بررسی عوامل موثر بر توانمندسازی کارگران در راستای توسعه سرمایه انسانی و سرمایه اجتماعی
محورهای موضوعی : جامعه شناسیابراهیم رحیمی 1 , نجیبه عباسی رستمی 2 , محمدتقی آبایی 3 , رضا حسن‌نژاد 4
1 - دکترای مدیریت منابع انسانی، عضو هیات علمی دانشکده فنی و حرفه ای
2 - کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی دانشگاه اصفهان، پژوهشگر و مدرس دانشگاه فنی و حرفه‌ای
3 - کارشناس ارشد مدیریت دولتی، دانشگاه آزاد اراک.
4 - کارشناس ارشد مدیریت صنعتی، دانشگاه آزاد اراک.
کلید واژه: سرمایه انسانی, سرمایه اجتماعی, توانمندسازی,
چکیده مقاله :
مهم‌ترین و حیاتی‌ترین دارایی هر سازمان و صنعتی نیروی انسانی است. از آن جا که انسان در توسعه نقش کلیدی دارد و تحقق توسعه به دست انسان صورت می‌پذیرد، توان مندی نیروی انسانی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. لذا هدف از این پژوهش، شناسایی عوامل موثر بر توان مندسازی کارگران در جهت توسعه سرمایه انسانی و سرمایه اجتماعی است. این پژوهشاز لحاظ هدف، از نوع تحقیقات کاربردی است و از لحاظ جمع آوری اطلاعات، می‌توان این تحقیق را توصیفی از نوع پیمایشی- تحلیلی دانست. جامعه آماری پژوهش شامل کارگران صنایع بالای 1000 نفر در استان مرکزی می‌باشد. نمونه پژوهش 400 نفر از این جامعه بوده که به روش نمونه گیری طبقه‌ای با استفاده از جدول مورگان به عنوان نمونه انتخاب شدند. از پرسشنامه محقق ساخته برای سنجش عوامل موثر بر توان مندسازی و پرسشنامه‌های استاندارد برای سنجش توان مندسازی، سرمایه اجتماعی و سرمایه انسانی استفاده شد که روایی پرسشنامه بر اساس روایی محتوا و سازه و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ مورد سنجش قرار گرفت. اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار لیزرل تجزیه و تحلیل شد. پس از تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار، تمامی فرضیات مطرح شده در پژوهش پذیرفته شدند.
The most important and vital asset of any organization and industry ishuman resources. Since humans plays a key role in development, anddevelopment is done by human hands, human resources empowermenthas a particular importance. Therefore, the aim of this study is to identifyfactors affecting the empowerment of workers in order to develop humanand social capital. In terms of purpose this is an applied research and interms of data collection, it can be analytical descriptive survey. Thestatistical population of the study includes industrial workers over 1000people in Markazi province. The sample was 400 people from thepopulation that were selected by stratified Sampling method and usingMorgan table. A researcher-made questionnaire was used to assess thefactors affecting empowerment and standard questionnaires were used toassess empowerment, social capital and human capital. The validity ofthe questionnaire was assessed based on content and construct validityand its reliability through Cronbach's alpha. The data were analyzedusing LISREL software. After analyzing the data, all the assumptions inthe study were accepted.
احمدی، علیاکبر؛ فراهانی، ابوالفضل؛ بهمنی چوبستی، اکبر؛ و شهبازی، مهدی. (1391). نقش سرمایه اجتماعی بر بهبود مدیریت استعدادها در سازمان تربیت بدنی، مطالعات مدیریت ورزشی. شماره 13، صص 260-237.
امام قلیزاده، سعید؛ برقعی، سیدرضا؛ و زارعی متین، حسن. (1387). بررسی رابطه بین میزان مشارکت کارکنان در تصمیمهای سازمانی و توانمندسازی آنان در شرکت مخابرات استان مازندران، فرهنگ مدیریت. سال هفتم، شماره نوزدهم، صص 58-37.
ایزدی، صمد؛ و محسنی، عباس. (13994). بررسی راههای توانمندسازی کارکنان ستادی ادارات آموزش و پرورش مازندران و ارائه الگوی مناسب، فصلنامه علمی و پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی. سال ششم، صص 23-41.
ایزدی یزدانآبادی، احمد؛ و نوشهور، حدیث سادات. (1390). ویژگیهای شغلی دبیران و رابطه آن با توانمندسازی، پژوهشهای مدیریت منابع انسانی. سال دوم، شمارههای 3 و 4، صص 187-167.
ایرانزاده، سلیمان؛ و زنجانی، سعید. (1390). بررسی رابطه مدیریت مشارکتی با توانمندسازی و سلامت روحی معلمان زن، زن و مطالعات خانواده. سال چهارم، شماره چهاردهم، صص 83-65.
بختیاری، حسن؛ و احمدی مقدم، اسماعیل. (1389). نقش راهبردهای مدیریتی در توانمندسازی مدیران، فصلنامه مطالعات مدیریت انتظامی. سال پنجم، شماره اول، صص 53-39.
بردبار، غلامرضا؛ و زارعی، محبوبه. (1393). بررسی تاثیر سرمایه اجتماعی سازمانی بر ارتقای سطح مدیریت دانش در سازمان بهزیستی استان یزد، جامعهشناسی کاربردی. سال 24، شماره 4، صص 244-227.
بیکر، واین. (1382). مدیریت و سرمایه اجتماعی. ترجمه: سیدمهدی، الوانی؛و محمدرضا، ربیعی مندجین. تهران: سازمان مدیریت.
پاک طینت، اقبال؛ و فتحیزاده، علیرضا. (1387). توانمندسازی کارکنان: ضرورتها و راهکارها، پژوهشگر. سال پنجم، شماره 11، صص 47-33.
جوانمرد، حبیباله؛ و محمدیان، فاطمه. (1388). شاخصهای موثر در سنجش سرمایه انسانی، فصلنامه پژوهشهای مدیریت منابع انسانی. سال دوم، شماره 1، صص 86-67.
حرآبادی فراهانی، مجید. (1385). بررسی رابطه بین ساختار سازمانی و توانمندی کارکنان. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
حسینی، میرزاحسن. (1389). تاثیر استراتژیهای سازمانهای غیردولتی در ایجاد و ارتقا سرمایه اجتماعی، فصلنامه مطالعات مدیریت انتظامی. سال پنجم، شماره اول، صص 100-82.
عابدی، صمد؛ زارع، حسین؛ سعیدیپور، بهمن؛ و سلطانی، اکبر. (1390). رابطه هوش هیجانی مدیران با توانمندسازی نیروی انسانی دانشگاه پیام نور، فصلنامه علوم تربیتی. سال 4، شماره 15، صص 127-107.
فتایی، مهری؛ سیدی، فرانک؛ فتایی، پریسا؛ و کیانی هرچگانی، الهه. (1393). تاثیر برنامههای توانمندسازی با رویکرد اجتماع محور بر افزایش سرمایه اجتماعی ساکنین شهر خرمآباد، فصلنامه مددکاری اجتماعی. دوره سوم، شماره 2، صص 11-3.
قربانیزاده، وجهاله؛ و خالقینیا، شیرین. (1388). نقش انتقال دانش ضمنی در توانمندسازی کارکنان، فصلنامه پژوهشهای مدیریت منابع انسانی. سال اول، شماره 2، صص 105-85.
محمدی، محمدحسن. (۱۳۸۶). سرمایه انسانی و فیلسوفان اقتصادی. بازیابی شده از سایت نظام جامع اطلاع رسانی.
محجوب، حسن؛ و مالکپور، داریوش. (1395). بررسی رابطه میان سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان در دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری، فصلنامه مدیریت نظامی. سال شانزدهم، شماره 2، صص 92-65.
نیازی، محسن؛ و کارکنان نصرآبادی، محمد. (1388). توانمندسازی بر اساس راهبرد سرمایه اجتماعی، تدبیر. شماره 203، صص 26-21.
Aghavirdy, B. (2015). Factors Influencing Human Resources Empowerment for Organizational Excellence, J. Appl . Environ. Biol. Sci. 5 (5S), P.p: 180-190
Bontis, N., & Fitz-enz, J. (2002). Intellectual Capital ROL: A Causal Map Of Human Capital Antecedents and Consequents, Journal of Intellectual Capital. 3 (3), P.p: 223-247.
Brush, C., Greene, P. and Hart, M. (2001). From initial idea to unique advantage: the entrepreneurial challenge of constructing a resource base, Academy of Management Executive, Special issue on Strategic Management and Entrepreneurship. 15, P.p: 64-80.
Brooking, A. (1996). Intellectual Capital: Core Asset for the Third Millennium Enterprises. London: Thompson Business Press.
Conger, J. A., & kanungo, R., N. (1988). The Empowerment Process: In Tegrating Theory and Practice, Academy of Management Review. Vol.1, No. 13, P.p: 471-482.
Claydon, T & Doyle, M. (1996). Trusting me, trusting you? The ethic of employee attitudees,Personal Review. Vol. 25, No. 6, P.p: 13-25.
Channar, Z. A., Talreja, S., Bai, M. (2015). impact of Human Capital Variables on the Effectiveness of the OrganizationsPakistan, Journal of Commerce and Social Sciences. Vol. 9 (1), P.p: 228-240.
Fukuyama, F. (1999). Social Capital and Civil Society, The Institute of Public Policy. George Mason University.
Gimeno, J., Folta, T., Cooper, A. and Woo, C. (1997). Survival of the fittest? Entrepreneurial human capital and the persistence of underperforming firms, Administrative Science Quarterly. 42, P.p: 750–783.
Gordon, J. (1993). Organizational Behavior. Fourth Edition, Allyn and Bacon.
Johnson, B., A. (2009). Empowerment of nurses through organizational culture. Nursing Education Perspectives. 30(1), P.p: 8-13.
Klidas, A., k. (2002). Employee empowerment in the European cultural context: finding from industry. PHD, thesis, Amsterdam: Rozenberg Publishers.
Koubek, J. (2013). SOME COMMENTS ON THE CONCEPT OF HUMAN CAPITAL, ITS VALUE AND REPRODUCTION, Human Resources Management & Ergonomics. Volume VII, P.p: 78-89.
Marimuthu, M., Arokiasamy, L., & Ismall, M. (2009). Human Capital Development and Its Impact on Firm Performance: Evidence from Developmental Economics, The Journal of International Social Research. Volume 2, 8. P.p: 265-272.
Nan, L. (2004). Social capital: A theory of social structure and actio. London: Cambridge University Press. P.p: 78-91.
Nahapiet, J. & Ghoshal, S. (1998). Social capital, intellectual capital and the organizational advantage. Academy of management Review, 23 (2), P.p: 242- 260.
Pennings, J., Lee, K. and Witteloostuijn, A. (1998). Human capital, social capital, and firm dissolution, Academy Management Journal. 41, P.p: 425-440.
Putnam R., D. (1995). Bowling alone: America's declining Social Capital, Journal ofDemocracy. Vol. 6, No. 10 .
Spreitzer, G., M. (1996). Sociol Structural Characterestics Of Psychological Empowerment,Academy Of Management Journal. Vol. 39, No. 2, P.p: 483-504.
Spreitzer, G., M. (1995). Psychological empowerment in Workplace: Dimensions, Measurement, and Validation, Academy of Management Journal. P.p: 5-38.
Thomas, K. W. & Velthouse, B., A. (1990). Cognitive Elements of Empowerment an Interpretive model of intrinsic task motivation, Academy of Management Review. Vol. 15, No. 4, P.p: 165-178.
Tsui, W. and Ghoshal, S. (1998). Social capital and value creation: the role of intrafirm networks. Academy of Management Journal. No. 4, P.p: 464–477.
Vilanova & Josa. (2003). Social Capital as a Managerial phenomenon. Department of Industerial Engineering & Management; Tampere unversity of Technology.
Whetten, D. A., & Cameron, K. S. (2011). Developing management skills, 8th ed, Prentice Hall.
_||_