بررسی جامعه‌شناختی رابطه انواع سرمایه‌ها با میزان رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی در بین رانندگان حاشیه‌نشین و غیر حاشیه‌نشین شهر میانه

محورهای موضوعی : جامعه شناسی

شمسی کاشانی ¹ , محمد عباس‌‌زاده ² , حسین میرزایی ³

1 - کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز.
2 - استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه تبریز
3 - استادیار دانشگاه تبریز.

تاریخ دریافت : 1394/12/22 تاریخ پذیرش : 1394/12/22 تاریخ انتشار : 1389/08/01

کلید واژه: سرمایه اجتماعی, اعتماد اجتماعی, مشارکت اجتماعی, سرمایه اقتصادی, سرمایه فرهنگی, تعهد اجتماعی, قانون‌گرایی (میزان رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی ),

چکیده مقاله :

رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی از جمله پدیده‌های مهم و شایان توجهی است که ازنیازهای جامعه امروز و ضرورت‌های اساسی برای فرد و جامعه به شمار می‌آید. بر این اساس، هدف اصلی مقاله حاضر بررسی جامعه‌شناختی میزان رعایت قوانین راهنمایی ورانندگی بین رانندگان حاشیه‌نشین وغیرحاشیه‌نشین شهر میانه است برای تعیین رابطه بین متغیرهای مذکور از تئوری‌های قانون‌گریزی، سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی، سرمایه اقتصادی استفاده شده است. فرضیه کلی تحقیق تعیین میزان رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی وعوامل مرتبط برآن بین رانندگان حاشیه‌نشین و غیر‌حاشیه نشین است. روش تحقیق پیمایشی وابزار اندازه‌گیری پرسشنامه بسته پاسخ است. جامعه آماری این پژوهش رانندگان ۱۸ تا ۷۵ سال است که تعداد کل این جمعیت ۶۷۹۱۴ نفر بوده که از این تعداد ۳۸۱ نفر با استفاده از فرمول حجم نمونه و روش نمونه‌گیری هدف مند به عنوان نمونه انتخاب شده‌اند. اطلاعات پرسشنامه توسط نرم‌افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. برای آزمون فرضیه‌ها، به تناسب سطح متغیرها ازآزمون مقایسه میانگین با دونمونه مستقل، آزمون آنالیز واریانس یک طرفه و ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. نتایج تحقیق رابطه بین اکثر متغیرهای اصلی تحقیق و میزان رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی را تأیید می‌کند. نتیجه نهایی این که متغیرهای مستقل مورد استفاده در پژوهش حاضر ۳/۲۰ درصد تغییرات متغیر وابسته را تبیین کرده‌اند دربین متغیرهای مستقل تأثیر تعهد اجتماعی بر متغیر وابسته بیشتر از سایر متغیرها است.

چکیده انگلیسی:

Observation of traffic rules is one of the important phenomena of today's society and also it is necessary for the individual. The aim of this research is the sociological study of the relation between the capitals and observation of the traffic rules among the suburb and non-suburb drivers in Miyaneh.                             To determine the relationshipbetween the abovementioned variables, we used the theories ofdeviation, socialcapital, cultural capitalandeconomicalcapital. The general hypothesis of the study is to determine the rate of the observation of traffic rules by suburb and non-suburb driver’s its related factors. The research method is survey and the measurement device is response closed questionnaire. The population of this study is 18 to 75 years old drivers, totally 67914 people which 381 person selected as a sample by purposive sampling. The data analyzed using SPSS software. To test the hypothesis regarding the levels of variables, mean comparison test with two independent samples, ANOVA test, Pearson correlation coefficient and multi variant regression were used. The results verify the relationship between the main variables and traffic rules observation rate. The final result is that independent variables used in the study explained 20/3 percent change in the dependent variable. Among the independent variables, the impact of the social commitment on the dependent variable is more than other. 

منابع و مأخذ:

احمدی، س. (۱۳۹۰). بررسی رابطه بین جنسیت و تخلفات رانندگی. فصلنامه مطالعات ترافیک. شماره بیستم، بهار. صص ۲۳-۱۳.

اسماعیلی، ع؛ و همکار. (۱۳۸۹). بررسی رابطه رفاه اقتصادی و تخلفات رانندگی. فصلنامه مطالعات مدیریت ترافیک. سال پنجم، شماره هجدهم، پاییز. صص ۱۸-۱.

الیاسی، ح؛ و همکار. (۱۳۸۸). نقش تعاملات پلیس راهنمایی و رانندگی در رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی توسط رانندگان. فصلنامه مطالعات مدیریت انتظامی. سال چهارم، شماره سوم، پاییز. ۴-۱.

بهروان، ح، و همکار. (۱۳۹۰). علل جامعه‌شناختی رانندگی پر خطر در مشهد. فصلنامه مطالعات امنیت اجتماعی. صص ۱۴۱-۱۰۹. (www.sid.ir)

پاتنام، ر. (۱۳۸۰). دموکراسی و سنت‌های مدنی. ترجمه: محمدتقی دل‌افروز. تهران: دفتر مطالعات و تحقیقات سیاسی وزارت کشور. چاپ اول

تقوی، ن؛ و همکار. (۱۳۸۹). بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و شدت جرم. نشریه دانشکده علوم انسانی و اجتماعی تبریز. شماره بیست‌ و هشت و بیست و نه، بهار و تابستان، ۵۸-۲۷.

چلبی، م. (۱۳۸۴). تحلیل رابطه سرمایه اجتماعی و جرم سطوح خرد و کلان. مجله جامعه‌شناسی ایران. دوره ششم، شماره دوم، صص ۴۴-۳.

دانایی‌فرد، ح؛ و همکاران. (۱۳۸۹). قانون‌گریزی در ایران. فصلنامه دانش انتظامی. سال یازدهم، شماره ۳. صص ۵۶-۸.

دعاگویان، د؛ و همکار. (۱۳۸۷). بررسی میزان سرمایه اجتماعی پلیس راهور و نقش آن در رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی. فصلنامه مطالعات مدیریت ترافیک. سال سوم، شماره یازدهم، زمستان، صص ۱۰۴-۸۳.

رمضانی، م. (۱۳۸۶). بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و شدت جرم. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز.

ریتزر، ج. (۱۳۷۴). نظریه جامعه‌شناسی در دوران معاصر. ترجمه: محسن ثلاثی. تهران: انتشارات صبح صادق. چاپ یازدهم.  

سیری، غ. (۱۳۸۹). نقش تأثیرگذار رسانه در تغییر رفتار رانندگان. http://www.tinn.ir

صالحی، ذ. (۱۳۹۰). سبک زندگی رانندگان ابزاری برای تبیین رفتار ترافیکی آن‌ها. فصلنامه علمی و ترویجی. سال هشتم، شماره پانزدهم، ۴۰-۲۱.

صدیق­سروستانی، ر. (۱۳۸۷). آسیب‌شناسی اجتماعی. تهران: انتشارات سمت. چاپ چهارم.

علمی، م. (۱۳۸۵). بررسی پای­بندی مردم به قانون‌مداری و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن. دانشگاه آزاد واحد تبریز، معاونت پژوهشی، طرح تحقیقی.

فکور، ع. (۱۳۷۸). قانون، قانون‌گرایی و گروه‌های اجتماعی. نشریه فرهنگ عمومی. شماره بیستم، ۹۸-۹۴.

فوکویاما، ف. (۱۳۸۴). سرمایه اجتماعی و جامعه مدنی. تهران: انتشارات شیرازه. چاپ سوم.

فوکویاما، ف. (۱۳۸۵). پایان نظم سرمایه اجتماعی و حفظ آن. ترجمه: غلامعباس توسلی.تهران: انتشارات حکایت قلم. چاپ اول.

قربا‌نزاده، س. (۱۳۸۶). بررسی رابطه سبک زندگی و رفتار رانندگی در بین جوانان تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی. دانشگاه مازندران.

کروبی، م. (۱۳۸۷). فرهنگ قومی، سرمایه فرهنگی و صنعت گردشگری. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی. سال هفتم، شماره بیست و هشت، ۳۲۴-۳۰۹.

کلانتری، ص؛ و همکاران. (۱۳۸۴). ارتباط فقر با قانون‌گریزی و شکل‌گیری آسیب اجتماعی. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی. سال پنجم، شماره هجدهم، ۲۲-۱.

کلمن، ج. (۱۳۷۷). بنیادهای نظریه اجتماعی. ترجمه: منوچهر صبوری. تهران: نشر نی.

گنجی، و. (۱۳۸۷). بررسی عوامل اجتماعی- فرهنگی مؤثر بر میزان رعایت قوانین در بین حاشیه‌نشینان آخمه قیه تبریز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی. دانشکده علوم انسانی واحد علوم تحقیقات.

مردی، ص. (۱۳۸۵). بررسی رابطه بین تحصیلات و آشنایی با قوانین راهنمایی و رانندگی. فصلنامه دانش انتظامی. سال هشتم، شماره چهارم، ۵۶-۴۳.

ممتاز، ف. (۱۳۸۳). معرفی طبقه از دیدگاه بوردیو. پژوهش‌نامه علوم انسانی. شماره ۳۲. بهار و تابستان. صص ۱۶۰ -۱۳۹.

ناصری، ع. (۱۳۸۸). بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر قانون‌گریزی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی، تهران: دانشگاه پیام‌نور.