکنیک جمع آوری اطلاعات پرسشنامه است و در مواردی برای توصیف اقدام مداخله‌ای از تکنیک‌های مصاحبه و مشاهده نیز استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق را ساکنان اطراف پروژه تشکیل می‌دهند که از 200 نفر از آنها از طریق ابزار پرسشنامه اطلاعات جمع آوری شده است. با توجه به نتایج تحقیق، 20 پیامد در چهار بخش اجتماعی و فرهنگی، زیست محیطی، اقتصادی و دید و منظر شهری شناسایی شده است. نتایج آزمون فریدمن نیز نشان می‌دهد که در بین پیامد‌های شناسایی شده، توجه به نیازهای اقشار خاص (معلولان، سالمندان، کودکان ) با میانگین رتبه13.37 اولویت اول، کاهش منازعات بین رانندگان و مردم با میانگین رتبه 12.15 اولویت دوم، تقویت قانون‌مندی در بین رانندگان با میانگین رتبه 12.01 اولویت سوم، افزایش سطح رضایت شهروندان با میانگین رتبه 11.94 اولویت چهارم، کاهش خسارت مالی ناشی از تصادفات با میانگین رتبه11.85 اولویت پنجم را دارا هستند.

چکیده انگلیسی:

Urban passages are interface loops and communication strings of buildings and other urban spaces, that if carefully be addressed, have the most function in urban lifeand it also brings the most vital roles for the dynamism of a city. A correct design and geometric correction in urban passages, decreases many of developmental and environmental problems and psychological and social issues. Smoothing the traffic flow and making excursions and mobility enjoyable in city is possible due to inspiring and correct geometric design. This research is kind of social and cultural impact assessment studies of urban projects, whichinvestigate the social and cultural effects of geometric correction of urban passages in District 18 of Tehran. The method of this research is surveying and documentary quantitative form and in cases, for describing intervention action, interview and observation techniques had also been used.Statistical society is consisted of two groups of residents around the project and passing drivers, and information is collected through questionnaire from 200 people of them. According to the results, 20 outcomes in four social and cultural, environmental, economic and urban view and prospect, is detected. Friedman’s test results also show that among the identified results, paying attention to the needs of specific strata (such as the disabled, elderly, children) with an average rating of 13.37 have first priority; reducing conflicts between drivers and people with an average rating of 12.15 ,second priority; strengthen the rule of law among drivers with an average rating of 12.01, third priority; increasing the level of satisfaction of citizens with an average rating of 11.94, fourth priority; and reducing the financial damage due to traffic accidents with an average rating of 11.85, fifth priority.

منابع و مأخذ:

ابوالحسنی، مهناز(1391)، ارزیابی پیامدهای اجتماعی طرح اصلاح هندسی و ساماندهی معابر محدوده برج و بیمارستان میلاد تهران، معاونت اجتماعی وفرهنگی منطقه 2.

باقری، محمد و ودادی مقدم، نیوشا(1389). نقش پیاده راهها در پایداری سیستم‌های حمل ونقل شهری، مجموعه مقالات نخستین همایش توسعه شهری پایدار،تهران.     

پوررضا، محمدو همکاران(1391)، مهندسی ارزش در حمل ونقل شهری، تهران دانش شهر ، شماره 149.

تیبالدز، فرانسیس،(1387). شهرسازی شهروندگرا: ارتقاء عرصه‌های همگانی در شهرها و محیط‌های شهری. ترجمه محمد احمدی نژاد، نشر خاک، چاپ اول اصفهان.

رضایی، محمود(1389). نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در طراحی شهری. رساله دکتری شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران.

شهرداری تهران(1390). سند راهبردی توسعه محلات منطقه 18، تهران.

صدیق میرزایی(1392). بررسی شبکه‌های ارتباطی (معابر) شهری و آسیب‌های اجتماعی – ترافیکی، فصلنامه مطالعات مدیریت ترافیک، شماره 29، تهران.

عراقی، مصطفی(1390). ایجاد معابر مناسب برای معلولین، فصلنامه ایران شهرساز،شماره چهارم، تهران.

فاضلی، محمد(1389).ارزیابی آثار اجتماعی، شهرداری تهران، ادار کل مطالعات اجتماعی و فرهنگی.

قربانی، رسول و جام کسری، محمد(1389). جنبش پیاده گستری، رویکردی نو در احیاء مراکز شهری؛ مورد مطالعه پیاده راه تربیت تبریز، مجله مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقه ای، سال دوم، شماره ششم،اصفهان.

مدیر روستا، فاطمه (1390)، پروژه مناسب سازی معابر خیابان دکتر شریعتی جهت جانبازان و معلولان منطقه 7 شهرداری تهران.

معینی، سید مهدی(1390):شهرهای پیاده مدار، نشر آذرخش، تهران.

Appelyard- Donald,2005, Public Streets for public, Columbia University press, New York.

Brain, Edward and Turrent,David(ed)(2000),”Housing and Transport”,” Sustainable Housing Principle& Practice”,E&FN spon,Taylor

Chiesura, A. (2004). The role of urban parks for the sustainable city. Landscape Urban Plan, 68: 129– 138.

Gehl, Jan (2010), “Life between Building”, Translated by J.Koch, NewYork.Germann-Chiari, C. and K. Seeland. (2004), Are urban green spaces optimally distributed to act as places for social integration? Results of a geographical information system (GIS) approach for urban forestry research. Forest Policy and Economics, 6: 3-13.

Halprin, Lawrence (2001), “Cities”, The MIT Press, Massachusetts.

Hillier, B (2004), “Space is the Machine”, Cambridge University Press, Cambridge.

ITDP.(2010).our cities our selves.10 prenciples for transport in urban life.ITDP.

Jacobs, Jane (1993), “Tod und Lebengrober Amerikanischer Stadte”, Verlage uhlstein GmbH, Frankfurt.

Kaplan, R. and S. Kaplan. (1989), The Experience of Nature. Cambridge: Cambridge University Press.

Morancho, A.B. (2003), A hedonic valuation of urban green areas. Landscape and Urban Planning, 66: 35–41.

Schipperjin, Jasper and etal. (2009), Influences on the use of Urban green space, A case study in Odense, Denmark, Univercity of Copenhagen, Forest & Landscape.

Speiregen, Paul (1960), “The Architecture of Towns and Cities”, The American Institute of Architecture.