بررسی رابطه بیگانگی اجتماعی و میزان مشارکت سیاسی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد نقده

محورهای موضوعی : جامعه شناسی

محمود علمی ¹ , فرامرز تقی‌لو ² , رحیم موسی‌زاده ³

1 - عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز. گروه علوم اجتماعی تبریز، ایران. (نویسنده مسئول).
2 - استادیار علوم سیاسی دانشگاه تبریز.
3 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز؛ کارشناسی ارشد جامعه شناسی، تبریز، ایران.

تاریخ دریافت : 1394/12/22 تاریخ پذیرش : 1394/12/22 تاریخ انتشار : 1389/02/01

کلید واژه: مشارکت سیاسی, بیگانگی اجتماعی, احساس بی‌قدرتی, احساس انزوای اجتماعی, احساس بیهنجاری,

چکیده مقاله :

نگاهی اجمالی به تاریخ جوامع بشری به ما نشان می‌دهد که مشارکت سیاسی همیشه دارای اهمیت ویژه بوده و در هر جامعه‌ای بر اساس شرایط و زمینه‌های موجود در آن متفاوت و تعیین کننده بوده است تا جای که مقوله مشارکت و مشارکت سیاسی مورد توجه و بحث اندیشمندان و صاحب‌نظران جامعه‌شناسی و روان‌شناسی بوده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بیگانگی اجتماعی و میزان مشارکت سیاسی دانشجویان انجام شده است. بیگانگی که از سوی بسیاری از صاحب‌نظران مانعی در راه مشارکت سیاسی مردم و دیگر اقشار جامعه به خصوص دانشجویان می‌باشد. سوالی که مطرح است این است که بین بیگانگی و مشارکت سیاسی رابطه وجود دارد؟ نوع روش تحقیق حاضر از نوع پیمایشی و با ابزار پرسشنامه می‌باشد و جامعه آماری آن دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی نقده در سال 90-89 است و حجم نمونه آن با استفاده از فرمول کوکران 298 نفر به دست آمده که با استفاده از شیوه نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای متناسب با حجم اطلاعات مورد نیاز جمع‌آوری گردیده است. اعتبار پرسش‌نامه از طریق اعتبار صوری و اعتبار سازه و پایایی آن از طریق آلفای‌کرونباخ محاسبه گردید. تحلیل داده‌ها نیز از طریق بسته آماری نرم افزار spss نسخه 17 می‌باشد و برای آزمون فرضیه‌ها از تکنیک‌های آماری ضریب همبستگی اسپرمن و آزمون تفاوت میانگین بومان ویتنی استفاده شد. با توجه به تجزیه وتحلیل آزمون فرضیه‌های تحقیق، نتایج نشان می‌دهدکه بین بیگانگی اجتماعی و میزان مشارکت سیاسی دانشجویان رابطه معنی‌داری وجود ندارد، در بین مولفه‌های بیگانگی اجتماعی، احساس انزوای اجتماعی با میزان مشارکت سیاسی رابطه معنی‌داری وجود دارد در حالی که دیگر مولفه‌های بیگانگی رابطه‌ای با مشارکت سیاسی ندارد. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که بیگانگی اجتماعی نقشی در میزان افزایش وکاهش مشارکت سیاسی ندارد و برحسب جنسیت دانشجویان نتایج نشان می‌دهد که مشارکت سیاسی پسران بیش‌تر از دختران است.

چکیده انگلیسی:

A glimpse into human history shows that political participation has always been of particular importance and in each society it is different based on the circumstances and contexts. Participation and political participation have always been considered by psychologists and sociologists. The purpose of this study is to examine the relationship between social alienation and political participation. Many experts believe that alienation is an obstacle to people’s political participation especially students. This study is a survey and the sample population is determined using questionnaire. The population of the study includes 298 male and female students of Islamic Azad University of Naghadeh in 89-90 based on Cochran formula. The results show that there isn’t a significant relationship between social alienation and students’ political participation. Also, among social alienation components, there is only a significant relationship between feeling of social isolation and political participation. It is concluded that political participation doesn’t play any role in increasing or decreasing the students’ political participation. Also, in terms of gender, boys’ political participation is more than that of girls’. 

منابع و مأخذ:

آبرکرامبی، ن.  وترنر، ب. (1370). فرهنگ جامعه شناسی.  ترجمه: حسن پویان، تهران: انتشارات چاپ بخش.

آراسته‌خو. م. (1376). تاریخچه مشارکت سیاسی در ایران (موانع و مشکلات جامعه‌شناسی). رساله دکترای جامعه‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات.

بشیریه، ح.  (1387). موانع توسعه سیاسی در ایران.  تهران: نشرگام نو.

فروم، ا. (1360). جامعه سالم. ترجمه: اکبر تبریزی، انتشارات بهجت.

فیوئر، ل. (1374). سابقه مفهوم از خود بیگانگی.  ترجمه: محمدرضا پیروزکار.  نامه علوم اجتماعی، شماره 2، دانشگاه تهران.

قدیمی، م. (1380). بررسی میزان بیگانگی از کار در ساختار نظام اداری ایران. پایان نامه دکتری، علوم و تحقیقات، مرکز واحد تهران، جامعه شناسی.

محسنی‌تبریزی، ع. ر. (1370). بیگانگی. نامه علوم اجتماعی، جلد 2، شماره 2، انتشارات دانشگاه تهران.

    محسنی‌تبریزی، ع. (1373). بیگانگی: مانعی برای مشارکت و توسعه. فصلنامه نامه پژوهشی فصلنامه تحقیقاتی فرهنگی  تهران، سال اول، شماره 1.

    محسنی‌تبریزی، ع. (1380). آسیب شناسی جوانان: بررسی انزوای ارزشی و مشارکت فرهنگی در محیط‌های دانشجویی کشور. موسسه پژوهشی و برنامه‌ریزی آموزش عالی، تهران، شماره 34.

         هانیتگتون، س.  و دیگری. (1379). درک توسعه سیاسی. انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی. چاپ اول.

Hoskins, B. )2003(. what about youth political participation?Research Seminar, 24 -26 November, Eurpean youth center, strasburg, France.

John son, F. )1973(. Alienotion. Nework: semminarpress.

Keniston, k. )1965(. the uncommitted. N. y.

Lipest, S. M. (1963). Politicalman: the social Basses of politics. Newyork:university press.

Seeman,M. )1959(. on the meaning of Alienation sociological Reciew. 24.

Walter,  stephan paul. (1986). Alienation, power lessness, and social isolation among correctional officers. ph. university of Montana.

Levin, murray. (1972). Political Alienation in man Alone, by Josephson, E and Josephson, M. N. y. Mcgrow Hill.