بررسی و تحلیل فقهی قاعده حرمت تنفیر از دین
محورهای موضوعی :شاهین فروتن 1 , اکبر فلاح 2 * , علی فقیهی 3
1 - دانشجوی دکتری (الهیات-فقه و حقوق)، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل، ایران
2 - استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران.
3 - گروه الهیات، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران.
کلید واژه:
چکیده مقاله :
قاعده حرمت تنفیر از دین یکی از قواعد فقهی پرکاربرد در ابواب فقه است. به موجب مستند قاعده حرمت تنفیر از دین که تلفیقی از ادله نقلی و عقلی می باشد، ارتکاب هر فعلی که موجب دین‌گریزی مردم شود حرام است. مفاد این قاعده بر ادله احكام مباح و همچنین بر ادله احكام الزامی نیز حاکم است، بجز در مواردی که معلوم شود حکم اولی دارای چنان اهمیت و اعتبار بالایی است که شارع به هیچ وجه راضی نیست مكلفان عمل به آن را ترک کنند. قاعده تنفیر در بسیاری از ابواب مهم فقهی و حقوقی از جمله تنظیم روابط مسلمانان با غیر مسلمانان، اجرای مجازات‌های مذکور در متون دینی، امر به معروف و نهی از منکر، مبحث تقیه، احکام حکومتی و حتی اجرای احکام شرعی کاربرد دارد. به حکم قاعده حرمت تنفیر از دین، اجرای احکام دین باید در بستر مقبولیت عمومی و در تعاملی منطقی و معقول با جامعه و خصوصاً با در نظر گرفتن زمینه‌های فکری و فرهنگی آن اجرا شود تا مورد قبول جوامع انسانی قرار گیرد و هدف غایی دین که فتح قلوب است، بدست آید.