تحلیل نشانه‌شناختی ارزش‌های فرهنگی- اجتماعی کارتون‌های خارجی پخش شده از شبکه 5 سیما از سال 93–1384
محورهای موضوعی : جامعه شناسی
1 - کارشناس ارشد ارتباطات اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز- ایران.
2 - استادیار گروه ارتباطات اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز؛ تبریز- ایران (نویسنده مسئول).
کلید واژه: ارزش‌های فرهنگی- اجتماعی, انیمیشن سینمایی و تلویزیونی, برجسته‌سازی و نشانهشناسی,
چکیده مقاله :
این پژوهش باهدف مطالعه تحلیل نشانه شناختی ارزش های فرهنگی- اجتماعی کارتون های خارجی پخش شده از شبکه 5 سیما ، انجام گرفته است . از میان 117 فیلم پخش شده از شبکه 5 سیما (به عنوان جامعه آماری) با نظرخواهی از 5 کارشناس حوزه سینما و تلویزیون در خصوص مهم ترین انیمیشن سال (درمحدوده 10ساله 84-1393) ، تعداد 10 فیلم (هرسال یک فیلم) به عنوان نمونه موردی، برای انجام تحقیق انتخاب گردید. طی تجزیه و تحلیل کارتون هایی که از سه قاره آمریکا، اروپا و آسیا به عنوان نمونه های آماری انتخاب شدند ، معین گردید ، از مجموع 212 فراوانی شناسایی شده در نمونه های آماری کارتون های آمریکایی، ارزش خیر خواهی با 42 فراوانی برابر با 20% با سهم زمانی 946 ثانیه برابر با 23% ، ارزش جهان گرایی با 39 فراوانی برابر با 18% با سهم زمانی 742 ثانیه 18%، ارزش امنیت با 32 فراوانی برابر با 15% با سهم زمانی 588 ثانیه 14%، سه ارزش برجسته شده ایی هستند که از شبکه 5 سیما طی سال های 84-1393پخش شده اند . این در حالی است که از مجموع 53 فراوانی شناسایی شده در نمونه های آماری کارتون های اروپایی ، ارزش خیر خواهی و ارزش سنت هر کدام با 15 فراوانی برابر با 28% با سهم زمانی 234 ثانیه برابر با 27% و 169 ثانیه برابر با 19% ، ارزش جهان گرایی با 7 فراوانی برابر با 13% با سهم زمانی 153 ثانیه برابر با 18% از برجسته ترین ارزش های فرهنگی - اجتماعی هستند. در نتیجه ، در بررسی و مطالعه ارزش های فرهنگی اجتماعی، کارتون های خارجی که از شبکه 5 سیما طی سال های 84-1393 از برنامهتماشا خانه پخش شد ، از مجموع کل 293 سطح و درصد فراوانی ، ارزش های فرهنگی ، اجتماعی در کارتون های خارجی ، ارزش خیر خواهی با 63 مورد برابر با 21%، ارزش جهان گرایی با 52 فراوانی برابر با 18%، ارزش امنیت با 41 فراوانی برابر با 14%، ارزش سنت با30 فراوانی برابر با 11%، ارزش قدرت با 24 فراوانی ، سایر ارزش ها و استقلال با 23 فراوانی هر کدام برابر با 8%، پیشرفت با 23 فراوانی برابر با 5 %، انگیزش با 10 فراوانی برابر با 3 %، لذت طلبی با 7 فراوانی و همنوایی با 5 فراوانی هر کدام برابر با 2% در مرتبه های بعدی ارزش های فرهنگی - اجتماعی قرار دارندکه به عنوان ارزش فرهنگی- اجتماعی برجسته شده در کارتون های خارجی، مورد مشاهده قرار گرفتند.
This study is the semiotic analysis of cultural - social values of foreign cartoons aired on TV 5, in 1384-1393. In this study, the sampling "Delphi" is used to select the sample. So that from among 117 films aired on TV 5 (biomarkers as population) with a survey from 5 experts of cinema and television about valuable animations (in period of 1384 to 1393), 10 videos (each year a film) were selected for study. Cartoons were selected from three continents: America, Europe and Asia as statistical samples. From a total of 212 frequencies detected in samples by American cartoons, “the benefactor” with 42frequency(20 %) and 946 seconds (23%), “universalism” with 39 frequency (18%) and 742 (18%), and “security” with 32 frequency (15%) and 588 seconds (14%) are three outstanding values that have been played by channel 5 from1384 to 1393. While a total of 53 frequency of cartoons in European statistical sample, the "benevolence" with 15 frequency (28%) and 234 seconds (27%), "tradition" with 15 frequency (28%) and 169 seconds (19%) and “universalism” with frequency (13%) and 153 seconds (18%) have the outstanding cultural - social values. The results show that, among social and cultural values of foreign cartoons, the value of "benefactor" with 63 frequency (21%), "universalism" with 52 frequency (18%), "security" with 41 frequency (14%), "tradition" with 30 frequency (11%), "power", with 24 frequency "other values" and "independence" with 23 frequency and each equal to (8% ), "progress" with 23 frequency (5%), “motivation” with 10 frequency(3%), “pleasure seeking” with 7 frequency (2%) and “conformity” with 5 frequency (2%) are in the subsequent social-cultural values, that were featured in foreign cartoons.
آرون، ر. (۱۳۸۲). مراحلاساسیسیراندیشهدرجامعه‌شناسی. ترجمه: ب، پرهام. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
احمدی، ب.( 1384). ازنشانههایتصویریتامتن، بهسوینشانهشناسیارتباطدیداری. تهران: نشر مرکز.
امه دور. (۱۳۷۴). تلویزیون و کودکان، رسانهای خاص برای مخاطبان خاص. ترجمه: ع، رستمی. تهران: انتشارات سروش.
اینگلهارت، ر. ( 1373 ). تحولفرهنگیدرجامعهپیشرفتهصنعتی. ترجمه: م، وتر. تهران: نشر کویر.
اینگلهارت، ر؛ و دیگری. (1378). امنیت اقتصادی و دگرگونی ارزشی. ترجمه: ش، شفیعخانی. نامه پژوهش. شمارههای 14 و 15.
بابایی، ع. (۱۳۷۲). ارتباطارزشهایانسانی. تهران: انتشارات دستان.
بارت، ر. (1370). عناصرنشانهشناسی. ترجمه: م، محمدی. تهران: انتشارات بین المللی الهدی.
باهنر، ن. (1390). دین، رسانه و کودک. تهران: انتشارات سروش. چاپ اول.
بشردوست، ف. (1378). انیمیشن برای کودکان. پایاننامه.
پستمن، ن. (1387). نقشرسانههایتصویریدرزوالدورانکودکی. ترجمه: ص، طباطبایی. تهران: انتشارات اطلاعات. چاپ دوم.
پورنوروز، م. (1387). بررسی ساختاری و محتوایی کارتون خارجی کوتلاس. واحد تحلیل محتوا و کارشناسی. مرکز تحقیقات صدا و سیما.
چندلر، د. (1387) . مبانینشانهشناسی. ترجمه: م، پارسا. تهران: انتشارات سوره مهر. چاپ اول.
چندلر، د. (1952). مبانینشانهشناسی. ترجمه: م، پارسا. تهران: انتشارات سوره مهر. چاپ سوم.
خرازیان، ل. (1377). سینمای انیمیشن برای تفکر. پایاننامه.
دور، ا. (1374). تلویزیونوکودکان؛رسانهایخاصبرایمخاطبانخاص. ترجمه: ع، رستمی. تهران: انتشارات سروش.
رزاقی، ا. (1381). نظریه‌هایارتباطاتاجتماعی. تهران: انتشارات پیکان.
رشیدپور ا. (1352). آیینه‌هایجیبیآقایمکلوهان. تهران: انتشارات سروش.
رفیعپور، ف. ( 1378). وسایلارتباطجمعیوتغییرارزشها. تهران: نشر کتاب فردا.
ساروخانی، ب. (1372). جامعهشناسیارتباطات. تهران: انتشارات اطلاعات.
سورین، و؛ و دیگری. (1381). نظریههایارتباطجمعی. ترجمه: ع، ر، دهقان. تهران: نشر دانشگاه تهران. چاپ اول.
شرام، و؛ و دیگران. (۱۳۷۷). تلویزیون در زندگی کودکان. ترجمه: م، حقیقت کاشانی. تهران: مرکز تحقیقات و مطالعات و سنجش برنامهای صدا و سیما.
شیلر، ﻫ. (1377). وسایلارتباطجمعیوامپراتوریآمریکا. ترجمه: ا، میرعابدینی. تهران: انتشارات سروش.
صفری، م. (1380). الگوی مناسب جهت رشد انیمیشن در ایران. پایاننامه.
ضمیران، م. (1382). درآمدیبرنشانهشناسیهنر. تهران: نشر قصه.
غفوری، ف؛ و دیگری. (1382). تحلیل محتوای کارتون دی جی مون از نظر خشونت. گروه تحلیل محتوای مرکز تحقیقات صدا و سیما.
فتوحی، م. (1390). نشانهشناسیرولانبارتوتاثیرآنبرمطالعاتفرهنگی. تهران: نشر خانه کتاب. چاپ اول.
قربانی دشتکی، ز. (1391). بررسی ساختار انیمیشنهای بدون مجوز سینمایی از نظر مضامین فرهنگی. پایاننامه کارشناسیارشد، دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی.
کوئن، و. (1386). درک تئوری رسانه. ترجمه: ر، قاسمیان. تهران: نشر ساقی.
کوین، و. (1392). فهمنظریهرسانه. ترجمه: ا، شاه قاسمی و دیگری. تهران: انتشارات قدیانی. چاپ اول.
گونتر، ب. (1384). روش‌هایتحقیقرسانه‌ای. ترجمه: م، نیکو. تهران: اداره کل پژوهش‌های سیما. چاپ اول.
لازار، ژ. (1385). افکارعمومی. ترجمه: م، کتبی. تهران: نشر نی.
متز، ک. (1376). نشانهشناسیسینما. ترجمه: ر، صافاران. تهران: کانون فرهنگی، علمی و هنری ایثارگران.
محبی، ع، ر. (1389). بررسی نمادها و نمودهای تهاجم فرهنگی در برنامه کودک و نوجوان. پایاننامه کارشناسیارشد، دانشکده صدا و سیما قم.
معتمدنژاد، ک. (1371). مطالعات انتقادی در ارتباط‌جمعی. فصلنامه رسانه. شماره 9.
مککوئیل، دنیس. (1382). درآمدیبرنظریه‌هایارتباطاتجمعی. ترجمه: پرویز اجلالی. تهران: نشر مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
موسوی، س، ن، (1390). چگونگی بیان آموزه‌های اخلاقی در انیمیشن. پایاننامه کارشناسیارشد، دانشکده صدا و سیما قم.
مهدیزاده، س م. (1392). نظریههایرسانه:اندیشههایرایجودیدگاههایانتقادی. تهران: نشر همشهری. چاپ سوم.
نجاتبخش، ر. (1392). نشانهشناسی کارتون شرک. پایاننامه کارشناسیارشد، دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی.
نقیب السادات، س، ر. (1391). روشهایتحقیقدرارتباطات. تهران: نشر علم. چاپ اول.
هرمز، م. (1388). مقدمه‌ایبرنظریاتومفاهیمارتباطجمعی. تهران: نشر فاران. چاپ دوم.
Holton, O. (1993). Mernisi, Islam and Democracy. London: virago.
Homer, P.M. & etal. A Structural Equation test of the Value-Attitude-Behavior Hierarchy. Personality Processes and Individual Differences. No. 54, P.p: 638-646.
Ludwig, L. & etal. (2005). Library as place: results of a delphi study. Journal of the Medical Library Association. 93(3), P.p: 315-327.
National Study. Journal of Cross-Culture Psychology. Vol. 31, No.4, P.p: 465-497.
Qvortrup, J. (1994). Childhood matters an introduction. Aldershot: avebury.
Qvortrup, J. (2005). Varieties of childhood. Studies in Modern Childhood: Society, Agency, Culture, And New York, NY: Palgrave.
Qvortrup, J. (2007). Editorial: A reminder Childhood. P.p:14-395.
Rokeach, M. (1973). The Nature of Human Values. New York. Free Press.
Schwartz, S.H. (1994). A Theory of Cultural Values and Some Implications for Work. Applied Psychology. An International Review. Vol, 48, P.p: 23-47.
Schwartz, S.H. & etal. (1995). Indentifying cultural- specifics in the content and strcture of values. Journal of cross - cultural psychology. Vol. 26, No. 1.
Schwartz, S.H. Universals in the Content and Structure of Values: Theoretical Advances and Empirical tests in 20 Countries. Advances in Experimental Social Psychology. No. 23, P.p: 1-65.
_||_