بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با سازگاری زناشویی در بین معلمان متأهل مدارس راهنمایی شهر مرند

محورهای موضوعی : جامعه شناسی

محمود علمی ¹ , کریم یزدانی ²

1 - گروه علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
2 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، دانش‌آموخته کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی، تبریز- ایران

تاریخ دریافت : 1394/12/22 تاریخ پذیرش : 1394/12/22 تاریخ انتشار : 1389/08/01

کلید واژه: سازگاری زناشویی, عوامل اجتماعی, پایگاه اجتماعی, پای‌بندی به اعتقادات دینی,

چکیده مقاله :

هدف این پژوهش، تعیین عوامل اجتماعی مرتبط با میزان سازگاری زناشویی است. خانواده نخستین و منحصر به فرد ترین نهاد اجتماعی است که سلامت و موفقیت جامعه مرهون پویایی و رضایت‌مندی اعضای آن است. سازگاری زناشویی حالتی است که طی آن زن و شوهر از ازدواج با یکدیگر و با هم بودن احساس شادمانی و رضایت‌مندی نموده و بدون شک یکی از عوامل بسیار مهم و حیاتی این رضایت مندی، میزان سازگاری زوجین در ارتباط با عوامل اجتماعی است. محقق با هدف شناخت رابطة عوامل اجتماعی (طول مدت نامزدی، طول مدت ازدواج، سن معلمان هنگام ازدواج، پای بندی به اعتقادات دینی، پایگاه اجتماعی، نسبت خویشاوندی، نحوة آشنایی با همسر، نحوة گذران اوقات مشترک) با میزان سازگاری زناشویی در بعد نظری ازنظریه‌های نیازهای مازلو، همسان ‌همسری برگس و طول مدت ازدواج میشل آندره برای تبیین روابط متغیرهای پژوهش بهره جسته است. روش تحقیق، پیمایش از نوع همبستگی بوده و جامعة آماری آن معلمان متأهل مدارس راهنمایی در شهر مرند که با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب با حجم نمونه 230 زوج به عنوان نمونة آماری انتخاب شدند، می باشد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه مقیاس سازگاری زوجین گراهام ‌اسپینر و اریک ‌ای ‌فیلسینگر است. داده‌های حاصل شده با استفاده از نرم‌افزار Spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و به منظور آزمون فرضیه‌ها؛ متناسب با سطوح سنجش متغیرها از آزمون‌ مقایسة میانگین، T مستقل، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس یک طرفه استفاده گردیده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که سازگاری زناشویی در بین افراد مورد مطالعه برابر 51/15± 41/80 بود. اختلاف معنی‌داری بین عواملی چون نسبت خویشاوندی، گذران اوقات مشترک، پایگاه اجتماعی و پای بندی به اعتقادات دینی با سازگاری زناشویی وجود دارد (05/0 < P).

چکیده انگلیسی:

  Aim of this study is to identify the social factors related to marital compatibility. Family is the first and the most exclusive social institute in a way that success and dynamism of a society is based on family member’s satisfaction. Marital compatibility is a state in which the wife and husband feel satisfaction and happiness from their marriage. One of the vital factors related to couple’s satisfaction and happiness is the relationship between their martial compatibility and social factor. Aiming to identify the social factors (duration of engagement, duration of marriage, the teacher’s age at the time of marriage, adherence to religious believes, kinships, social status, way of familiarity with the wife, way of passing the time together) and the couple’s compatibility, the researcher used the Maslow’s, Burgess’ and Michel Andres’ marriage duration theories in order to explain the correlation between these variables. The methodology is survey and the statistical population includes the married teachers in secondary schools of Marand. The samples who were 250 couples were chosen through stratified sampling method. The spinner’s couple compatibility scale and Graham Filisinger were the measurement tools. The data analyzed through SPSS software. In order to test the hypothesis, independent T, Pearson Correlation test, variance analysis and ANOVA were used. Results of the study show that the marital compatibility rate was 80.41 and 15.51. There was a significant difference between factors such as kinship, passing the leisure time together, social status, adherence to religious believes and marital compatibility. 

منابع و مأخذ:

ادیبی، ح؛ و دیگری. (1383). نظریه‌های جامعه­شناسی، تهران: نشر دانژه. چاپ دوم.

اعزازی، ش. (1380). خشونت خانوادگی در زنان کتک خورده. تهران: نشر عالی.

اعزازی، ش. (1387). جامعه­شناسی خانواده. تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان. 

بیرو،‌ آ. (1380). فرهنگ علوم اجتماعی. ترجمه: ب، ساروخانی. تهران: نشر کیهان. چاپ سوم.

تامین، م. (1373). جامعه­شناسی قشربندی و نابرابری­های اجتماعی. ترجمه: ع، نیک گهر. تهران: نشر توتیا.

 تقوی ، ن. (1374). بررسی وضع ازدواج و طلاق در شهر تبریز. سازمان مدیریت و برنامه­ریزی استانداری آذربایجان­شرقی.

چلپی، م. (1385). تحلیل اجتماعی در فضای کنش. تهران: نشر نی. چاپ اول.

حیدری ، م. (1385). دین­داری و رضامندی خانوادگی. تهران: مرکز انتشارات.

حسینی ، آ. (1367). ازدواج همسان و استحکام خانواده. مجله مطالعات زنان. مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز. شماره 53، 10 و 52.

رابرتسون، ی. (1377). درآمدی بر جامعه. ترجمه: ح ، بهروان. مشهد: نشر آستان قدس رضوی.

رفیع‌پور، ف. (1382). مقدمه‌ای بر جامعه­شناسی کاربردی. تهران: ناشر شرکت سهامی انتشارات.

رفیعی­اصل، ث. (1389). تعیین عوامل اجتماعی‌ـ فردی مرتبط با میزان سازگاری زناشویی. دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته جامعه­شناسی.

ساروخانی، ب. (1385). روش­های تحقیق در علوم اجتماعی. جلد: اول. تهران: انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

ساروخانی، ب. (1387). درآمدی بر دایره­المعارف علوم اجتماعی. تهران: انتشارات کیهان.

ساروخانی، ب. (1388). مقدمه‌ای بر جامعه­شناسی خانواده. تهران: انتشارات سروش.

سرایی، ح. (1372). مقدمه‌ای بر نمونه‌گیری در تحقیق. تهران: نشر سمت.

شری، ج؛ و دیگری. (1994)، پرسشنامه ارزش­های شخصیتی (P. V.Q). ترجمه: ا ،کرمی. جزوه آموزشی شرکت روان تجهیز سینا.

صادق­مقدم، ل و دیگران. (1385). میزان رضایت از زندگی زناشویی در زنان شاغل و خانه­دار و همسران آن­ها. مجله دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی گناباد. دوره 12، شمارة2، صص50-45.

صادقی، س. (1380). بررسی عوامل شخصیتی مؤثر در سازگاری زناشویی. پایان­نامه کارشناسی ارشد روان­شناسی بالینی، گروه روان­شناسی انستیتو روان­پزشکی تهران.

صدر نبوی، ر. (1370). جامعه و فرد. مشهد: کتاب فروش بستان.

عطاری، ی؛ و دیگران. (1384). مقایسه سازگاری زناشویی معلمان مرد دبستان­های شهر اهواز بر اساس همسانی هیجان خواهی با همسران­شان. مجله علوم تربیتی و روان­شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز. دوره سوم، سال دوازدهم، شماره 1، 27-44.

فروغان­فر، م. (1385). رابطه شیوه‌های حل مسئله با سازگاری زناشویی در دانشجویان متأهل دانشگاهشهید بهشتی. پایان­نامه کارشناسی ارشد روان­شناسی عمومی، دانشگاه شهید بهشتی تهران.

کوئن، ب. (1386). درآمدی به جامعه­شناسی. ترجمه: م ، ثلاثی. تهران: نشر توتیا.

کرو، م؛ و دیگری. (1384). زوج درمانی کاربردی با رویکردهای سیستمی ‌ـ رفتاری. ترجمه: ا، موسوی. تهران: انتشارات مهر کاویان.

مازلو، آ. (1387). انگیزش و شخصیت.ترجمه: ا، میری (گروه ترجمه بنیاد پژوهش‌های اسلامی). مشهد: معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی. چاپ ششم.

مهدوی، م. (1377). بررسی تغییرات تطبیقی ازدواج. انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.

مومن­زاد‌ه، ف‌. (1381). ارتباط تفکرات غیر منطقی و الگوهای د‌لبستگی با سازگاری زناشویی. پایان­نامه کارشناسی ارشد‌ روان­شناسی عمومی. ‌د‌انشگاه شهید‌ بهشتی.

میشل، آ . (1354). جامعه­شناسی خانواده و ازدواج. ترجمه: ف، اردلان. تهران: انتشارات دانشکدة علوم اجتماعی و تعاون دانشگاه تهران.

میراحمدی‌زاده، ع؛ و دیگران. (1382). رضامندی زناشویی و تعیین عوامل تأثیرگذار بر آن در شیراز. اندیشه و رفتار. سال هشتم، شماره 4، صص 63-56.

هالفورد، د. (1384). زوج درمانی کوتاه مدت. ترجمه: م، تبریزی؛ و دیگران. تهران: انتشارات فرا روان.

Amato, P. R. (1993). Children's Adjustment to Divorce: Theories, Hypotheses, and empirical support. Journal of Marriage and the Family. 55(1): 23-38.

Bergen, MB, Song JA, Schumm WR. (1995). Sexual satisfaction among Korean American couples in the Mid western united states. J sex Marital There; 21(3): 147-158.

Coombs, R. (1991). Marital status and personal well-being: A literature Review. Family Relations; 40: 97-102.

Hunler, O. S., & Gencoz, T. (2005). The effect of religiousness on marital satisfaction: testing the mediator role marital problem solving between religiousness and marital satisfaction relationship. Contemporary Family Therapy, 27, 1, 123-136.

Larson, J. H., & Holman, T.B. (1994). Predictors of marital quality and stability. Family Relations, 43, 228-237.

Sadegh Moghadam L, Askari F, Marouzi P, Shams H, Tahmasebi S. (2006). Comparison of marriage satisfaction in housewives and employed women and their husbands in Galabad. IRAN, Ofogh_ e_Danesh. 12(2): 45-49 [Persian].

Waite L, J. (1997). Why marriage matters strengthening marriage round table. Washington. DC; Springer.