تحلیل رابطه استفاده از شبکه اجتماعی فیس‌بوک‌ با هویت جنسیتی در بین دانشجویان دانشگاه تبریز

محورهای موضوعی : جامعه شناسی

پویان احیایی ¹ (دانشجوی کارشناسی‌ارشد پژوهشگری علوم اجتماعی دانشگاه تبریز- ایران.)
مرتضی مبارک بخشایش ² (عضو هیات علمی پژوهشی دانشگاه تبریز- ایران.)

تاریخ دریافت : 1395/07/06 تاریخ پذیرش : 1395/07/06 تاریخ انتشار : 1394/04/01

کلید واژه: شبکه‌‌های اجتماعی مجازی, فیس‌بوک, هویت و هویت جنسیتی,

چکیده مقاله :

انقلاب ارتباطات و جهانی شدن درعصر حاضر تاثیرات شگرفی را در ابعاد گوناگون زندگی انسان ها گذاشته است که از مهم ترین آن ها می توان به تاثیرات اینترنت و شبکه های اجتماعی مجازی بر هویت ها اشاره کرد. رسانه های نوین و در رأس آن ها شبکه جهانی اینترنت با دگرگونی در مفاهیم زمان و مکان، تغییر در اشکال نوین ارتباطی و ایجاد مراجع نوین هویت، موجب پیدایش ذهنیت های ناپایدار و هویت های تازه شده است. بدین جهت در پژوهش حاضر درصددیم تا به بررسی تاثیر شبکه اجتماعی فیس‌بوک بر هویت جنسیتی جوانان بپردازیم. مقاله حاضر به صورت پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه اینترنتی محقق ساخته در بین دانشجویان کاربر شبکه اجتماعی فیس‌بوک دانشگاه تبریز درسال ‌تحصیلی 1392-93 صورت گرفته است. یافته های پژوهش، حاکی ازآن است که هویت جنسیتی کاربران، تحت تاثیر عضویت در فیس‌بوک قرار دارد. استفاده زیاد و مداوم از فیس‌بوک می تواند جریان هویت یابی جنسیتی را با اختلال رو به رو کند، از دیگر یافته های پژوهش این است که بین جنس و استفاده از شبکه اجتماعی فیس بوک رابطه ای معنادار وجود دارد.

چکیده انگلیسی:

The communications revolution and globalization in present era have had a big impact on different aspects of human life of which the impact of internet and social networks on identities is the most important. New media especially internet with the change in the concepts of time and space, change in the new forms of communication and introducing new identity references cause to the emergence of new identities and unstable mentalities. In this paper the between the impact of Facebook on youngers’ identity has been considered. It is a survey and the data gathered using a researcher-made questionnaire among Facebook users in Tabriz University in 92-93 educational years. The results show that, the users’ gender identity is affected by the membership in the Facebook. High and persistent use of Facebook can cause to gender identification disorder. Also, there is a meaningful relationship between gender and the use of Facebook.

منابع و مأخذ:

آبوت، پ؛ و دیگری. (1380). جامعه­شناسی زنان. ترجمه: م، نجم‌عراقی. تهران: نشر نی.

احمدی، ح؛ و همکاران. (1389). بررسی رابطه وسایل ارتباطی نوین با هویت جنسیتی جوانان شهر شیراز. فصلنامه زن و جامعه. شماره 4.

احیایی، پ. (1394). فضای مجازی و تحولات هویتی در ایران. تهران: انتشارات پارسینه.

استرنیانی، د. (1384). مقدمه­ای بر نظریه­های فرهنگ عامه. ترجمه: ث، پاک­نظر. تهران: نشر گام نو.

السون، د. (1377). رسانه­ها و نمادها: صورت­های بیان و ارتباط و آموزش. ترجمه: م، مهاجر. تهران: انتشارات سروش.

پاستر، م. (1377). عصر دوم رسانه­ها. ترجمه: غ، صالح­یار. تهران: موسسه ایران.

پیشگامی ­فرد، ز؛ و همکاران. (1389). تعامل در فضای سایبر و تاثیر آن بر هویت زنان در ایران، (مطالعه موردی دانشجویان دختر دانشگاه تهران). فصلنامه زن در توسعه و سیاست. شماره 2.

تامپسون، ج. (1380). رسانه­ها و مدرنیته. ترجمه: م، اوحدی. تهران: انتشارات سروش.

جنکینز، ر. (1381). هویت اجتماعی. تهران: نشر شیرازه.

حاتمی، م، ر؛ و دیگری. (1390). رسانه و نگرش زنان به هویت خود. فصلنامه تحقیقات­ فرهنگی. شماره 2.

دوران، ب.­ (1387). هویتاجتماعی: رویکردهاونظریه­ها. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.

سلطانی­فر، م. (1389). دیپلماسی عمومی نوین و روابط عمومی الکترونیک. تهران: انتشارات سیمای شرق.

شوماخر، ر؛ و دیگری. ­(1388). مدل­سازی معادله ساختاری با کاربرد برنامه­های Amos،LISREL و EQS. ترجمه: و، قاسمی. تهران: انتشارات جامعه­شناسان.

عاملی، س، ر. (1382). دو جهانی شدن­ها و جامعه جهانی اضطراب. نامه علوم اجتماعی. شماره 21.

عریضی، ف؛ و همکاران. (1385). ماهواره و هویت جنسیتی دختران جوان. مجله جامعه­شناسی ایران. شماره 2.

فرهمند، م. (1387). دختران و کاربرد اینترنت. فصلنامه مطالعات راهبردی زنان. شماره 41.

قره­باغی، ع، ا. (1380). تبارشناسی پست مدرنیسم. تهران: دفتر پژوهش­های فرهنگی.

گیبینز، ج و د. (1388). سیاست پست مدرنیته. ترجمه: م، انصاری. تهران: نشر گام نو.

گیدنز، آ. (1378). تجدد و تشخص: جامعه و هویت شخصی در عصر جدید. ترجمه: ن، موفقیان. تهران: نشر نی.

مهدی­زاده، س، م. (1381). انقلاب ارتباطات، جامعه شبکه­ای و ذهنیت و هویت ناپایدار. سمینار ایران و جامعه اطلاعاتی در سال 1400. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.

Boyd, D. M. & Ellison, N. B. (2007). Social Network Sites: Definition, History, and Scholarship. Journal of  Computer-Mediated Communication. 13(1), P.p: 210-230.

Castells, M. (1997). The Power of Identity. Oxford: Blackwell.

Hekman, S. (1999). Identity Crises, In S. Hekman(ed), Feminism, Identity and Differnece, Frank Cass.

Irving, C. J. & English, L. M. (2010). Community in Cyberspace: Gender, Social Movement Learning, and the internet. Adult Education Quarterly. Vol:2, No:1. P.p:1-17.

Lorber, J. (2000). Social Construction of Gender, in Edgar F. Borgatta and Rhonda g.v. Montgomery, Encyclopedia of Sociology. New York: McMillan Reference.

Lull, J. (2001). Culture in Communication Age.London: Routledge Publication.

Siara, B. (2007). Cyber Space and Identity issues at The British. Sociological Association Annual Conference University of East London. Saturday 14th April 2007.

Thompson, J. (1998). Community Identity and world Citizenship, In Archibugi, Held and Kohler(eds), Culture and global Change. London: Routledge.

­Tiffany A. & etal. (2009). College Students' Social Networking Experiences on Facebook. Journal of Applied Developmental Psychology. No. 30, P.p: 227–238.