ضرورت جرم‌انگاری رفتارهای مخاطره‌آمیز اقتصادی در حوزه ورزش
محورهای موضوعی : علوم ورزشی و سلامتسالار رحيمي 1 , محمدابراهيم شمس ناتري 2 * , سید محمود میرخلیلی 3 , شهرداد دارابی 4
1 - دانشجوي دکتری حقوق كيفري و جرم شناسی، گروه حقوق كيفري و جرم شناسی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.
2 - دانشيار گروه حقوق، دانشگاه تهران (پردیس فارابی)، قم، ایران.
3 - استاد گروه حقوق، دانشگاه تهران (پردیس فارابی)، قم، ایران.
4 - دانشیار گروه حقوق كيفري و جرم شناسی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.
کلید واژه: ورزش, جرم‌انگاری, رفتارهای مخاطره‌آمیز اقتصادی در حوزه ورزش , جرایم اقتصادی, فساد اقتصادی, سازوکار تقنینی,
چکیده مقاله :
زمینه و هدف: عدم جرم‌انگاری متناسب در مورد رفتارهای مخاطره‌آمیز اقتصادی در حوزه ورزش باعث افزایش فساد و تضعیف نظام اقتصادی جامعه می‌شود. این مقاله ضمن ارزیابی رفتارهای مخاطره‌آمیز اقتصادی در حوزه ورزش، ضرورت جرم‌انگاری آن را نیز تبیین می‌کند. مواد و روش‌ها: در پژوهش حاضر، برای گردآوری اطلاعات، از روش کتابخانه‌ای، و برای تحلیل یافته‌ها از روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی استفاده شده است. یافته‌ها: ورزش در همه جوامع به عنوان یک پدیده مثبت مطرح است چراکه نقش اساسی آن در ترویج سبک زندگی سالم قابل توجه است. وجود منابع مالی زیاد، جذابیت و توسعه ورزش سبب شده است که ورزش در معرض پدیده های مخرب همچون فساد قرار گیرد. به طور کلی فساد مانع توسعه اقتصادی و اجتماعی است و فساد در ورزش سبب کاهش سرمایه اجتماعی و یک مانع جدی برای توسعه ورزش در جوامع است.در مقایسه با جرایم اقتصادی، رفتارهای مخاطره‌آمیز اقتصادی در حوزه ورزش گاه آسیب‌های بسیار جدی به نظام اقتصادی کشور وارد می‌کنند. یافته‌ها حاکی از آن است که عدم جرم‌انگاری متناسب در مورد رفتارهای مخاطره‌آمیز اقتصادی در حوزه ورزش، باعث تجرّی مرتکب و حتی دیگران در ارتکاب این‌گونه رفتارها می‌شود. رفتارهای ناهنجاری همچون رانت‌خواری، اِعمال نفوذ، و سوءاستفاده از موقعیت در دریافت خودرو یا تسهیلات نامتعارف بدون تضمین متناسب، دستمزدهاي نجومی و مواردی از این دست، به دلیل نبودِ سازوکار مناسب تقنینی، افزایش می‌یابند و مرتکبان به‌راحتی از چنگال نظام عدالت کیفری می‌گریزند. همین امر موجبات افزایش فساد اقتصادی در حوزه ورزش ، موجب نارضايتي مردم، و افول نظام اقتصادی کشور را فراهم می‌کند. نتیجه‌گیری: جرم‌انگاری رفتارهای مخاطره‌آمیز اقتصادی در حوزه ورزش علاوه بر آن‌که بیم ارتکاب چنین رفتارهایی از ناحیۀ مرتکبان و دیگران را برطرف می‌کند، جنبۀ پیشگیرانه (خصوصاً در مورد مرتکبان حسابگر) نیز دارد. در نتیجه، یکی از ضرورت‌های مقابله با چنین رفتارهایی، جرم‌انگاری آن‌هاست.
Background and Objective: The lack of appropriate criminalization of risky economic behaviors in the field of sports increases corruption and weakens the economic system of society. This article, while evaluating risky economic behaviors in the field of sports, also explains the necessity of criminalizing them. Materials and Methods: In the present study, the library method was used to collect information, and the descriptive-analytical method was used to analyze the findings. Findings: Sport is considered a positive phenomenon in all societies because its fundamental role in promoting a healthy lifestyle is significant. The existence of large financial resources, attractiveness, and development of sport have caused sport to be exposed to destructive phenomena such as corruption. In general, corruption hinders economic and social development, and corruption in sport reduces social capital and is a serious obstacle to the development of sport in societies. Compared to economic crimes, risky economic behavior in the field of sports sometimes causes very serious damage to the country's economic system. The findings indicate that the lack of appropriate criminalization of risky economic behavior in the field of sports causes the perpetrator and even others to engage in such behavior. Abnormal behaviors such as rent-seeking, influence-peddling, and abuse of position in obtaining cars or unconventional facilities without adequate guarantees, astronomical wages, and other such things increase due to the lack of an appropriate legislative mechanism, and perpetrators easily escape the clutches of the criminal justice system. This leads to increased economic corruption in the field of sports, public dissatisfaction, and the decline of the country's economic system. Conclusion: Criminalizing risky economic behaviors in the field of sports not only removes the fear of committing such behaviors on the part of perpetrators and others, but also has a preventive aspect (especially in the case of calculating perpetrators). As a result, one of the necessities of combating such behaviors is criminalizing them.
بکاریا، سزار، رسالۀ جرایم و مجازات‌ها، ترجمۀ محمدعلی اردبیلی، چاپ دوم، تهران، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، 1374.
توسلی‌زاده، توران، پیشگیری از جرایم اقتصادی، چاپ اول، تهران، انتشارات جنگل: جاودانه، 1392.
حسنی، جعفر، معیارهای جرم‌انگاری اقتصادی در نظام اقتصادی مختلط، رسالۀ دکتری به راهنمایی نسرین مهرا، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکدۀ حقوق، 1393.
خبرگزاری ایرنا، کد خبر 85101317، 14 اردیبهشت 1402.
خبرگزاری ایسنا، مصاحبۀ محمدباقر نوبخت، کد خبر: ۶۰۵۱۲۲، تاریخ انتشار: ۲1 تيرماه ۱۳۹۵.
خبرگزاری تسنیم، کد خبر؛ 52953، 6 تیرماه 1401.
دنيايي، حسن، حسيني، سيد عماد، محمدي، نصرالله، شناسایی عوامل مؤثر در پول‌شویی در ورزش، فصلنامه مطالعات مديريت ورزشي، دوره 11، شماره 55، مرداد و شهریور 1398، صفحه 17-34
رنجبر، صادق، انواع فساد در ورزش و راهکارهای مقابله با آنها (19483)، ماهنامه گزارش های کارشناسی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، شماره 5، دي ماه 1402، 1-34.
شفیعی، شهرام؛ افروزه، حکیمه. «شناسایی و تبیین مؤلفههای مؤثر در بروز فساد در فوتبال ایران.» «مطالعات مدیریت ورزشی.»(1397).شماره ،47ص.39-66.
شمس ناتری، محمدابراهیم، مقیمی، ابراهیم، مخاطرات و حقوق، چاپ اول، تهران، نشر میزان، بهار 1402.
گسین، ریمون، جرم‌شناسی بزهکاری اقتصادی نظریۀ عمومی تزویر، ترجمۀ شهرام ابراهیمی، چاپ سوم، انتشارات بنیاد حقوقی میزان، زمستان 1393.
لوی برول، هانری، جامعه‌شناسی حقوق، ترجمۀ سیّد ابوالفضل قاضی، چاپ یازدهم، تهران، میزان، 1388.
محمودی جانکی، فیروز، «مفهوم آزادی و نسبت آن با جرم‌انگاری»، مؤسسۀ تحقیقاتی علوم جزایی و جرم‌شناسی، علوم جنایی، شمارۀ 1، 1386.
مصطفی‌پور، منوچهر، «بررسی جرایم اقتصادی در ایران و راهکارهای پیشگیری از آنها»، مجلۀ اقتصادی، شمارۀ 3ـ4، تیرماه 1395.
مهدوی‌پور، اعظم، سیاست کیفری افتراقی در قلمرو بزهکاری اقتصادی، چاپ نخست، تهران، بنیاد حقوقی میزان، 1390.
میرسعیدی، منصور، زمانی، محمود، «جرم اقتصادی؛ تعریف یا ضابطه؟»، فصلنامۀ پژوهش حقوق کیفری، سال دوم، شمارۀ چهارم، پاییز 1392.
نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین، درآمدی بر جرم‌شناسی بزهکاری اقتصادی و حقوق کیفری اقتصادی، تقریرات درسی دانشگاه شهید بهشتی، 1384.
نجفی کلوری، مقصود؛ حامی، محمد؛ شــجاعی، وحید؛ باقریان فرح آبادی، محسن. «شاخص ها و مؤلفه های اثرگذار بر فســاد مالی در صنعت ورزش ایران (اکتشاف و روایی ســنجی با رویکرد آمیخته.») «نشریه مدیریت ورزشی.» انتشار آنلاین (1400).
- Becher, Jean-luc, Queloz, Nicolas, “La Criminalite Economique et sa Regulation”, Luniversite de Fribourg (Suisse), 2007.
- Becker, Gary, “The Economics of Crime”, Federal Reserve of Richmond
Vol. 12, 1995.
- Bonger, W, Criminality & Economic Conditions, Boston, Massachosetts, Little, Brown and Company (Translation of Criminalite et Coditions Economiques 1905), 1916.
- Croal, Hazel, Understanding white collar crime, Open University Press, 2000.
- Elliot, Catherine, Quinn, Frances, Criminal law, third edition, Pearson Education limited, England, 2000.
- Lacassagne, Alexandre, «Les transformations du droit pénal et les progrès de la médecine légale, de 1810 à 1912», Archives d’anthropologie criminelle, 1913.
- Lopez-Rey, Manuel; Crime an Analytical Appraisal, Routledge, Reprinted 2001.
- Pratt, Richard, “Economic crime: The Financial System as a Victim”, Journal of Financial Crime, Henry Stewart Publications, vol 12, 2004.
- Report of the Eleventh United Nations Congress on Crime Prevention and Criminal Justice, Bangkok, 18-25 April 2005, Recital 178.
Bricknell S. Corruption in Australian sport. Trends and Issues in Crime and Criminal Justice [electronic resource]. 2015 Feb 1(490):1-1.
Ong AS. Think First, Act Later, or Act First, Think Later: Does the Fraud Triangle Hold When Individuals are Impulsive. Journal of Forensic and Investigative Accounting. 2022 Jan;14(1):11-38.
Saluja S, Aggarwal A, Mittal A. Understanding the fraud theories and advancing with integrity model. Journal of Financial Crime. 2022 Sep 30;29(4):1318-28.
Peiffer C, Marquette H. Theoretical (mis) understanding? Applying princi -pal-agent and collective action theories to the problem of corruption in systemically corrupt countries. Ethics in public policy and management: a global research companion. 2015 Aug 14:109-26.
Frunza, C. M. (2016). The link between the betting industry and financial crime. Solving modern crime in financial markets.77-121.
Glaser, B. G. (1992). Basics of grounded theory analysis: Emergence vs forcing. Sociology press.
Hugel, P., & Kelly, J. (2003). Internet gambling, credit cards and money laundering. Journal of Money Laundering Control, 6(1), 57-65.
Hwang, G. (2016). Understanding sport corruption: An examination of people’s perceptions toward corruptions. Psychology, 6(4), 250-7.
James, R. R. (2007). Transnational organizations cyber-crime., Electronic banking system and money laundering: A handbook for law enforcement officers (12-9). Florida: CRS Press.
Jayasree, V., & Siva Balan, R. V. (2017). Money laundering regulatory risk evaluation using bitmap index-based decision tree. Journal of the Association of Arab Universities for Basic and Applied Sciences, 23, 96-102.
Johnson, G. (2006). Football and gangsters. Edinburgh: Mainstream Publishing.
Kulczycki, W., & Koenigstorfer, J. (2016). Why sponsors should worry about corruption as a mega sport event syndrome. European Sport Management Quarterly, 16(5), 545-74.
Mason, D. S., Thibault, L., & Misener, L. (2006). An agency theory perspective on corruption in sport: The case of the international Olympic committee. Journal of Sport Management, 20(1), 52-73.
McCarthy, K. J., Santen, P. V., & Fiedler, I. (2015) Modeling the money launderer: Micro theoretical arguments on anti-money laundering policy. International Review of Law and Economics, 43, 148-55.
Nunnally, J. C. (1978). Psychometric theory (2nd ed.). New York: McGraw Hill.
Roberts, S., Chadwick, S., & Anagnostopoulos, C. (2018). Sponsorship programmes and corruption in sport: Management responses to a growing threat. Journal of Strategic Marketing, 26(1), 19-36.
Strauss, A., & Corbin, J. (1998). Basics of qualitative research techniques. London: Sage Publications.
The Football Association. (2008). Money laundering and the proceeds of crime act: Guidance for football clubs. London: The football association, London.
Vandezande, N. (2017). Virtual currencies under EU anti-money laundering law. Computer Law & Security Review, 33(3), 341-53.
Yousefi Sadeqlo, A., & Daneshjo, A. (2015). Challenges and defecations to prevention money laundering in Iran`s law. Journal of Research on Criminal and Private Law, 12(3), 53-72. )Persian).