بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و تعهد سازمانی کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

محورهای موضوعی : جامعه شناسی

محمود علمی ¹ , فیروز راد ² , امیر سیاه محمدی‌ممقانی ³

1 - گروه علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
2 - استادیا‌ر گروه ‌علوم ‌اجتماعی، ‌دانشگاه‌ پیام نور- صندوق ‌پستی 193953697، تهران- ایران.
3 - کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، گروه علوم اجتماعی؛ تبریز- ایران

تاریخ دریافت : 1394/12/22 تاریخ پذیرش : 1394/12/22 تاریخ انتشار : 1390/02/01

کلید واژه: سرمایه اجتماعی, مشارکت اجتماعی, تعهد سازمانی, تعهد هنجاری, تعهد عاطفی, انسجام اجتماعی, اعتماداجتماعی, تعهد عقلانی,

چکیده مقاله :

این پژوهش با هدف بررسی رابطه‌ی بین سرمایه اجتماعی و تعهد سازمانی در بین کارکنان دانشگاه آزاداسلامی واحد تبریز با استفاده از روش پیمایشی صورت گرفت. جامعه‌ی آماری این تحقیق شامل کلیه کارکنان دانشگاه آزاد واحد تبریز می‌باشدکه نمونه‌ی آماری با استفاده از فرمول کوکران 258 نفر محاسبه گردید و به روش نمونه‌گیری تصادفی مطبق نظر‌ خواهد شد. برای جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز از دو پرسشنامه تعهد سازمانی مدل آلن و می‌یر و برای سنجش سرمایه اجتماعی پرسشنامه محقق ‌ساخته طراحی گردید. هر دو پرسشنامه از روای لازم برخوردار بودند و پایایی آن ها به ترتیب 77/0 و 90/0 بود. پس از جمع‌آوری اطلاعات جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون همبستگی پیرسون و آزمون تی‌تست استفاده شد که در نهایت با توجه به فرضیه‌های پژوهش نتایج زیر به دست آمد. نتایج حاصل از آزمون فرضیه‌هانشان می دهدکه میزان تعهدسازمانی دربین کارکنان درحد متوسط می‌باشد ولی سرمایه اجتماعی تا حدودی بالا بود. در بین ابعاد سه گانه تعهد سازمانی (تعهد عاطفی، تعهد عقلانی، تعهد هنجاری) بعد عاطفی بیشترین میانگین و بعدعقلانی کمترین مقدار را به خودگرفته است. نتایج آزمون همبستگی نشان دادکه بین تعهد سازمانی و سرمایه اجتماعی در بین کارکنان همبستگی مستقیم معنی‌دار وجود دارد. و در بین ابعاد سه‌گانه تعهد سازمانی با سرمایه اجتماعی نیز همبستگی مستقیم و معنی‌دار بدست آمد. سرمایه اجتماعی و تعهد سازمانی مردان بیشتر از زنان به دست ‌آمده است. هم چنین نتایج حاصله از رگرسیون چند متغیره نشان می‌دهد که 22 درصد از تغییرات متغیر ملاک توسط متغیرهای پیش‌بین پژوهش تبیین می‌شوند.

چکیده انگلیسی:

This paper examines therelationship between social capital and organizational commitment among Tabriz Azad University employees using survey method. Statistical society of this research consisted all employees of Tabriz Azad University in which statistical sampling was calculated by the use of Kokaran formula including 250 people. For gathering the information, two questionnaires of Allen & Mayors’ organizational commitment and assessing the social capital of the researcher`s self-designed questionnaire were used. Both questionnaires had due validity and their constancies been respectively 0/77 and 0/90. After gathering information for data analysis, Pearson`s Correlational Test and T-Test were used. The results indicated that the ratio of organizational commitment was at average among the employees while the social capital was somewhat high. Among the three dimensions of the organizational commitment, affective commitment and continuous commitment had the maximum and minimum amount respectively. The results of correlation indicated that there was a meaningful direct relationship among the staff and there was also a meaningful direct relationship among the three dimensions of organizational commitment and social asset. Men`s organizational commitment and social capital were more than women. Also, the results obtained from different variables indicated that 22 percent of variable changes were determined as a criterion by the predetermined variables of the research.  

منابع و مأخذ:

ابطحی، ح؛ و همکاران. (1385). رابطه میان تعهد حرفه‌ای و سازمانی. ماهنامه تدبیر، سال هفدهم، شماره 177، صص: 61 – 56.

احمدپور، و. (1379). ‌رابطه تعهد و وجدان‌کاری با تعهد سازمانی. توسعه مدیریت، شماره 11 و 12، ص 28-25.

بیرو، آ. (1370). فرهنگ علوم اجتماعی. ترجمه: باقر ساروخانی . تهران: انتشارات کیهان. نشر ویرایش، 157.

تاجبخش، ک. ( 1385). سرمایه اجتماعی اعتماد، دموکراسی و توسعه. ترجمه: خاکباز و دیگری. تهران: نشر شیراز.

دانشمندی، ع. (1377). نقش نهادهای مدنی در توسعه اجتماعی. مجموعه مقالات اولین همایش تدوین برنامه سوم (جلد سوم)، تهران: انتشارات سازمان برنامه و بودجه.

ریتزر، ج. (1387). نظریه جامعه­شناسی در دوران معاصر. ترجمه: محسن ثلاثی. نشرعلمی.

فوکویاما، ف. (1379). پایان نظم. ترجمه: غلامعباس توسلی. تهران: انتشارات جامعه ایرانیان.

قدیمی، م. (1386). بررسی میزان اعتماد اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن در بین دانشجویان دانشگاه­های زنجان. پژوهشنامه علوم انسانی، شماره 53، صص 356-325.

قلی­پور، آ. (1388). جامعه­شناسی سازمان‌ها. تهران: انتشارات سمت. چاپ نهم.

کریم­زاده، م. (1378). تعهد سازمانی. مجله مدیریت، شماره 39، آبان و آذر، صص 20-11.

کلمن، ج. (1377). بنیادهای نظریه اجتماعی. ترجمه: منوچهر صبوری. تهران: نشر نی. چاپ اول.

گروسی، س؛ و دیگران. (1386). بررسی رابطه اعتماد اجتماعی و احساس امنیت (مطالعه موردی دانشجویان دختر دانشگاه آزاد جیرفت). فصلنامه دانش انتظامی. سال نهم، شماره دوم، صص 39-25.

گمینیان،  و. (1386). رابطه‏ بین تعهد شغلی و مفاهیم مشابه با آن.  پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.

گیدنز، آ. (1380). جامعه­شناسی. ترجمه: منوچهر صبوری. تهران: نشر نی.

Allen. N.J & Meyer, J. P. (1990). The Measurment and Antecedents of Affective, Continuance and Normative Commitment to The Organization. Journal of Occupational Psychology,vol.63.pp.1-18.

Fukuyama. (1996). Trust: the Social Virtues and the Creation of Prosperity. New York :free press.

Krishna, Anirudh & Elizabeth Shrader. (2000). Cross- cultural Measure  of social capital: a Tool and Result from India and panama,  Washington, DC, world Bank social capital Initiative paper, No.21.

Mathieu, J. E., & Zajac, D. M. (1990). A review and meta-analysis of theantecedents, correlates, and consequences of organizationalcommitment. Psychological Bulletin, 108, 171-194.

Meyer, J. P. & Herscovitch, L. (2001). Commitment in the workplace: Toward a general model. Human  Resource Management Review, vol. 11, no. 3, pp. 299-326.