تحلیل پدیدارشناختی گرایش زنان تبریزی به شبکه اجتماعی فیس بوک
محورهای موضوعی : جامعه شناسیصمد رسول زاده اقدم 1 , صمد عدلی‌پور 2 , حکیمه ملک احمدی 3
1 - استادیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، آذر شهر- ایران
2 - دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی دانشگاه تبریز- ایران (نویسنده مسئول).
3 - دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی دانشگاه یاسوج- ایران.
کلید واژه: شبکه‌های اجتماعی مجازی, فیس بوک, تحلیل پدیدارشناختی و دختران و زنان تبریزی,
چکیده مقاله :
در عصر حاضر، با ورود چشمگیر زنان و دختران به فضای مجازی، اینترنت و شبکه‌های اجتماعی سایبری تاثیرات زیادی بر روی آن‌ها گذاشته‌اند. از مهم ترین این تاثیرات می‌توان به فرایند زنانه‌شدن رسانه‌های نوین اشاره نمود. زنانه‌شدن به فرایند گسترش کمی و کیفی حضور، نقش و تاثیر زنان و خواست‌ها، علایق و ویژگی‌های آن‌ها در ابعاد و زمینه‌های مختلف حیات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی جامعه معاصر گفته می‌شود. به همین خاطر نوشتار حاضر، علل حضور زنان و دختران تبریزی را در شبکه اجتماعی فیس بوک مورد بررسی قرار داده است. پژوهش حاضر با استفاده از روش کیفی و بهره‌گیری از رویکرد پدیدار -شناسی و تکنیک مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته برای گردآوری داده‌ها، صورت گرفته است. زنان تبریزی 18 تا 30 سال کاربر شبکه اجتماعی فیس بوک که حداقل دو سال تجربه حضور در این شبکه را داشتند، به‌عنوان جمعیت آماری انتخاب شده‌اند. در واقع، 16 نفر از این کاربران براساس نمونه‌گیری هدف مند به‌عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل مصاحبه‌های پاسخگویان استخراج پنج مقوله اصلی فروشکست محدودیت‌های دنیای واقعی، فروشکست محدودیت‌های روحی و فردی، بهره‌گیری از پتانسیل‌های فیس‌بوک، عقب‌نماندن از قافله تکنولوژی، و ماجراجویی و کنجکاوی بود. پنج تم به دست آمده را می‌توان در مقوله رفع محدودیت‌های تجربه شده و احساس شده و کسب فرصت‌های جدید مورد بحث قرار داد.
At present time, with the outstanding entry of women and girls in the virtual space, internet and cyber social networks have had a lot of effects on them. One of the most important effects can be considered as the process of “womanization” (feminization) of modern media. Womenization (feminization) refers to the process of qualitative and quantitative expansion of the presence, roles, and influences of women and their desires, interests, and characteristics in different dimension and grounds of social, economic, political, and cultural life of the contemporary society. Therefore, the present study is to investigate the reasons for the presence of Tabriz women and girls in Facebook Social Network. The present study was conducted using the qualitative method and employing the phenomenological approach.The technique of deep semi-structured interview was employed for collecting data. Tabriz women aged from 18 to 30 years who were users of Facebook for at least two years were selected as the population. In fact, 16 women of these users were selected as sample using the purposive sampling method. From theanalysis of participants’ interviews, five major themes extracted as: “breakdown of limitations of the real world”, “breakdown of mental and personal limits”, “utilization of potentials of Facebook”, “not being behind of the caravan of technology”, and “adventure andcuriosity”. These five themes can be discussed in the components of “elimination of experienced and perceived limits” and “obtaining new opportunities”.
بهبهانی، س. (1388). ورود خزنده و انفجاری دختران به دنیای مجازی. نشریه گزارش. شماره 213، صص 9-8.
ذوالقدر، ح؛ و دیگری. (1392). بررسی انگیزه‌های کاربران در استفاده از رسانه‌های اجتماعی، (مطالعه موردی کاربران شبکه اجتماعی فیس بوک). پژوهش‌های ارتباطی. سال بیستم، شماره 3، صص 58-35.
سلطانیفر، م. (1389). دیپلماسی عمومی نوین و روابط عمومی الکترونیک. تهران: انتشارات سیمای شرق.
شهابی، م؛ و دیگری. (1391). اهداف و انگیزه‌های عضویت کاربران در شبکه‌های اجتماعی مجازی، (مطالعه‌ای درباره جوانان شهر تهران). مطالعات فرهنگ- ارتباطات. سال سیزدهم، شماره 20، صص 86-61.
عاملی، س. (1389). مطالعات انتقادی استعمار مجازی آمریکا. تهران: انتشارات امیرکبیر.
عدلی‌پور، ص. (1391). تبیین جامعه‌شناختی تاثیر شبکه‌های اجتماعی مجازی بر هویت اجتماعی کاربران جوان شهر اصفهان. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد جامعه‌شناسی، دانشگاه اصفهان.
کوثری، م. (1386). جهان فرهنگی کاربران ایرانی در شبکه دوستیابی اورکات. تهران: پژوهشگاه، فرهنگ هنر و ارتباطات.
مککوایل، د. (1388). درآمدی بر نظریه ارتباطات جمعی. ترجمه: پ، اجلالی. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
مهدی‌زاده، س. (1389). نظریههای رسانه: اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقادی. تهران: همشهری.
ویندال، س؛ و دیگری. (1387). کاربرد نظریههای ارتباطات. ترجمه: ع، دهقان. تهران: جامعه‌شناسان.
هرمز، م. (1380). مقدمه‌ای بر نظریات و مفاهیم ارتباط جمعی. تهران: انتشارات فاران.
Boyd, D. (2007). Why Youth Heart Social Network Sites: The Role of Networked Publics in Teenage Social Life. Edited by David Buckingham. The John D. and Catherine T. MacArthur Foundation Series on Digital Media and Learning. Cambridge, MA: The MIT Press.
Boyd, D. (2008). Social Network Sites: Definition, History and Scholarship. Journal of Computer-Mediated Communication. V. 133, P.p: 210– 230.
Grasmuck, S. (2012). Why we use from Facebook. Proceedings of the SIGCHI Conference on Human Factors in Computing Systems. New York. P.p: 250–262.
Green, A. J. & Holloway, D. J. (1997). Using a Phenomenological Research Technique to Examine Student, Understanding of Experiential and Learning: Critical Review of Methodological Issue. Journal of Advance Nursing. V. 26, No. 7, P.p:1013–1019.
Guzin Mazman, S. Koçak Usluel, Y. (2010). Modeling educational usage of Facebook. Computers & Education. V. 55, P.p: 444-453.
Joinson, A. N. (2008). Looking at, looking up or keeping up with people Motives and use of facebook. Proceedings of the SIGCHI Conference on Human Factors in Computing Systems. New York. P.p: 1027–1036.
Larsen, M. C. (2009). Girls are more preoccupied with photo comments than boys. Rtrived from http://malenel.wordpress.com/ 2013/4/11.
Lenhart, A. & Madden, M. (2007). Teens, Privacy & Online Social Networks. Pew Internet & American Life Project. Washington, DC. Available:on human factors in computing systems. P.p: 1027–1036. New York: ACM.
Pempek, T. (2009). College Students Social Networking Experiences on Facebook. Journal of Applied Developmental Psychology. V. 30, P.p: 227–238.
Rubin, A. (1993). Audience Activity and Media Use. Communication Monographs. V. 60, P.p: 98– 105.