روابط ساختاری پیوند با مدرسه و اهمال‌کاری تحصیلی در دانش‌آموزان دبستانی: نقش میانجیگری خودکارآمدی تحصیلی
محورهای موضوعی : تربیتی
رضا جعفری هرندی
1
,
محمد ستایشی اظهری
2
,
سیف اله فضل الهی قمیشی
3
1 - دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه قم، قم، ایران.
2 - استاد مدعو گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.
3 - استادیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی قم، قم، ایران.
کلید واژه: اهمال‌کاری تحصیلی, پیوند با مدرسه, خودکارآمدی, دانش‌آموزان دبستانی,
چکیده مقاله :
هدف پژوهش، آزمون نقش میانجیگری خودکارآمدی تحصیلی در رابطه بین پیوند با مدرسه و اهمال‌کاری تحصیلی در دانش‌آموزان بود. روش تحقیق همبستگی به روش معادلات ساختاری بود. شرکت‌کنندگان پژوهش 181 دانش‌آموز پسر و دختر پایه چهارم، پنجم و ششم دبستان بودند که به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری پژوهش شامل پرسشنامه اهمال‌کاری تحصیلی (سواری، 1390)، پیوند با مدرسه (رضایی شریف و همکاران، 1393) و خودکارآمدی تحصیلی (جینکس و مورگان، 1999) بود. آزمون مسیرهای مستقیم و غیرمستقیم مدل پژوهش، با استفاده از روش‌های مدل معادلات ساختاری انجام گرفت. یافته‌ها نشان داد که ضریب مسیر پیوند با مدرسه به خودکارآمدی و اهمال‌کاری تحصیلی معنادار است، همچنین مسیر خودکارآمدی به اهمال‌کاری نیز معنادار بود (001/0 P<). پیوند با مدرسه و اهمال‌کاری تحصیلی به ترتیب پیشایند و پیامد خودکارآمدی در دانش‌آموزان هستند (05/0P<). همچنین، یافته‌ها نشان داد که خودکارآمدی میانجیگر معنی‌دار رابطه پیوند با مدرسه به اهمال‌کاری تحصیلی است (05/0P<). یافته‌های این پژوهش می‌تواند برای مشاوران مدارس، روان‌شناسان تربیتی و معلمین در کاهش مشکلات اهمال‌کاری دانش‌آموزان کمک‌کننده باشد.
The aim of this study was to examine the structural relationship of school bonding and academic procrastination with the mediating role of the self-efficacy in students. The participants included 183 fourth, fifth and sixth grad elementary school male and female students that were chose by multistage cluster sampling method. Academic Procrastination Scale, (Savari 1390) with, School Bonding Scale (Rezaisharif and collogue, 1394) and Academic Self-Efficacy Scale (Morgan-Jinks, 1999 were administered). Structural equation modeling (SEM) and Bootstrap tests were conducted to explore direct and indirect pathways of study’s model respectively. Results showed that school bonding with academic procrastination and self-efficacy have direct and significant relationship (P<0.001). School bonding and academic procrastination are antecedents and consequences of self-efficacy in students respectively (P<0.001). The results indicated that self-efficacy has a significant mediating role on the relationship between school bonding and academic procrastination (p<0.05). The findings of this study could help school counselors, education psychologist, and teachers to reduce student’s procrastination problems.
پینتریچ، پال و شانک دیل (1393). انگیزش در تعلیم و تربیت (نظریه‌ها، تحقیقات و کاربردها). (ترجمة مهرناز شهرآرای). تهران: نشر علم. (سال انتشار اثر به زبان اصلی، 2002).
تمدنی، مجتبی، حاتمی، محمد و رزینی، هادی (1390). خودکارآمدی عمومی، اهمال‌کاری تحصیلی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان. فصلنامة روان‌شناسی تربیتی، 6(17)، 65-86.
خرایم، رقیه، نریمانی، محمد و خرایم، سارا (1391). مقایسه باورهای خودکارآمدی و انگیزه پیشرفت در میان دانش‌آموزان با و بدون ناتوانی یادگیری. مجلة ناتوانی یادگیری، 1(4). 85-104.
ربانی، زینب و یوسفی، فریده (1391). بررسی نقش واسطه‌گری جهت‌گیری هدف در رابطة خودکارآمدی و ارزش تکلیف با انواع راهبردهای شناختی. مجلة مطالعات آموزش و یادگیری، 4(2)، 43-2.
رضایی‌شریف، علی؛ حجازی، الهه؛ قاضی طباطبایی، محمود؛ و اژه‌ای، جواد (1393). ساخت و آماده‌سازی پرسشنامه پیوند با مدرسه (SBQ) در دانش‌آموزان. مجلة روان‌شناسی مدرسه، 3(1)، 67-55.
ستایشی اظهری، محمد، میرنسب، محمود و محبی، مینا (1396). رابطه امیدواری و پیشرفت تحصیلی با نقش میانجیگری اهمال‌کاری تحصیلی در دانش‌آموزان. فصلنامة ارزشیابی و آموزش. 10(37). 125-142.
سواری، کریم (1390) ساخت و اعتباریابی آزمون اهمال‌کاری تحصیلی، فصلنامة اندازه‌گیری تربیتی، 5(2)، 97-110.
عوضیان، فاطمه، بدری، رحیم، سرندی، پرویز و قاسمی، زهره (1390). بررسی رابطه بین اهمال‌کاری و عزت‌نفس با انگیزش پیشرفت دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه شهرستان کاشان، فصلنامة ارزشیابی و آموزش، 3(12). 164-151.
کریم‌زاده، منصوره (1385). بررسی رابطه خودکارآمدی تحصیلی با پیشرفت تحصیلی در دانش‌آموزان دختر سال دوم دبیرستان (شهر تهران) گرایش علوم ریاضی و علوم انسانی، مطالعات زنان، 3(2)، 29-49.
قدم‌پور، عزت‌الله، کامکار، پیمان، سبزیان، سعیده، چهل‌پر، عاطفه، عبدلی، سمانه و گراوند، هوشنگ (1394). بررسی رابطه بین انگیزش و خودکارآمدی تحصیلی با اهمال‌کاری تحصیلی دانشجویان علوم پزشکی جندی شاپور اهواز. پژوهش کاربردی در روان‌شناسی تربیتی، 2(1)، 67-53.
هاشمی، تورج؛ واحدی، شهرام؛ محبی، مینا (1394). رابطه ساختاری پیوند با مدرسه و والدین با رضایت تحصیلی و کنترل تحصیلی: نقش میانجیگری خودکارآمدی تحصیلی. دوفصلنامة راهبردهای شناختی در یادگیری، 3(5)، 19-1.
Anderman, E. M. (2002). School effects on psychological outcomes during adolescence. Journal of Educational Psychology, 94, 795 – 809.
Anderman, L H., & Freeman, T. M. (2004). Students’ sense of belonging in school. In P. R. Pintrich& M. L. Maehr (Eds.), Advances in motivation and achievement: Vol 13. Motivating students, improving schools: the legacy of Carol Midgley(pp. 27 – 63). Amsterdam: Elsevier.
Anderman, L. H. (2003). Academic and social perceptions as predictors of change in middle school students’ sense of school belonging. Journal of Experimental Education, 72, 5 – 22.
Anderman, L. H., &Anderman, E. M. (1999). Social predictors of changes in students’ achievement goal orientations. Contemporary Educational Psychology, 25, 21 – 37.
Asri, D. N., Setyosari, P., Hitipeuw, I., &Chusniyah, T. (2017). The Academic Procrastination in Junior High School Students’ Mathematics Learning: A Qualitative Study. International Education Studies, 10(9), 70.
Bandura, A. (1997); Self-Efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
Battistich, V., Schaps, E., & Wilson, N. (2004). Effects of an elementary school intervention on students’ “connectedness” to school and social adjustment during middle school. Journal of Primary Prevention, 24, 243-262.
Catalano, R. F., & Hawkins, D. (1996). The social development model: A theory of antisocial behavior. In D. Hawkins (Ed.), Delinquency and crime: Current theories (pp. 149-197). Cambridge, UK: Cambridge University Press.
Farrell, L., Fry, T. R., &Risse, L. (2016). The significance of financial self-efficacy in explaining women’s personal finance behaviour. Journal of Economic Psychology, 54, 85-99.
Ferrari, J., & Pychyl, T. (2008).Procrastination: Current Issues and New Directions, Volume 15, No. 5.
Freeman, T. M., Anderman, L. H., & Jensen, J. M. (2007). Sense of belonging in college freshmen at the classroom and college levels. The Journal of Experimental Education, 75, 203 – 220.
Hajloo, N. (2014). Relationships between self-efficacy, self-esteem and procrastination in undergraduate psychology students. Iranian journal of psychiatry and behavioral sciences, 8(3), 42.
Hammer, C. A., & Ferrari, J. R. (2002). Differential incidence of procrastination between blue-and white-collar workers. Current Psychology: Developmental, Learning, Personality, Social, 21, 333-338.
Hirao, K. (2011). Validation of a new conceptual model of school connectedness and its assessment measure. A Dissertation of the Degree of Doctor of Philosophy in Social Work, University of Connecticut.
Hirschi, T. (1969). Causes of delinquency. University of California Press: Berkeley.
Howard, A. K., &Ziomek-Daigle, J. (2009). Bonding, Achievement, and Activities: School Bonding, Academic Achievement, and Participation in Extracurricular Activities. Georgia School Counselors Association Journal, 16(1), 39-48.
Howell, A. J., &Buro, K. (2009). Implicit beliefs, achievement goals, and procrastination: A mediational analysis. Learning and Individual Differences, 19(1), 151-154.
Howell, A. J., & Watson, D. C. (2007). Procrastination: Associations with achievement goal orientation and learning strategies. Personality and Individual Differences, 43(1), 167-178.
Huang, C. (2016). Achievement goals and self-efficacy: A meta-analysis. Educational Research Review, 19, 119-137.
Goda, Y., Yamada, M., Kato, H., Matsuda, T., Saito, Y., & Miyagawa, H. (2015). Procrastination and other learning behavioral types in e-learning and their relationship with learning outcomes. Learning and Individual Differences, 37, 72-80.
Jinks, J. & Morgan, V. (1999). Children’s perceived academic self-efficacy: Aninventory scale. The Clearing House, 72(4): 224-230.
Kennedy, G. J., &Tuckman, B. W. (2013). An exploration into the influence of academic and social values, procrastination, and perceived school belongingness on academic performance. Social psychology of education, 16(3), 435-470.
Kia-Keating, M. & Ellis, B. H. (2007); Belonging and connection to school inresettlement: Young refugees, school belonging, andpsychosocial adjustment. ClinicalChild Psychology and Psychiatry, 12(1): 29-43.
Kim, J. H., Park, H. J., Kim, J. H., Chung, S., & Hong, H. J. (2017). Psychometric Properties of the Korean Version of the Infertility Self-Efficacy Scale. Asian Nursing Research, 11(3), 159-165.
Lay, C. H. & Silverman, S. (1996). Trait procrastination, anxiety and dilatory behavior. Personality and Individual Differences, 21, 61-67.
Latikka, R., Turja, T., & Oksanen, A. (2019). Self-efficacy and acceptance of robots. Computers in Human Behavior, 93, 157-163.
Maddox, S. J., &Prinz, R. J. (2003). School bonding in children and adolescents: Conceptualization, assessment, and associated variables. Clinical Child and Family Psychology Review, 6, 31-49.
McCormick, M. P., O'Connor, E. E., Cappella, E., &McClowry, S. G. (2013). Teacher–child relationships and academic achievement: A multilevel propensity score model approach. Journal of School Psychology, 51(5), 611-624.
Morita, Y. (1991). Futoukougenshou no shakaigaku (Sociological understanding of nonattendance). Tokyo: Gakubunsha.
Passanisi, A., Sapienza, I., Budello, S., &Giaimo, F. (2015). The Relationship Between Guilt, Shame And Self-Efficacy Beliefs In Middle School Students. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 197, 1013-1017.
Pintrich, P. R., &Schrauben, B. (1992). Students’ motivational beliefs and their cognitive engagement in classroom academic tasks. Student perceptions in the classroom, 7, 149-183.
Rivait, L. (2007). What I Don’t Do In My Summer Vacations: FightingProcrastination.Retrieved from Hhttp://www.past thepages.ca/feature.htmH.accessed on December 21, 2009.
Setiawan, J. L. (2014). Examining entrepreneurial self-efficacy among students. Procedia-social and behavioral sciences, 115, 235-242.
Silva, J. L. D., Cianflone, A. R. L., &Bazon, M. R. (2016). School bonding of adolescent offenders. Paidéia (RibeirãoPreto), 26(63), 91-100.
Tams, S., Thatcher, J. B., & Craig, K. (2017). How and why trust matters in post-adoptive usage: The mediating roles of internal and external self-efficacy. The Journal of Strategic Information Systems.
Tice, D.M., &Baumeister, R.F. (1997). Longitudinal study of procrastination, performance, stress, and health: The costs and benefits of dawdling. Psychological Science, 8, 454-458.
Vieno, A.; Santinello, M.; Pastore, M. & Perkins, D. D. (2007); Social support, sense ofcommunity in school, and self-efficacy asresources during early adolescence: Anintegrative model. American Journal of Community Psychology, 39(1-2): 177-90.
Yang, J., &Anyon, Y. (2016). Race and risk behaviors: The mediating role of school bonding. Children and Youth Services Review, 69, 39-48.
Yazıcı, H., & Bulut, R. (2015). Investigation into the academic procrastination of teacher candidates’ social studies with regard to their personality traits. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 174, 2270-2277.
_||_