مطالعه جامعه‌شناختی رابطه شبکه اجتماعی فیس‌بوک با مدگرایی زنان شهر تبریز
محورهای موضوعی : جامعه شناسیصمد رسول زاده اقدم 1 , صمد عدلی‌پور 2 , سیداحمد میرمحمدتبار 3
1 - استادیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، آذر شهر- ایران
2 - دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی دانشگاه تبریز- ایران.
3 - دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد- ایران.
کلید واژه: شبکه‌های اجتماعی مجازی, فیس‌بوک, مد و مدگرایی,
چکیده مقاله :
در عصر حاضر، فن آوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطی که موجب کمرنگ شدن مرزهای مکانی و زمانی شده‌اند، موجد گسترش ارزش‌های فردی در میان فرهنگ‌هایی است که امکان ارائه بیشتر این ارزش‌ها را در جهان دارند. شبکه‌های اجتماعی مجازی هم چون فیس‌بوک از مهم‌ترین ابزار‌های ترویج این قبیل ارزش‌های فرهنگی در گستره جوامع هستند. در نوشتار حاضر تاثیر شبکه اجتماعی فیس‌بوک بر مدگرایی دختران و زنان شهر تبریز مورد مطالعه قرار گرفته است. پژوهش حاضر به صورت پیمایشی و با ابزار پرسشنامه محقق‌ساخته در بین زنان 15 تا 45 سال شهر تبریز در سال 1393 با تکیه بر نظریه‌های ساخت‌یابی گیدنز، کاشت و استفاده و رضایت‌مندی انجام شده است. روش نمونه‌گیری، نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن هستند که بین مدت زمان عضویت کاربران در فیس‌بوک، میزان استفاده از فیس‌بوک، استفاده هدف‌مند از فیس‌بوک، میزان مشارکت و فعال بودن کاربران در فیس‌بوک و مدگرایی رابطه معنادار مثبتی وجود دارد و این شبکه اجتماعی در گرایش به مدگرایی در میان زنان و دختران نقش چشم‌گیری ایفا می‌کند.
In the presentage, modern information and communication technologies which have resulted in fading spatial and temporal borders, have caused the expansion of personal values among cultures which have the possibility of presenting more of these values in the world. Virtual social networks such as Facebook are among the most important instruments of promoting such cultural values in societies. In the present study the effect of Facebook Social Network on the fashionism of girls and women of the city of Tabriz is studied. The study was conducted using a survey research with the instrument of a researcher-made questionnaire distributed among 15 to45yearold women in Tabriz in 2014 with relying on the Structuration Theory of Giddens, Cultivation Theory, and Satisfaction Theory. The sampling method was the stratified sampling. Findings of the present study indicates that, there is a significant and positive correlation between the duration of membership of users in Facebook, the degree of using Facebook, purposive use of Facebook, the degree of participation and activity of users in Facebook and fashionism, and also, this social network plays a significant role in the tendency to fashionism among women and girls.
احمدزاده‌کرمانی، ر. (1390). بازاندیشی در فرهنگ و رسانه. تهران: نشر چاپار.
اعتضادالسلطنه، م. (1384). دغدغه‌های رسانه‌ای جهان عرب. تهران: دفتر پژوهش رادیو.
انجمن پزشکی بریتانیا. (1382). بیماری‌های زنان، راهنمای پزشکی خانواده. ترجمه: م، داوری. تهران: نشر سنبله.
بشیر، ح؛ و دیگری. (1391). شبکه‌های اجتماعی اینترنتی و سبک زندگی جوانان. فصلنامه تحقیقات فرهنگی. سال پنجم، شماره 1، صص 60-31.
تانکارد، ج؛ و دیگری. (1384). نظریه‌های ارتباطات. ترجمه: ع، ر، دهقان. تهران: دانشگاه تهران.
رفعت‌جاه، م؛ و دیگری. (1387). اینترنت و هویت اجتماعی. مجله جهانی رسانه. سال سوم، شماره 1، صص 20-1.
ریتزر، ج. (1388). نظریه جامعه‌شناسی در دوران معاصر. ترجمه: م، ثلاثی. تهران: انتشارات علمی.
سیدمن، ا. (1388). کشاکش آرا در جامعه‌شناسی. ترجمه: ه، جلیلی. تهران: نشر نی.
طباطبایی، ص. (1388). طلوع ماهواره و افول فرهنگ. تهران: انتشارات اطلاعات.
عاملی، س، ر. (1384). دو فضایی شدن شهر: شهر مجازی ضرورت بنیادین برای کلان‌شهرهای ایران. فرهنگ و ارتباطات. سال اول، شماره 2 و 3، صص 134-117.
عباسی‌قادی، م؛ و دیگری. (1390). تاثیر اینترنت بر هویت ملی. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
عدلی‌پور، ص؛ و همکاران. (1393). تاثیر شبکه اجتماعی فیس‌بوک بر هویت فرهنگی جوانان شهر اصفهان. تحقیقات فرهنگی. سال هفتم، شماره 1، صص 28-1.
فتحی، س؛ و دیگری. (1393). بررسی نقش و تاثیر رسانه‌های نوین تصویری در تغییر سبک زندگی. مجلهمطالعاتتوسعهاجتماعیایران. سال ششم، شماره 2، صص 118-101.
فرخ‌نیا، ر؛ و دیگری. (1390). بررسی تاثیر فضای مجازی اینترنت بر مدگرایی. فصلنامه مطالعات فرهنگی و ارتباطات. سال هفتم، شماره 22، صص 115-92.
فرهنگی، ع، ا؛ و دیگری. (1391). تاثیر رسانه‌ها در تبلیغ سبک زندگی غربی با تاکید بر الگوی پوشش اسلامی. دو فصلنامه پایداری فرهنگی انقلاب اسلامی. سال دوم، شماره 5، صص 163-139.
کرایب، ی. (1388). نظریه اجتماعی مدرن از پارسونز تا هابرماس. ترجمه: ع، مخبر. تهران: نشر آگه.
مککوایل، د. (1388). درآمدی بر نظریه ارتباطات جمعی. ترجمه: پ، اجلالی. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
موسوی، س، م، ع؛ و همکاران. (1390). بررسی تاثیر شبکه‌های مد روی دانشجویان دختر. فصلنامه تحقیقات فرهنگی. سال چهارم، شماره 3، صص 116-99.
هرمز، م. (1380). مقدمه‌ای بر نظریات و مفاهیم ارتباط جمعی. تهران: انتشارات فاران.
Almjeld, J. M. (2008). The Girls of Myspace. College of Bowling Green State University.
Boyd, D. & etal. (2007). Social Network Sites: Definition, History and Scholarship. Journal of Computer-Mediated Communication. Vol. 133, P.p: 210- 230.
Grasmuck, [S. (2009). Lifestyle and Facebook. Journal of Computer-Mediated Communication.Vol. 15, P.p: 158–188.
Laughey, D. (2007). Key Themes in Media Theory. McGraw Hill Publication.
Pempek, T. A. & etal. (2009). College Students' Social Networking Experiences on Facebook. Journal of Applied Developmental Psychology. Vol. 30, P.p: 227–238.