مقایسه مؤلفه های مسکن مطلوب در مجموعه های مسکونی شهر همدان
محورهای موضوعی : معماری معاصر
1 - دانشگاه آزاد اسلامی
کلید واژه: مؤلفه¬های مسکن مطلوب, مجموعه های مسکونی, شهر همدان.,
چکیده مقاله :
مجموعه¬های مسکونی یکی از راهکارهای دنیای مدرن برای پاسخ¬دهی به رشد سریع جمعیت و گسترش شهرها است. این مجموعه¬ها بارویکرد خاص برای گردآوری گروهی از افراد خاص پدید می¬آیند و بعضی از آنها به علت بزرگی نام شهرک را به خود می¬گیرند که از فضاهای جمعی خود به صورت اشتراکی بهره می¬برند همدان به علت وجود پتانسیل¬های اقتصادی و تقویت ارگان¬های مختلف در آن، شهرک¬های مختلفی از مجموعه¬های مسکونی را در خود جای داده¬اند. این پژوهش با هدف و شناخت مؤلفه¬ها معماری مسکن مطلوب(حاوی عوامل تأثیرگذار در مسکن مطلوب) در مجموعه¬های مسکونی شهر همدان به بررسی شاخص¬های استخراج شده بپردازد. این پژوهش با رویکرد ترکیبی(کیفی در کمی) ابتدا مرور نظام¬مند نسبت به مطالعات پیشین صورت گرفته و سپس از دلفی آینده پژوهی بامراحل تحدید و انتخاب آغاز می¬گردد و تدقیق شاخصه¬های مسکن مطلوب با نمونه موردی بوسیله w کندال صورت می¬پذیرد. در بخش کمی با متغیرهای مستخرج شده پرسشنامه تدوین و در اختیار 384 نفر از افراد در مجموعه های مسکونی قرار می-گیرد و برای تحلیل از نرم افزار SIGMAPLOT برای آماره¬های استنباطی استفاده می¬شود و در انتها بین مؤلفه¬های مسکن مطلوب در هردو مجموعه همبستگی گرفته می¬شود نتیجه نشان می-دهد که بیشترین سهم عاملی مربوط به احساس تعلق، سیرکولاسیون، ایمنی محیط برای فعالیت¬ها، تعادل اکوسیستم¬ها و اقلیم خرد فضاهای شهری و نورگیری و آفتابگیری با مقدار(000/1) است وکمترین مربوط به ابعاد و اندازه با مقدار(383/0) می باشد.
Residential complexes are one of the solutions of the modern world to respond to the rapid growth of the population and the expansion of cities. These collections have a special function to bring together a group of special people, and some of them take the name of the town due to their size, and they use their collective spaces in a communal way. economic and strengthening of various organizations in it, there are various settlements of residential complexes. This research aims to investigate the extracted indicators in the residential complexes of Hamedan city with the aim and knowledge of the components of desirable housing architecture (containing the influencing factors in desirable housing). This research is based on a mixed approach (qualitative and quantitative) first, a systematic review of previous studies is done, and then it starts with the future research Delphi with the stages of limitation and selection, and the verification of desirable housing indicators is done with a case sample by W. Kendall. accept In the quantitative section, a questionnaire was compiled with the extracted variables and given to 384 people in residential complexes, and for analysis, SIGMAPLOT software was used for inferential statistics, and at the end, between the components of desirable housing in Both sets of correlations are taken, the result shows that the largest factor contribution is related to the sense of belonging, circulation, safety of the environment for activities, balance of ecosystems and microclimate of urban spaces, and lighting and sunshine with a value of (1.000). and the lowest is related to dimensions and size with value (0.383).
آرژمند، محمود؛ خانی، سمیه. (1391). نقش خلوت در معماري خانه ایرانی، مطالعات شهر ایرانی اسلامی. شماره 2(7). 38-27.
آصفی، مازیار و ایمانی، الناز. (1395). باز تعریف الکوهای طراحی مسکن مطلوب ایرانی، اسلامی معاصر با ارزیابی کیفی خانه های سنتی، فصلنامه پژوهشهای معماری اسلامی، شماره یازدهم، سال چهارم.
الله¬یاری اصای ارده، شمیلا؛ جعفری مهرآبادی، مریم و شکرگزار، اصغر. (1396). سنجش کیفیت محیط سکونتی محلات شهری(مطالعه موردی محلات خرمشهر و ضیابری شهر رشت)، پژوهش های جغرافیایی برنامه ریزی شهری، دوره¬ی 5، شماره¬ی 1، 107-127.
اهری، زهرا. (1370). ¬مسکن حداقل. چاپ دوم. تهران: مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن. 1370.
بهره دار، امجد؛ مدنی، رامین و افشاری، محسن. (1402). ارائه الگوی کالبدی مسکن امروز با بهره گیری از کیفیات مطلوب خانه های تاریخی(نمونه موردی شهر کرمان)، فصلنامه توسعه پایدار شهری، سال چهارم، شماره 11، 33-50.
پوردهقان، حافظه؛ شاهچراغی، آزاده و مختاباد امرئی، سیدمصطفی. (1398). سنجش و تحلیل قواعد نظری مسکن مطلوب با تکیه بر آرای مردم، نشریه مسکن و محیط روستا، شماره 165، 81- 96.
پورطاهری، مهدی. فضلعلی، زینب. رکن الدین افتخاری، عبدالرضا. (1396). تحلیل فضایی الگوی مسکن پایدار روستایی (مطالعه موردی: روستاهای استان مازندران)، مجله برنامه ریزی و آمایش فضا دوره 21 بهار. شماره1.
توسلی، محمود. (1367). قواعد و معیارهای طراحی فضای شهری. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران.
ثمین شریفی میاوقی، ابراهیم؛ یعقوبی سنقرچی، معصومه و حق لسان، مسعود. (1398). ارزیابی مؤلفه های ارزشی معماری مسکن مطلوب براساس نظام معرفتی اسلام(نمونه موردی: خانه های معاصر ارومیه)، نشریه علمی آموزش و ارزشیابی، سال دوازدهم، شماره 48، 33-62.
جعفری نجف آبادی، عاطفه. مهدوی پور، حسین. (1392). نقش تکنولوژی های بومی در کیفیت فضاهای مسکونی، مجله: مسکن و محیط روستا. بهار. شماره 141 (18 صفحه - از 51 تا 68).
جمال¬آبادی، جواد؛ زنگنه، مهدی؛ روحی، فرشته و حبیب زاده، زهرا. (1397). تحلیل مطلوبیت مسکن از دیدگاه ساکنان مطالعه موردی: شهرک اندیشه سبزوار، نشریه مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، دوره هشتم، شماره 31، 43-56.
حبیبی، سیدمحسن. (1379). جامعه مدنی و حیات شهری. مجله هنرهای زیبا 7 :22-33.
خوشفر، غالمرضا. (1374). کاربرد شاخصهای اجتماعی در توسعه مسکن. در مجموعه مقاالت دومین سمینار سیاستهای توسعه مسکن در ایران، جلد 2. تهران: وزارت مسکن و شهرسازی، سازمان ملی زمین و مسکن.
دیباج، سید موسی. (1391). ماهیت معماری: مجموعه مقالات، تهران: انتشارات دفتر پژوهش¬های فرهنگی.
راپاپورت، آموس. (1395). ¬معنی محیط ساخته شده، ترجمه فرح حبیب. چاپ دوم. تهران: انتشارات سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران.
راپاپورت، ایموس. (1382). خاستگاه¬های فرهنگی معماری، ترجمه: صدف آل رسول و افرا بانک. فصلنامه خیال (97-56). شماره1. تهران:¬ فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران.
زارعی، یعقوب. (1396). سنجش و تحلیل کیفیت مسکن با بهره گیری از روش تصمیم گیری چند شاخصه فازی، هفت حصار، (20): 36-50.
زنجانی، حبیب اله. (1371). جمعیت و توسعه. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران.
شماعي، علي، و احمد پوراحمد. (1384). بهسازي و نوسازي شهري از ديدگاه علم جغرافيا. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
عاملی، ابراهیم. (1363). تفسیر اختصاصی عاملی، مشهد، انتشارات باستان.
عمید، حسن. (1381). فرهنگ فارسی عمید، تهران، انتشارات امیرکبیر.
طباطبایی، سید محمد حسین. (1363). تفسیر المیزان، انتشارات محمدی، مشهد.
فکوهی، ناصر و غزنویان، زهرا. (1391). بررسی انسان شناختی تنوع فضایی مطلوب از منظر ساکنان خانه های شهری تهران، البرز و قزوین، پژوهش¬های انسان شناسی ایران، 2(2)، 29-52.
گیفورد، رابرت. (1378)، روانشناسی محیط¬های مسکونی، معماری و فرهنگ، 1(2و3)، 71.
مهدوی¬نژاد. محمدجواد. (1385). سبک شناسی جریان های معماری معاصر، مجله آبادی. شماره52.
معماردزفولی، سجاد؛ تابان، محسن؛ مسعود نژاد، مصطفی و مظهری، محمدابراهیم. (1400). تبیین مفاهیم سازمان دهنده مسکن مطوب در شرکت شهرهای نفتی نمونه موردی: مجموعه مسکونی نیوسایت اهواز، نشریه هنر و معماری، فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی، شماره 10، 153-171.
مفیدی، سحر. (1397). شاخص های پایداری فرهنگی اجتماعی در حوزه مسکن، انتشارات کیان دانش، تهران.
مخبر، عباس. (1363). ابعاد اجتماعی مسکن. تهران: انتشارات برنامه و بودجه.
منصوری، سید امیر. (1389). چیستی منظر شهری. مجله علمی- ترویجی منظر 9(2 :)30-33.
مدنی، رامین و شفایی، مینو. (1392). راهکارهای طراحی عرصه میانه با رویکرد جبران سازی مسکن حداقل در ایران، آرمان شهر، 6(11)، 153-165.
نقی¬زاده، محمد. (1379). ویژگی¬های کیفی مسکن مطلوب (مبانی طراحی و روش¬های تحصیل آن)، فصلنامه صفه (103-90). شماره 31. دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی.
ونتلینگ، جیمز. (1392). طراحی مسکن بر پایه سبک زندگی، ت: قاسمی، حبیب، نشر کسری، تهران.
Al-Hafith, Omar. SatishB.K.a, Simon, Bradburyb, Pieterde, Wildea. (2018). A systematic assessment of architectural approaches for solving the housing problem in Iraq. Frontiers of Architectural Research.
Amerigo, M., & Aragones, J.(1977). A Theoretical and Methodological Approach to the Study of Residential Satisfaction. Journal of Psychology, 17, 47-57.
Bentley,(1990). "Ecological Urban Design", p.69-71. 1990.
Bonaiuto, M., Ferdinando F., & Bonnes, M.(2006). Perceived Residential Environment Quality In middle- And.low-Extension Italian Cities, Revue Européennede Psychologie Appliquée. European Review of Applied Psychology, 56, 23-34.
Cooper, Claire.(2000). house as their insti- tutional, philosophical and psychological books perception of space; translation: A. Lord Jlfayy, of publishing the soil
Canter,d. (1971). The psychology of place.London: The Architectural Place.
Carmona, Matthew, Tim Heath, Taner Oc, Steve Tiesdell. (2006). Public Spaces- Uarban Spaces. UK: Architectural press.
Galster,G. Hesser,G.(1981). Residential satisfaction-compositional and contextual correlates, Environment and behavior, No. 13:735-758.
Goodey,(1993). "Two Gentlemen in Verona: The Qualities of Urban Design", P.3-5.
Hipp, J. (2010). What is the “neighbourhood” in neighbourhood satisfaction? Comparing the effects of structural characteristics measured at the microneighbourhood and tract levels, Urban Studies,47(12).
Hipp, J. (2010). What is the “neighbourhood” in neighbourhood satisfaction? Comparing the effects of structural characteristics measured at the micro- neighbourhood and tract levels, Urban Studies,47(12)pp.
Iveson, Kurt.(2013). Cities within the City: Do‐It‐Yourself Urbanism and the Right to the City. International Journal of Urban and Regional Research.
Jacobs & Apple yard. (1987). "Toward an Urban Design Manifesto", P.112-120.
Jones, E.H. (2007). Spaces of Belonging: Home, Culture and Identity in 20th Century French, Amsterdam: Rodopi.
Krieger, A Premises.(2002). Pedagogies, Practices: Design Urban, In .(Crawford Margaret and Kahn Andrea: eds.University Columbia, Program Design Urban.
Krieger .A, Krieger.(2009) Design Urban. Urban Does How and Where, “ In?”, Happen Design ,Minnesota of University. S.W, Saunders& .Lon.
Kellekci,O.Berkoz,l.(2005), Determinants of users’ satisfaction and environment quality : sample of Istanbul metropolitan area”, Istanbul technical university,faculty of architecture, Department of Urban and Regional Planning, pp:1-18.
-Masaeli, Sedighe.(2009). Plan as of Religious Beliefs in traditional housing deserts in Iran, Tehran: Journal of Fine Arts; (37). Page 38 - 27.
Moore, Charles, Gerald Allen and Donlyn Lyndon; (1974). The place of Houses(New York: Holt), Rinehart and Winston.
Moore, J. (2000). Placing Home in Context, Journal of Environmental Psychology, (20): 207-217.2000.
Nelessen. (1994). "Visions for a New American Dream", 1994.
Potter, J. , & Cantarero, R.(2006). How does increasing population and diversity affect resident satisfaction? A small community case study. Environment and Behavior, 38, 605-625.
Shin, J. (2014). Making Home in the Age of Globalization: A comparative analysis of elderly home in the U.S. and Korea, Journal of Environmental Psychology, (37): 80-93. Shirvani, "Urban Design Review", 1981, P.81.
South worth,(1989). "Theory and Practice of Contemporary Urban Design. Op. Cit., 1989, P.372-375.South worth Op. Cit., P.402.
Schrijnen, Pieter.(2000). Infrastructure Networks and Red-green Patterns. City Region Landscape and Urban Planning 48:191-204.
Trancik, R.(1986). "Finding Lost Space: Theory of Urban Design.
Violich.(1983). "Uraban Reading and the Design of Small Urban Places.