بررسی چگونگی ارتقای معنویت سازمانی در بین اساتید و کارکنان منطقه سیزده دانشگاه آزاد اسلامی*

محورهای موضوعی : جامعه شناسی

امیدعلی حسین زاده ¹ , سهراب یزدانی ²

1 - استادیار گروه علوم تربیتی واحد شبستر دانشگاه آزاد اسلامی ، شبستر , ایران
2 - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر، استادیار گروه علوم تربیتی؛ شبستر- ایران.

تاریخ دریافت : 1394/12/22 تاریخ پذیرش : 1394/12/22 تاریخ انتشار : 1390/08/01

کلید واژه: معنویت, معنویت‌سازمانی, مدل‌‌ مفهومی- اجرایی,

چکیده مقاله :

این پژوهش باعنوان بررسی چگونگی ارتقای معنویت ‌سازمانی دربین کارمندان واعضای هیئت ‌علمی منطقه سیزده دانشگاه آزاد اسلامی درسال 1392 انجام گرفت. در این راستا یافتن مولفه‌های اساسی ارتقای معنویت سازمانی و در نتیجه تدوین و ارائه مدل پیشنهادی معنویت سازمانی و تعیین درجه تناسب آن از اهداف پژوهش محسوب می‌شدند. این مطالعه توصیفی- پیمایشی با حجم جامعه آماری به تعداد 4230 نفر و با حجم نمونه 351 نفر مورد بررسی قرار گرفت. از ابزار اندازه‌گیری پرسشنامه محقق ‌ساخته معنویت سازمانی با ضریب پایایی 93/0 و هم چنین با روایی تائید شده از طریق نظر متخصصان و روش نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی و ازشیوه‌های تجزیه‌ وتحلیل توصیفی و استنباطی ازجمله آزمون اسمیرنف- کولموگروف، آزمون کایزر مایر- الکین و آزمون کرویت بارتلت، تکنیک چرخش واریماکس، آزمون تحلیل عاملی، آزمون فریدمن، آزمون t تک متغیره و هم چنین از نرم افزار آماری SPSS استفاده گردید. 7 مولفه اساسی تبیین کننده معنویت سازمانی (خودآگاهی برتر، احساس معنا درکار، همسویی با ارزش های سازمان، رهبری فراخود، احساس همبستگی، آگاهی متعالی، تفکر وجودی انتقادی) با 98 درصد واریانس کل سازه معنویت سازمانی شناسایی گردید و مدلی برای ارتقای معنویت سازمانی که متشکل از 5 بخش مهم شامل فلسفه و اهداف، مبانی نظری، چارچوب ادراکی، ساختار و برنامه اجرایی، ارزشیابی و بازخورد می باشد، تدوین گردید. هم چنین درکل مدل معرفی شده دارای نمره ارزشیابی بالای 85 از 100 می باشد که نشان‌‌‌‌‌ دهنده اعتبار بسیار زیاد مدل در مقیاس لیکرت می‌‌‌‌‌باشد.

چکیده انگلیسی:

This research was conducted to present a model for promotion oforganizational spirituality in district 13 of Islamic Azad University (IAU). The aims of this research are to identify the important factors of organizational spirituality, to propose a model of organizational spirituality and to determine the degree of relevance. The research method is descriptive and random selection classification method was used for sampling. Morgan Table was used to determine the number of selected sample, which were 351 individuals. A researcher–made questionnaire was prepared, the validity of which was confirmed by experts, and its reliability was estimated using Cronbach’s Alfa (0.98). Using SPSS, the collected data analysed by Kaiser-Meyer-Olkin Test, CroiteBartlet Test, factor- analysis, independent T-test, Varimax Turning Technique,Fredman Test. Seven factors of (1-better self-awareness 2-sense of meaning in work 3-affinity with organizational values 4-superego leadership 5-sense of solidarity 6-excellent awareness 7-ciritical existence thinking) which explained organizational spirituality selected as the main factors and these factors represent 98 percent of the whole variance. A model of organizational spirituality which consisted of five components of philosophy and objectives, theoretical base, conceptual framework, structure and executive plan, evaluation and feedback system was proposed. The proposed model has the evaluation score of 85 out of 100 which shows the validity of "very much" in a Likert scale.  

منابع و مأخذ:

حسین­پور، د؛ و دیگری. (1389). تحلیل رابطه بین رهبری معنوی و کار آفرینی سازمانی. همایش ملی چالش­های مدیریت و رهبری در سازمان­های ایرانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات اصفهان، تیرماه.

فرهنگی، ع؛ و دیگران. (1385). معنویت در محیط کار و نقش آن در بهبود رفتار شهروندی سازمانی. مجله فرهنگ مدیریت. سال چهارم، شماره سیزدهم، صص36-5.

فرهنگی، ع؛ و دیگری. (1385). ارائه و تبیین مدل انگیزشی مبتنی بر معنویت کارکنان. مجله دانشور رفتار. سال سیزدهم، شماره بیست.

سیدجوادین، س؛ و دیگری. (1384).  بررسی تاثیر معنویت کارکنان بر رضایت شغلی آنان. سومین کنفرانس بین­المللی مدیریت، آذر و دی ماه.

عابدی­جعفری، ح؛ و دیگری. (1386). ظهور معنویت در سازمان­ها ( مفاهیم، تعاریف، پیش­فرض­ها، مدل مفهومی). فصلنامه علوم مدیریت ایران. سال دوم، شماره 5، صص 121-99 .

Ashmos, D, P. & Duchon, D. (2000). Spirituality at work: Definitions, measures, assumption, and validity claims. paper presented at the academy of management, Toronto.

Bradley and Kauanui K. (2003).Comparing spritualityon three southern California college campuses. Journal of organizational change management. vol. 16, No. 4, pp: 448-462. 

Cavanagh, G. (1999). Spirituality for managers: context and critique. Journal of organizational change management. vol. 12, No. 3, pp: 53-165.

Fry, L, W. (2003). Toword a theory of spritual leadership. The leadership quarterly. vol. 14, pp: 693-727.

Gibbons, p. (1999). Spiritality at Work: A pre-Theoretical Overview. MSC. Thesis-Brinbeck Callege, University of London.

Gibbons, p. (2001). Spirituality at Work: defiontions, measure, assumption and validity climes. paper presented at the academy of management, toranto.  

Gibbons, P. (2002). Spirituality at work: A pre-theoretical overview. MCS, thesis–Birnbeck callege, university of London.

Hall, D, T. (1996). Protean careers of the 21 century. the academy of management exective.

Kinjerski, V, M. & Skrypnek Berna,  J. (2004). Defining sprit at work: finding common ground. Journal of organizational change management. vol. 17, No. 13, pp: 26-425.

Krishnakumar, s. & Neck, C. P. (2002). The what, why, & how of spirituality in the work place. Journal of managerial psychology. Vol. 17, No. 3, pp: 153-164.

Heato Dennis, P. Schmiat-Wilk, J. and Travis, F. (2004). Constructs, methods, and measures for researching  spirituality in organizations. journal of organizational change management. vol, 17. no.1, pp: 62-82.

Louis, W, Fry. & Laura, L. Matherly. (2007). Spiritual leadership & organizational performance: An Exploratory study. Tarleton State University– Central Texas.       

Margues, J, Dhiman, S. & King, R. (2005). Spirituality in the work place: developing an integral model and a comprehensive definition. The journal of American academy  of business. Cambridge,vol. 7, No. 1, pp: 81-91.

Milliman, J. Czaplewski, A. J. & Ferguson, J. (2003). Work place spirituality & employee work attitudes. Journal of organizational change management. vol. 16 No. 4, pp: 426-447.

Mitroff, I, A. & Denton, E. A. (1999). A spirituality audit of corporate America: a hard look at spirituality, religion & values in the work place. son Francisco, C. A: Jossey- Bass.

Stanley, E. Fawcett, James, C. Brau, Gary, K. Rhoads, and David, Whitlak. (2008). Spirituality and organizational culture: cultivating the ABCs of an Inspiring Workplace. Intl Journal of public Administration. 31: 420-438.

Zohar, D. & marshal, I. (2000). SQ- spiritual intelegence, the ultimate intelegence. london: bloom.