تعیین آثار مسئولیت کیفری بزرگسالان، نوجوانان و اطفال در پرتو داده‌های جرم‌شناسی از دیدگاه جامعه‌شناسی‌کیفری

محورهای موضوعی : جامعه شناسی

محسن اشرفی‌کیا ¹ , محمدتقی گهرنیا ²

1 - 1. کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر- ایران.
2 - عضو هیات علمی گروه حقوق، واحد سراب، دانشگاه آزاد اسلامی، سراب– ایران (نویسنده مسئول).

تاریخ دریافت : 1397/06/24 تاریخ پذیرش : 1397/09/25 تاریخ انتشار : 1397/12/01

کلید واژه: مسئولیت کیفری, حقوق کیفری, داده‌های جرم‌شناسی, جامعه‌شناسی کیفری,

چکیده مقاله :

دراین تحقیق به بررسی نقش داده های جرم شناسی در مسئولیت کیفری پرداخته شده است. مسئولیت کیفری بزرگسالان، صغار و نوجوانان، اشخاص حقوقی در پرتو داده های جرم شناسی و نقش مطالعات و یافته های جرم شناسی در تحولات حقوق کیفری بیان گردیده است. حقوق کیفری نمی تواند با همان معیار احراز مسئولیت اشخاص حقیقی، مسئولیت اشخاص حقوقی را توجیه کند. از تحولات اخیر مسئولیت کیفری به رسمیت شناختن مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی بود. درباره سن مسئولیت کیفری نوجوانان، در تعزیرات تا پایان 18 سالگی مسئولیت کیفری فرد کامل نمی گردد اما در حدود و قصاص دختر بعد از سن 9 سال و پسر بعد از 15 سال تمام قمری مسئولیت کیفری کامل پیدا می کند. این ناهماهنگی محل ایراد است. مناسب آن است که سن بلوغ کیفری درحدود و قصاص بالاتر از جرایم تعزیری باشد. عملکرد سنجیده در اعمال واکنش کیفری ایجاب می کند که میزان شدت عمل در برابر جرایم ارتکابی اطفال و نوجوانان، همسو با افزایش سن و میزان ادراک و مسئولیت پذیری آن ها افزایش یابد. با حقوقی سازی یافته های جرم شناسانه، قانون متناسب با شرایط و اقتضائات و نیازهای جامعه به روز شده و نوشته می شود.

چکیده انگلیسی:

This study examined the impact of criminological data on criminalresponsibility. The criminal responsibility of adults, minors and teenagers,legal persons in the light of criminological data and the role ofcriminological studies and findings are expressed in the evolution ofcriminal law. Criminal law can’t justify the liability of legal personsunder the same standard of legal responsibility for individuals. Recentdevelopments in criminal responsibility were the recognition of criminalliability of legal persons. About the age of criminal responsibility foradolescents, at the end of the age of 18, the criminal liability of theperson is not complete in sanctions, but in the case of the retaliation andlimitation of a girl after the age of 9 years and the boy after 15 years offull lunar criminal liability is complete. This is an inconsistency. It ismore appropriate that the age of criminal maturity in the limitation andretaliation is higher than sanctions. Measurable performance in criminalproceedings requires that, the degree of action against crimes committedby children and adolescents be increased in line with age and theirunderstanding and accountability. With the legalization of criminologicalfindings, the law is updated in accordance with the conditions andrequirements of the community.

منابع و مأخذ:

اردبیلی، محمد علی. (1392). حقوق جزای عمومی. تهران: نشر میزان. (جلد دوم)، چاپ 22.

بولک، برنار. (1385). کیفر شناسی. ترجمه: علی­حسین، نجفی ابرندآبادی. مجمع علمی فرهنگی مجد.

تدین، عباس؛ و باقری­نژاد، زینب. (1386). سن مسئولیت کیفری در کشورهای اروپایی و ایران، مجله تعالی حقوق. سال دوم، شماره 18.

روح­الامینی، محمود. (1387). دگرگونی­های مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در نظام حقوقی فرانسه، مجله فقه و حقوق. سال چهارم، شماره 16.

ساکی، محمدرضا. (1392). حقوق جزای عمومی، مسئولیت کیفری. تهران: انتشارات جنگل جاودانه. (جلد دوم).

شامبیاتی، هوشنگ. (1392). حقوق جزای عمومی بر اساس قانون جدید. تهران: انتشارات مجد. (جلد 2).

غلامی، حسین. (1385). عدالت ترمیمی. تهران: انتشارات سمت. چاپ اول.

فرج­اللهی، رضا. (1388). مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در حقوق فرانسه. تهران: نشر میزان. چاپ اول.

فرج­اللهی، رضا. (1389). جرم­شناسی و مسئولیت کیفری. تهران: نشر میزان. چاپ اول.

فرجی­ها، محمد. (1382). جنبه­هایی از تاثیر یافته­های جرم­شناسی بر سیاست جنایی. دوره 7، شماره 1.

کوشا، جعفر؛ و شاملو، باقر. (1376). نوآوری­های حقوق جزای جدید فرانسه، مجله تحقیقات حقوقی. شماره 20-19.

لازرژ، کریستین. (1392). سیاست جنایی. ترجمه: علی حسین، نجفی ابرندآبادی. تهران: نشر میزان. چاپ پنجم.

لوی­برول، هانری؛ کوویلیه، ارمان؛ و گورویچ، ژرژ. (1388). حقوق و جامعه­شناسی. ترجمه: سیدابوالفضل، قاضی­شریعت پناهی. تهران: انتشارات امیرکبیر. چاپ یازدهم.

محقق هرچقان، علیرضا. (1390). سن مسئولیت کیفری از منظر جرم­شناسی. تهران: دادگستر.

معظمی، شهلا. (1388). بزهکاری کودکان و نوجوانان. تهران: دادگستر.

میرسعیدی، سیدمنصور. (1383). مسئولیتکیفری، قلمرو و ارکان. تهران: نشر میزان.

نیازپور، امیرحسن. (1392). توافقی شدن آیین دادرسی کیفری. نشر میزان، چاپ دوم.

نجفی ابرندآبادی، علی­حسین. (1394). تقریرات درس جرم­شناسی. (حمید، بهره­مند؛ و محمد، صادری)، تهران: دانشگاه امام صادق.

نجفی ابرندآبادی، علی­حسین؛ و غلامی، حسین. (1385). آسیب­شناسی آموزش و پژوهش جرم­شناسی در ایران، مجله الهیات و حقوق. شماره 20.

نجفی ابرندآبادی، علی­حسین. (1388). کیفرشناسـی نو- جـرم­شناسـی نـو؛ درآمدی بر سیاست جنایی مدیریتی خطرمدار، در: تازه­های علوم جنایی (مجموعه مقالات)، نشـر میزان، چاپ اول.

نجفی ابرندآبادی، علی­حسین. (1393). دانشنامه بزه­دیده­شناسی و پیشگیری ازجرم. نشر میزان، چاپ اول.

نعیمی، لیلا. (1382). مسئولیت کیفری اطفال از دیدگاه مکاتب مختلف، فصلنامه ندای صادق. سال هشتم، شماره 32.

Desportes, F. (2005). Le Gunehec, Francois, Droit penal general. 12 ed, Economica.

Ottenhof, R. (2002). Rapport General a Xvll Congre Internationalle De Droit Penal. Colloque Preparatoire, Section l., Responsabilite Des Mineurs Dans L' ordre Interne et international, P.p: 20-28. Septembre 2002, Vienne Autrishe, en Revue Internationale de Droit Penal, 75 Anne, Nouvele Serie 1 et. 2 Trimestre, 2004.

Parker, M. (1998). “Nostalgia and mass culture: McDonaldization and cultural elitism. In M. Alfino”, J. S. Caputo, & R. Wynyard (Eds.), McDonaldization revisited: Critical Essays on consumer culture, P.p: 1-18.

Rubin, J., Gallo, F. and Coutts, A. (2008). “Violent Crime; Risk models, effective interventions and risk management”, Published by the RAND Corporation, P.p: 1-63.

Renucci (Jean Francois), Le Droit Penal Des Mineurs, Que Sais. Je? 1991, P.p: 70-71.

Sahama, Joel. (2005). Criminal Justic. 7 ed, wadsworth.

Weick, K. (1984). Small Wins; Redefining the Scale of Social Problems; American Psychologist. January: 40.