ارزیابی میزان حضورپذیری پیاده راه‌ها با رویکرد گردشگری (مورد مطالعه: سبزمیدان شهر قزوین)
محورهای موضوعی : گردشگری سلامت و اکوتوریسم
نوید سعیدی رضوانی
1
,
حمید رضا رشوند
2
*
,
محمدرضا رشوند
3
1 - استادیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.
2 - کارشناسی ارشد برنامه¬ریزی منطقه¬ای، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.
3 - دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.
کلید واژه: پیاده‌راه, گردشگری شهری, حضورپذیری, سبز میدان قزوین.,
چکیده مقاله :
مقدمه: پیادهراهها به‌عنوان یکی از عناصر کلیدی در ارتقای گردشگری شهری و توسعه پایدار، نقش مهمی در کیفیت تجربه گردشگران و ساکنان دارند.
هدف پژوهش: اهداف کلی این پژوهش افزایش میزان بازدیدکنندگان و استفاده کنندگان موثر از محدوده مرکز شهری و تاریخی با بهره‌گیری از معیار پیاده مدار از طرق مختلف مانند پیش بینی و هدایت مناسب تورهای گردشگری شهری و گردشگران انفرادی و استفاده شایسته شهروندان و گردشگران از منطقه مورد مطالعه است و این پژوهش با هدف ارزیابی میزان حضورپذیری پیادهراهها در و ارتباط آنها با توسعه گردشگری انجام شده است.
روششناسی تحقیق: در این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و داده‌ها از طریق پرسشنامه گردآوری شده است. جامعه آماری شامل مسئولان شهری، گردشگران، عابرین پیاده و کسبه بوده و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر تعیین شده است. برای تحلیل داده‌ها، از روش‌های آماری و نرم‌افزار Spss استفاده شده و آزمون‌های تی تک‌نمونه‌ای (One Sample T-test) و تحلیل واریانس (ANOVA) برای بررسی تفاوت‌ها میان گروه‌های مختلف به کار رفته است. همچنین، از مدل رگرسیون چندمتغیره برای تعیین تأثیر عوامل مختلف بر حضورپذیری پیاده‌راه استفاده شده است.
قلمروجغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه سبز میدان شهرستان قزوین و محورهای منتهی به آن شامل خیابان نادری، خیابان پیغمبریه، خیابان امام خمینی، خیابان فردوسی، خیابان هلال احمر که با توجه به پیشینه فرهنگی- تجاری و دارا بودن بناهای با ارزش با قدمت تاریخی نظیرکاخ چهلستون،کاخ عالی قاپو،سرای صدرالسلطنه،گراند هتل، موزه و همچنین بازارهای سنتی دارای قابلیت های بالایی برای گردشگران میباشد.
یافتهها و بحث: آنچه‌ها یافتهها نشان دادند میتوان چنین استنباط نمود که متغیرهای فردی دیگری نظیر سن و سطح تحصیلات، میزان مشارکت افراد در ارزیابی حضورپذیری را تحت تأثیر قرار می‌دهند به‌طوری‌که جوانان تحصیل‌کرده بیشترین تعامل را دارند. در نهایت، پژوهش پیشنهادهایی جهت بهبود کیفیت حضورپذیری پیادهراهها، افزایش مشارکت اجتماعی و ارتقای ظرفیت گردشگری این محدوده ارائه می‌دهد.
نتایج: نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که حضورپذیری این پیاده‌راه به عواملی نظیر کیفیت طراحی معمارانه، جذابیت‌های بصری، دسترسی به زیرساخت‌های شهری و امکانات رفاهی وابسته است.
Pedestrian streets, as key elements in enhancing urban tourism and sustainable development, play a significant role in the quality of experience for both tourists and residents. The present study aims to evaluate the walkability of Sabzeh Meydan pedestrian street in the Qazvin and its relationship with tourism development. The research employs a descriptive-analytical method, and data were collected through questionnaires. The statistical population includes city officials, tourists, pedestrians, and local business owners, with a sample size of 384 determined using Cochran’s formula. Statistical methods and SPSS software were used for data analysis, including One-Sample T-test and ANOVA to examine differences among various groups. Additionally, a multiple regression model was employed to determine the impact of different factors on walkability. The findings indicate that the walkability of this pedestrian street is influenced by factors such as architectural design quality, visual appeal, accessibility to urban infrastructure, and availability of amenities. Furthermore, data analysis reveals that individual variables such as age and education level affect people's participation in evaluating walkability, with educated young individuals showing the highest level of engagement. Finally, the study provides recommendations to improve walkability quality, enhance social participation, and boost the tourism capacity of the area.
1. احمدی، ب. (1398). نقش پیادهراهها در توسعه پایدار شهری. فصلنامه برنامه‌ریزی شهری.
2. امیری، ف. (1399). ارزیابی فضاهای عمومی و تعاملات اجتماعی. نشریه تحقیقات شهری.
3. پوراحمد، م. (1399). بررسی نیازهای گردشگران در شهرهای تاریخی. مجله گردشگری ایران.
4. حسنی، ک. (1401). کاربرد الگوهای رفتاری در طراحی پیادهراهها. فصلنامه مطالعات محیط شهری.
5. حسینی، ع. (1400). تأثیر امنیت در فضاهای شهری بر رضایت گردشگران. مجله معماری و شهرسازی.
6. خسروی، ع. (1402). بازنگری در طراحی فضاهای تاریخی برای جذب گردشگران. مجله برنامه‌ریزی و توسعه.
7. دهقانی، ل. (1402). تحلیل عوامل مؤثر بر رضایت عابران پیاده. فصلنامه مدیریت فضاهای شهری.
8. رضایی، م.، و همکاران.(1401). تحلیل نقش طراحی شهری در ارتقای کیفیت فضاهای عمومی. فصلنامه مدیریت شهری.
9. سلطانی، ح. (1400). بررسی تأثیر طراحی معمارانه بر تعاملات اجتماعی. نشریه معماری و شهرسازی.
10. شریفی، ب. (1402). کاربرد مبانی طراحی پایدار در برنامه‌ریزی شهری. مجله محیط و توسعه.
11. عباسی، ر. (1401). تأثیر روشنایی و زیبایی بصری بر فضاهای شهری. نشریه معماری و هنر.
12. علیزاده، ف. (1401). رابطه تعاملات اجتماعی و کیفیت فضاهای شهری. مجله محیط زیست و توسعه پایدار.
13. کریمی، س. (1402). بررسی زیرساخت‌های گردشگری شهری. نشریه گردشگری پایدار.
14. مرادی، ش. (1399). اهمیت گردشگری پایدار در برنامه‌ریزی شهری. مجله پژوهش‌های گردشگری.
15. مهدوی، ج. (1397). برنامه‌ریزی راهبردی برای ارتقای فضاهای عمومی. فصلنامه مطالعات شهری.
16. نظری، ک. (1400). نقش پیادهراهها در جذب گردشگران. فصلنامه شهر و منظر.
17. یوسفی، ن. (1400). مقایسه تطبیقی کیفیت فضاهای شهری در ایران. نشریه تحقیقات جغرافیایی.
1. Anderson, J. (2023). Green spaces and their impact on urban tourism. Environment and Planning.
2. Carter, F. (2023). Lighting design and urban attractiveness. Architectural Review.
3. Clarke, R. (2022). The economic impact of walkable city centers. Regional Studies.
4. Evans, B. (2023). Social interactions in pedestrian-friendly urban areas. Journal of Environmental Psychology.
5. Gomez, C., & Hernandez, P. (2021). Balancing heritage and modernity in urban planning. Planning Practice & Research.
6. Gonzalez, M., & Perez, L. (2021). Designing for inclusivity in urban tourism. Tourism Geographies.
7. Johnson, P. (2020). Infrastructure improvements and their effect on urban tourism. Tourism Management.
8. Kim, S., & Lee, J. (2021). The impact of urban design on pedestrian satisfaction. Urban Studies.
9. Lee, H., & Park, K. (2021). The role of safety in urban walkability. Safety Science.
10. Martin, L. (2020). Cultural heritage and tourism: An integrated approach. Tourism Review.
11. Parker, J. (2020). Connectivity and pedestrian flow in historical urban areas. Urban Geography.
12. Smith, A., & Brown, T. (2023). Public spaces and their role in sustainable tourism. Journal of Urban Design.
13. Thompson, R. (2022). Evaluating pedestrian accessibility in urban centers. Journal of Urban Planning.
14. Turner, K. (2023). Sustainable approaches to urban tourism. Journal of Sustainable Tourism.
15. Wilson, D. (2022). Urban regeneration through pedestrian pathways. Ci ties.