سنجش اقتدارگرایی و عوامل مؤثر بر آن
محورهای موضوعی : جامعه شناسیفیضالله نوروزی 1 , سمانه زم 2
1 - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال؛ استادیار گروه علوم اجتماعی، تهران- ایران.
2 - . دانشجوی دکترای جامعهشناسی گروه‌های اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران (نویسنده مسئول).
کلید واژه: اقتدارگرایی, تقدیر‌گرایی, شخصیت قدرت‌نگر, جامعه‌پذیری,
چکیده مقاله :
شخصیت قدرت نگر، شخصیتی است که در موضع بی قدرتی، قدرت را می پذیرد و در برابر آن متواضع است ولی زمانی که در موضع قدرت قرار می گیرد، قدرت را بر دیگران اعمال می کند. هدف از انجام تحقیق، سنجش میزان اقتدارگرایی افراد و مطالعه عوامل مؤثر بر آن است. این تحقیق با استفاده از روش پیمایش، انجام شده و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه بوده است. جمعیت تحقیق، دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحدتهران شمال وحجم نمونه برابر با 401 نفر بود که با روش نمونه گیری طبقه ای متناسب انتخاب شدند. واحد مشاهده و واحد تحلیل در تحقیق، فرد می باشد. رابطه بین متغیر های میزان شادی در زندگی فرد، اطاعت از تشدید تدریجی دستورات فرد صاحب قدرت، منزلت شغلی فرد، میزان اعتقادات دینی فرد، میزان احساس حقارت فرد از طبقه اجتماعی خود، میزان اهمیت قدرت پاداش دهنده برای فرد، میزان بی معنایی هویت ملّی برای فرد، میزان نا برابری در تبادل ارتباط بین فردی، میزان اقتدار گرایانه بودن نحوه جامعه پذیری فرد در خانواده، میزان درونی شدن اقتدار گرایانه ارزش‌های اخلاقی درفرد با اقتدارگرایی تأیید شد. به علاوه، تفاوت اقتدار گرایی در بین گروه های مختلف تحصیلی (فنی و انسانی) معنا دار شد و اقتدار گرایی در بین جنسیت های مختلف، معنادار نشد. میزان نیز 33 درصد بوده است.
The authoritarian is a personality who accepts the power in the powerlessness situation, but when placed in a position of power exercise power on others. The purpose of this study is to evaluate the authoritarianism and affecting factors on it. The method of the study is survey and a questionnaire was used to collect the data. The population of the study was Islamic Azad University (North of Tehran branch) students and the sample size was 401 students who were selected by stratified sampling method. Based on the results of this research there is a meaningful relationship between following independent variables and authoritarianism: Shortage of happiness in person's life, obedience from gradually intensified orders, individual's occupation reputation, the amount of individual's religious belief, the amount of individual's inferiority feeling due to his social class, the amount of importance of the power of yielder for individual, the amount of meaninglessness of national identity for individual, the amount of inequality in interpersonal communication exchange, the amount of authoritativeness of individual's socialization in family, the amount of authoritative internalization of moral values in individual. The difference of authoritarianism among different educational fields (technical and human science) was confirmed. Also, authoritarianism between different genders was not confirmed.
اشپربر، م. (1385). بررسی روانشناختی خودکامگی. ترجمه: علی، صاحبی. تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان. چاپ اول.
تیلینی، ت. (1387). نظریههای کلاسیک جامعهشناسی. ترجمه: بهرنگ، صدیقی و دیگری. تهران: انتشارات نی. چاپ اول.
چلبی، م. (1389). جامعهشناسی نظم (تشریح و تحلیل نظری نظم اجتماعی).تهران: انتشارات نی. چاپ پنجم.
رابین، ب. (1389). دیکتاتورهای مدرن. ترجمه: مهدی، کلانتر‌زاده. تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان. چاپ اول.
ریتزر، ج. (1384). نظریههای جامعهشناسی در دوران معاصر. ترجمه: محسن، ثلاثی. تهران: انتشارات علمی. چاپ نهم.
شمس اسفندآباد، ح. (1387). روانشناسی تفاوتهای فردی. تهران: انتشارات سمت. چاپ اول.
فروم، ا. (1389). آناتومی ویرانسازی انسان (پرخاشجویی و ویرانسازی). ترجمه: احمد، صبوری. تهران: انتشارات آشیان. چاپ دوم.
کوزر، ل. (1383). زندگی و اندیشه بزرگان جامعهشناسی. ترجمه: محسن، ثلاثی. تهران: انتشارات علمی. چاپ چهارم.
گالبریت، ج. (1371). آناتومی قدرت. ترجمه: محبوبه، مهاجر. تهران: انتشارات سروش. چاپ اول.
لوکس، ا. (1370). قدرت فرّ انسانی یا شرّ شیطانی. ترجمه: فرهنگ، رجایی. تهران: انشارات مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. چاپ دوم.
میلگرام، ا. (1381). اطاعت از اتوریته یک دیدگاه تجربی. ترجمه: مهر