بررسی عوامل جمعیت‌شناختی مرتبط با مشارکت سیاسی شهروندان شهر مهاباد
محورهای موضوعی : جامعه شناسیحسام نصیری 1 , شهلا کاظمی‌پور 2 , مجید کفاشی 3
1 - دانشجوی دکتری جامعهشناسی سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
2 - دانشیار جامعهشناسی، دانشگاه تهران، تهران- ایران (نویسنده مسئول).
3 - دانشیار جامعهشناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
کلید واژه: مشارکت سیاسی, جنس, سن, پایگاه اجتماعی- اقتصادی, تحصیلات, وضع تأهل,
چکیده مقاله :
هدف اصلی این پژوهش، تعیین عوامل جمعیت شناختی مرتبط با مشارکت سیاسی شهروندان شهر مهاباد می باشد. روش تحقیق، پیمایش بود. جامعه آماری، کلیه شهروندان 18 سال به بالای شاغل در شهر مهاباد درسال 1397 می باشد. حجم نمونه مورد مطالعه با استفاده از فرمول کوکران، 382 نفر برآورد گردید و نمونه ها به شیوه نمونه گیری احتمالی خوشه ای چندمرحله ای و هم چنین نمونه گیری تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در تحقیق حاضر، پرسشنامه محقق ساخته مشارکت سیاسی است که ضریب پایایی آن به کمک آلفای کرونباخ 96/0 به دست آمد و جهت سنجش مفاهیم آن ازطیف لیکرت استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون، تی مستقل و تحلیل واریانس یک راهه استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که بین میزان مشارکت سیاسی و پایگاه اجتماعی- اقتصادی افراد تفاوت معناداری وجود دارد و میزان مشارکت سیاسی طبقه متوسط و پایین جامعه مهاباد بیشتر ازسایر طبقات این شهر می باشد. نتیجه تحقیق حاضر گویای آن است که در جامعه مهاباد، طبقه پایین به منظور تغییر وضعیت موجود خود و دست یابی به وضعیت مطلوب، ضرورت، انگیزه، میل و رغبت بیشتری برای مشارکت و مداخله در امور سیاسی دارد اما دخالت و مشارکت طبقه متوسط در امورات سیاسی این شهر بیشتر از نوع تحمیلی است.
The main objective of this research is to determine the demographicfactors related to political participation of citizens of Mahabad city. Theresearch method was survey and the statistical population in this study isall citizens aged 18 years and over in Mahabad city in 2018. The samplesize was estimated using Cochran's formula 382 people and they wereselected through multi-stage cluster sampling and also systematic randomsampling. The data gathering tool was a researcher-made politicalparticipation questionnaire whose reliability coefficient was calculatedusing Cronbach's alpha of 0.96. Also, the Likert scale was used tomeasure its concepts. Pearson correlation coefficient, independent t-testand one way ANOVA were used to analyze the data. The results of theresearch show that, there is a significant difference between the level ofpolitical participation and the social class, and the level of politicalparticipation of the middle and lower classes of Mahabad community ismore than the other classes in this city. The result of this research showthat, the lower class has more urgency, necessity, motivation andwillingness to participate and intervene in political affairs in order tochange its existing status, but the involvement of the middle class in thepolitical affairs of the city is more imposing.
اگبرن، ویلیام؛ و نیمکف، مایر. (1350). زمینه جامعهشناسی. تهران: نشر افست. چاپ پنجم.
آلموند، گابریل؛ و بینگام جی، پاول. (1380). مشارکت و حضور شهروندان. ترجمه: علیرضا، طیب، مجله اطلاعات سیاسی –اقتصادی، سال 11، شماره 164-163، صص 147-136.
جعفرینیا، غلامرضا. (1391). بررسی عوامل اقتصادی- اجتماعی مؤثر بر میزان مشارکت سیاسی شهروندان شهر خورموج، پژوهشنامه علوم سیاسی. سال هفتم، شماره دوم، صص 122-87.
زارع، بیژن؛ و روهنده، مجید. (1394). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت اجتماعی- سیاسی مطالعهای در باب شهروندان بالای 18 سال شهر کرج، مجله مطالعات اجتماعی ایران. دوره نهم، شماره ۲، صص 87-64.
سروش، مریم؛ و حسینی، مریم. (1392). بررسی مقایسهای نقش عوامل جامعهپذیری در مشارکت سیاسی جوانان و نوجوانان شیراز، مجله علوم اجتماعی. دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، صص 125-93.
عبداللهی، محمد. (1383). مسائل و موانع و راهبردهای مشارکت مدنی زنان در ایران، مجله جامعهشناسی. شماره 18، صص 99-63.
لهساییزاده، عبدالعلی؛ باور، یوسف. (1388). نگرش دانشجویان نسبت به مشارکت سیاسی زنـان، فصلنامة علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی. شماره 19، صص 150-137.
لیپست، سیمور مارتین؛ و دوز، رابرت. (1383). جامعهشناسی سیاسی. ترجمه: محمدحسین، فرجاد. تهران: نشر توس.
مسعودنیا، ابراهیم. (1381). تبیین جامعهشناختی بیتفاوتی شهروندان در حیات اجتماعی و سیاسی، مجله اطّلاعات سیاسی- اقتصادی. شماره 168-167، انتشارات اطلاعات، صص 165-152.
مسعودنیا، حسین؛ رهبرقاضی، محمودرضا؛ مهرابی کوشکی، راضیه؛ و پوررنجبر، مهدیه. (1393). ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﺮ ﺷﻴﻮﻩﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺸﺎﺭﮐﺖ ﺳﻴﺎﺳﻲ، فصلنامه مسائل اجتماعی ایران. سال پنجم، شماره 2، جلد 23، صص 94-77.
مسعودنیا، حسین؛ محمدیفر، نجات؛ مرادی، گلمراد؛ و فروغی، عاطفه. (1391). بررسی عوامل اجتماعی-روانشناختی مؤثر بر مشارکت سیاسی اساتید دانشگاه اصفهان، فصلنامه جامعهشناسی کاربردی. جلد 23، شماره 48، صص 124-103.
نظری، مینا؛ علیحسینی، علی؛ امامجمعهزاده، سیدجواد؛ و پوررنجبر، مهدیه. (1393). بررسی رابطه جامعهپذیری و مشارکت سیاسی زنان، پژوهشنامه زنان. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال پنجم، شماره اول، 185صص -161.
نظری، سیدغنی؛ بشیری گیوی، حسین؛ و جنتی، سعید. (1392). بررسی تأثیر مشارکت سیاسی بر توسعه سیاسی جوانان شهر خلخال، مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران. سال ششم، شماره اول، صص 146-137.
نگینتاجی، ریحانه؛ و کشاورز، حمید. (1394). بررسی عوامل اجتماعی، فردی و فرهنگی مؤثر بر مشارکت سیاسی جوانان شهرستان نورآباد ممسنی. کنفرانس بینالمللی علوم انسانی، روانشناسی و علوم اجتماعی.
واینر، مایرون. (1380). مشارکت سیاسی: بحران فرآیند سیاسی، در بحرانها و توالیها در توسعه سیاسی. به کوشش لوسینپای، لئونارد بایندر، جیمز اس کلمن و دیگران، ترجمه: غلامرضا خواجه سروی. پژوهشکده مطالعات راهبردی.
Almond, G. A and S., Verba. (1963). The Civic Culture, political Attitudes and Democracy in five Nations, Princeton. Princeton University Press.
Anthony Birch. (1993). The Concepts and Theories of Modern Democracy. (London and New York: Routledge), p: 817
Lipest, S. M. (1963). Political man: the social Basses of politics. Newyork: university
Lipset, M, Doz, R. (1994). Political Sociology. Translated by Farjad. M. Tehran, Ghomes Pub.
Zheng W. w., Liu L., Huang Z. w., Tan X. y. (2016). Life Satisfaction as a Buffer of the Relationship between Corruption Perception and Political Participation. Social Indicators Researchpp.
_||_