عوامل سازمانی موثربرسرمایه اجتماعی درون سازمانی(موردمطالعه:شرکت هواپیمایی تابان)

محورهای موضوعی : جامعه شناسی

مهدی ميبدی ¹ , مهناز امیرپور ^{2 *} , احمد صادقی ³

1 - دانشجوی دکتری جامعه¬شناسی اقتصادی و توسعه، واحد قوچان، دانشگاه آزاد اسلامی، قوچان، ایران.
2 - استادیار،گروه علوم اجتماعی،واحد قوچان، دانشگاه آزاد اسلامی،قوچان،ایران ( نویسنده مسئول ) [e-mail]
3 - استادیار ،گروه علوم اجتماعی،واحد قوچان، دانشگاه آزاد اسلامی،قوچان،ایران

تاریخ دریافت : 1403/11/22 تاریخ پذیرش : 1404/04/31 تاریخ انتشار : 1404/06/31

کلید واژه: سرمایه اجتماعی درون‌سازمانی, رفتار مدیریتی, تعهد سازمانی,

چکیده مقاله :

امروزه توجه به جنبه‌های اجتماعی سازمان‌ها به دلیل نقشی که در توسعه پایدار ایفا می‌کنند، اهمیت زیادی یافته است. مطالعات مختلف در حوزه سازمان‌ها نشان داده که سازمان‌ها علاوه بر جنبة اقتصادی، دارای جنبه‌های اجتماعی نیز هستند. حاصل این مطالعات، توجه صاحب‌نظران به اهمیت نقش مناسبات اجتماعی در سازمان بود و سبب گردید صاحب‌نظران برای توضیح و توصیف ارتباطات میان افراد در درون سازمان، از واژه سرمایه اجتماعی استفاده کنند. جامعه آماری این پژوهش کارکنان شرکت هواپیمایی تابان در سال 1403 است که حدود ۲۴۶ نفر بوده‌اند. روش نمونه‌گیری به شیوه تصادفی و حجم نمونه ۱۵۰ نفر بوده است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته بوده و داده‌ها به دو روش پرسشنامه اینترنتی و کاغذی جمع‌آوری‌ شده است. پس از گردآوری داده‌ها از این دو طریق در نرم‌افزار با هم ترکیب شدند. و پس از گردآوری داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار Spss و Amos مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت؛ به طوری که ابتدا توصیف یافته‌ها و سپس آزمون‌های آماری و در نهایت مدل‌سازی معادلات ساختاری انجام شد. یافته‌ها نشان داد رفتار مدیریتی، تعهد سازمانی، فرصت دسترسی به منابع و وضعیت سلسله‌مراتبی تأثیرات معناداری بر سرمایه اجتماعی‌سازمانی دارند. نتایج اهمیت نقش رفتار مدیریتی و تعهد سازمانی را در تقویت سرمایه اجتماعی‌سازمانی، به‌وضوح نشان می‌دهند.

چکیده انگلیسی:

In today's world, attention to the social aspects of organizations has gained significant importance due to their role in sustainable development. Various studies in organizational domains have demonstrated that organizations, in addition to their economic dimension also possess social dimensions. The outcomes of these studies have drawn scholars' attention to the significance of social relations within organizations, leading to the adoption of the term "social capital" to describe and explain interpersonal relationships within organizations. The statistical population of this research consists of the employees of Taban Airlines in 2024, totaling approximately 246 individuals. A random sampling method was employed, with a sample size of 150 participants. Data collection was conducted using a researcher-designed questionnaire, distributed both online and in paper format. The data gathered through these two methods were combined for analysis using statistical software. The findings revealed that, managerial behavior, organizational commitment, access to resources, and hierarchical status significantly impact organizational social capital. The results clearly highlight the critical role of managerial behavior and organizational commitment in strengthening organizational social capital.

منابع و مأخذ:

1. Afkhami Mostafavi, Maryam Sadat; Imanian Ardebili, Masoud. & Amirpour, Mahnaz. (2023). Investigating the relationship between types of capital with emphasis on social capital and entrepreneurial spirit.
2. Coleman, J. S. (1988). Social capital in the creation of human capital. The American Journal of Sociology, 94 (1), P.p: 95–120
3. Eskandari, Rezvan. (2010). Factors constituting organizational social capital in private insurance companies, Master's thesis, Insurance Management, Faculty of Management and Accounting, Allameh Tabatabaei University.
4. Farajidehsorkhi, & Hatem. (2020). Organizational social capital: the process of creating and maintaining social capital. Administrative transformation, 64 (13), P.p: 45-55.
5. Fu, Q. (2004). Trust, Social Capital, and Organizational Effectiveness. Blacksburg, VA: Faculty of the Virginia Polytechnic Institute and State University.
6. Fukuyama, Francis. (1990). The End of Order (Investigating Social Capital and Its Preservation), first edition, Gholam Abbas Tavasoli, Tehran, Iranian Society Publishing House.
7. Habibzadeh, & Ashab. (2012). Investigating the role of public relations in the production and reproduction of organizational social capital and presenting a suitable model. Quarterly Journal of Social Sciences, 19 (58), P.p: 186-232.
8. Hair, J. F; Black, W. C; Babin, B. J. & Anderson, R. E. (2010). Multivariate Data Analysis (7th ed.). Pearson.
9. Hosseini Golafshani, Seyed Mehdi; Khairgoo, Mansour. & Mohammadi, Fateh. (2025). Identifying and evaluating solutions to increase social capital of the personnel of the Islamic Republic of Iran Army. Interdisciplinary Studies in Strategic Knowledge, 14 (57), P.p: 285-265.
10. Iran nejad parizi moteodi, & hasin zadeh, ali. (2011). araeh algoye sarmayeh ejtemaei sazmani asarbakhsh (moord motaleh: sazman cpehei dolti estan kharasan rezvi).
11. Kwon, S. W. & Adler, P. S. (2014). Social capital: Maturation of a field of research. Academy of management review, 39 (4), P.p: 412-422.‏
12. Lewis, P. & Chamlee-Wright, E. (2008). Social embeddedness, social capital and the market process: An introduction to the special issue on Austrian economics, economic sociology and social capital. The Review of Austrian Economics, 21, P.p: 107-118.
13. Li, P. P. (2007). Social tie, social capital, and social behavior: Toward an integrativmodel of informal exchange. Asia Pacific Journal of Management, 24, P.p: 227-246.
14. Lin, N. (2001). Social Capital- A Theory of Social Structure and Action. New York: Cambridge University Press.
15. Lin, N. (2002). How the East and the West shall meet. Development and Society, 31, P.p: 211–244.
16. Long, C. P. & Sitkin, S. B. (2004). Trust in balance: How managers integrate trust-building and task control. Working paper 2004-10-002, Olin School of Business, Washington University.
17. OECD report. (2001). The Well- being of Nations: The Role of Human and Social Capital, OECD publications, p: 118.
18. Putnam, R. (2001). Social capital: Measurement and consequences. Canadian journal of policy research, 2 (1), P.p: 41-51.
19. Robison, L. J; Schmid, A. A. & Siles, M. E. (2002). Is social capital really capital? Review of social economy, 60 (1), P.p: 1-21.
20. Shanthilakshmi, J. & Ganesan, S. (2013). Social Capital in Organizations-A Conceptual Frame Work. Available at SSRN 2223177.
21. Sharma, U. & Frost, D. (2020). Social capital and the budgeting process: a study of three organisations. In Accounting Forum (Vol. 44, No. 4, P.p: 376-397). Routledge.
22. Talezari, Maryam. & Saeedi, Parviz. (2022). A comprehensive review of social capital. Scientific Journal of New Research Approaches in Management and Accounting, 3 (8), P.p: 186-213.
23. Yu, C. and Junshu, D. (2013). “A literature review of the effects of social capital– from the personal network perspective”, International Journal of Business and Social Science, Vol. 4 No. 12, P.p: 251-259.