اثربخشی درمان فعال سازی رفتاری بر عدم تقارن EEG آلفا در لوب فرونتال، انعطاف پذیری شناختی و توجه انتخابی در بیماران مبتلا به اختلال افسردگی

محورهای موضوعی : اندیشه و رفتار در روان شناسی بالینی

سروین انصارحسین ¹ , عباس ابوالقاسمی ² , نیلوفر میکائیلی ³ , نادر حاجلو ⁴

1 - دانشجوی دکتری روان شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
2 - استاد دانشگاه گیلان
3 - روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
4 - دانشگاه محقق اردبیلی

تاریخ دریافت : 1398/03/07 تاریخ پذیرش : 1398/03/07 تاریخ انتشار : 1397/04/01

کلید واژه: فعال سازی رفتاری, انعطاف پذیری شناختی, لوب فرونتال, توجه انتخابی,

چکیده مقاله :

افسردگی به دامنه وسیعی از مشکلات مرتبط با بهداشت روانی اطلاق می‌شود که با فقدان عاطفه مثبت، خلق پایین و دامنه ای از علایم هیجانی، شناختی، جسمانی و رفتاری مشخص می‌شود. هدف این پژوهش بررسی اثربخشی درمان فعال سازی رفتاری بر عدم تقارن EEG آلفا در لوب فرونتال، انعطاف پذیری شناختی و توجه انتخابی در بیماران مبتلا به اختلال افسردگی بود. برای این منظور طی یک پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون چند گروهی و پیگیری با گروه کنترل، از بین مراجعان مرکز بهداشت شهر تبریز که تشخیص اختلال افسردگی دریافت کردند، 30 نفر به صورت نمونه‌ی در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل کاربندی شدند. از دستگاه نوروفیدبک از کمپانی Technology Thought کانادا مدل Procomp 2 برای سنجش میزان عدم تقارن آلفا در لوب پیشانی، قبل و پس از اتمام درمان فعال سازی رفتاری، جهت میزان اثربخشی این درمان بر اصلاح عدم تقارن آلفا در لوب پیشانی استفاده شد. گروه آزمایش تحت 8 هفته (هر هفته 1 جلسه درمانی) مداخله فعال سازی رفتاری قرار گرفتند. تحلیل کواریانس چند متغیری نشان داد که درمان فعال سازی رفتاری منجر به افزایش فعالیت نیم کره چپ ( از طریق کاهش آلفای F3 ) و کاهش انعطاف ناپذیری شناختی و توجه انتخابی و کاهش علایم افسردگی در گروه آزمایش شد. به نظر می‌رسد درمان فعال سازی رفتاری در بهبود انعطاف ناپذیری شناختی و توجه انتخابی موثر است و منجر به افزایش فعالیت نیم کره چپ می‌شود اما در بهبود عدم تقارن آلفای مغزی تاثیری ندارد.

چکیده انگلیسی:

Depression is applied to a wide domain of problems related to mental health that is revealed with lack of positive emotion, low mood, and a range of emotional, cognitive, physical and behavioral symptoms. This research aims to study the effectiveness of behavioral activation treatment on asymmetry of alpha EEG in frontal lobe, cognitive flexibility and selective attention in patients suffering from depressive disorder. For this purpose, in a semi-experimental research with the multi-group pretest-posttest design and follow-up with control group, 30 persons were selected based as convenience samples using random sampling and placed in two test and control groups, from among clients of medical clinic of Tabriz that received the diagnosis of depressive disorder. Neurofeedback equipment of Canadian Technology Thought Company, model Procomp 2 was used for assessment of asymmetry of alpha in frontal lobe, before and after completion of behavioral activation treatment for measuring the effectiveness of this therapy on amendment of alpha asymmetry in frontal lobe. The test group received behavioral activation intervention for 8 weeks (1 therapy session per week). Analysis of multivariable covariance demonstrated that behavioral activation treatment results in increase of the activity of left sphere through reduction of alpha, F3 and reduction of cognitive flexibility and selective attention and reduction of the depression symptoms in test group. Behavioral activation treatment seems to be effective on improvement of cognitive flexibility and selective attention, and results in increase of the activity of left sphere, but has no effect on the improvement of cerebral alpha asymmetry.