بررسی نگرش دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 13 نسبت به تفاوت ارزش‌های اجتماعی آنان با والدین در رابطه با خانواده و ازدواج
محورهای موضوعی : جامعه شناسی
داود ابراهیم‌پور
1
(عضو هیات علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز- ایران.)
کلید واژه: شکاف نسلی, تفاوت نسلی, ارزش‌های خانواده و ازدواج, فرزندان و والدین,
چکیده مقاله :
دردهه‌های اخیر به موازات تغییرات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی که درجامعه ایران روی داده، بسیاری از ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی دستخوش تغییر و دگرگونی شده است. تغییرات به وجود آمده در زمینه شیوه‌های همسریابی و ازدواج جوانان، از جمله مواردی است که بسیاری از خانواده‌ها را با مسائل متعددی مواجه ساخته است. در نتیجه شناخت الگوهای جامعه‌شناختی ازدواج می‌تواند حائز اهمیت باشد. هدف تحقیق حاضر، شناخت تفاوت در نگرش‌های دانشجویان و والدین در زمینه ارزش‌های خانواده و ازدواج است. روش تحقیق درمطالعه حاضر پیمایشی و توصیفی است و ابزارجمع آوری داده‌ها، پرسشنامه می‌باشد. برای این منظور بعد از تهیه پرسشنامه مقدماتی، آزمون مقدماتی آن و تهیه پرسشنامه نهایی اقدام به جمع آوری داده‌ها شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر، دانشجویان واحدها و مراکز دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 13 در سال تحصیلی 93-1392 می‌باشد که تعداد آن‌ها حدود 96000 می‌باشد. بر اساس نتایج تحقیق، بین نگرش دانشجویان و والدین آنان در مورد خصوصیات همسر خوب، نحوه انتخاب همسر، سن مناسب برای ازدواج، میزان تفاوت سنی پسر و دختر در زمان ازدواج، معاشرت دختر و پسر قبل از ازدواج، میزان اهمیت رضایت والدین برای ازدواج، میزان پذیرش اظهارنظرها و مشورت‌های ارائه شده از طرف والدین پس از ازدواج، میزان اهمیت رضایت والدین برای ازدواج، نگرش نسبت به نوع اقتدار در خانواده، میزان اهمیت فرزند در خانواده، تعداد مطلوب فرزندان، و میل و رغبت به رفت و آمد و دیدار با اعضای فامیل پس از ازدواج تفاوت وجود دارد. بین نگرش دانشجویان و والدین آنان در مورد نگرش نسبت به مکان مناسب برای زندگی پس از ازدواج، جنسیت مطلوب فرزندان و اشتغال زن در بیرون از خانه تفاوت وجود ندارد.
This research aims to understand the differences in the attitudes of students and parents about the family values and marriage from students' point of view. In this paper, survey and descriptive research methods are applied and a questionnaire is the tool of collecting data. The population consisted of students in departments and centers of Islamic Azad University (District 13) during academic year of 2014-2015, estimated to be 96000 students. According to research results, there exists a difference between the attitude of the students and their parents about the characteristics of a good spouse, how to select spouse, the right age of marriage, the age difference between males and females in marriage, dating before marriage, the importance of parental consent for marriage, the reception of comments and advices provided by parents after marriage, the importance of parental consent for marriage, thinking on the kinds of authority in family, importance of children in the family, desired number of children and desire to visit family members after marriage. There is no difference between students and their parents in their attitudes towards an appropriate place to live after marriage, desired children gender and women employment outside the home.
آزاد ارمکی، ت. (1389). جامعهشناسی خانواده ایرانی. تهران: انتشارات سمت.
آزاد ارمکی، ت. (1383). جامعهشناسی نسلی. تهران: پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی.
آزاد ارمکی، ت. (1382). مبانی نظری انقطاع نسلی: نگاهی به پدیده گسست نسل‌ها. تهران: پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی.
اینگلهارت، ر. (1373). تحول فرهنگی در جامعه پیشرفته صنعتی. ترجمه: م، وتر. تهران: انتشارات کویر.
توکلی، م. (1378). بررسی نظام ارزش‌های دو نسل دختران (نسل انقلاب) و مادران. پایاننامه کارشناسیارشد، دانشگاه آزاد اسلامی- واحد تهران مرکزی- تهران.
توکل، م؛ و دیگری. (1385). شکاف نسلی در رویکردهای کلان جامعه‌شناختی. نامه علوم اجتماعی. شماره 27.
تیموری، ک. (1377). بررسی و مقایسه نظام ارزش‌های پسران و پدران و عوامل موثر بر آن در شهر تهران. پایاننامه کارشناسیارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
جلیلوند، ش. (1376). بررسی و مقایسه نگرش مادران و دختران (نسل قدیم و جدید) نسبت به ارزش‌های اجتماعی. پایاننامه کارشناسیارشد، دانشگاه آزاد اسلامی- واحد تهران مرکزی- تهران.
جلیلی، ه. (1377). شکاف نسل‌ها، پیش و پس از انقلاب اسلامی. تهران: دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی.
ریتزر، ج. (1380). نظریه‌های جامعهشناسی در دوران معاصر. ترجمه: م، ثلاثی. تهران: انتشارات علمی.
سگالین، م. (1370). جامعهشناسی تاریخی خانواده. ترجمه: ح، الیاسی. تهران: نشر مرکز.
صانعی، پ. (1354). جامعهشناسی ارزش‌ها. تهران: انتشارات جار.
عباسی شوازی، م؛ و دیگری. (1385). تفاوت‌های بین نسلی ازدواج خویشاوندی در ایران. مجله جامعهشناسی ایران. سال 7، شماره 4، صص 119-146.
عبدی، ع؛ و دیگری. (1378). تحولات فرهنگی در ایران. تهران: انتشارات روشن.
عظیمی‌هاشمی، م. (1377). ارزش‌های اجتماعی و اولویت‌های ارزشی در ایران. تهران: مرکز پژوهش‌های بنیادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
کلدی، ع؛ و دیگری. (1384). تعارض ارزشی بین والدین و فرزندان از دیدگاه دانش‌آموزان شهرستان آمل و عوامل مرتبط با آن. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی. شماره 9، ص 141.
گیدنز، آ. (1378). تجدد و تشخص؛ هویت شخص در عصر جدید. ترجمه: ن، موفقیان. تهران: نشر نی.
مانهایم، ک. (1380). ایدئولوژی و اتوپیا. ترجمه: ف، مجیدی. تهران: انتشارات سمت.
معیدفر، س. (1383). شکاف نسلی یا گسست فرهنگی، (بررسی شکاف نسلی در ایران). نامه علوم اجتماعی. شماره 24، صص 80-55.
مید، م. (1374). فرهنگ و تعهد، مطالعهای در شکاف نسل‌ها. ترجمه: ن، فاضلی و دیگری. اراک: اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی.
یعقوبی، ا. (1386). مطالعه و بررسی عوامل اجتماعی موثر برتغییر نگرش دو نسل مادران-دختران نسبت به ارزش‌های اجتماعی، (مطالعهای در شهر میاندوآب). پایاننامه کارشناسیارشد جامعهشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی- واحد علوم و تحقیقات تهران.
Acock, A. & etal. (1980). Socialization and attribution processes: a actual versus perceived similarity among parents and youth. Journal of marriage and family.
Borgatta, E. & etal. (1992). Encyclopedia for sociology. Macmillan Publishing company. New York.
Cileli, M. & etal. (1998). Life and value orientations of Turkish university students. Adolescence. Vol. 33, No. 129.
Diepstraten, I. & etal. (1999). Talking about my generation, ego and alter images of generations in the Nether Lands Netherlands. Journal of Social Sciences. No. 35, P.p: 91-109.