تحلیل جامعه شناختی مقایسه الگوهای مصرف در بین طبقات شغلی در ستاد وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان امور مالیاتی کشور
محورهای موضوعی : جامعه شناسی سیاسی
اکبر قاسمی
1
,
بهرام قدیمی
2
,
هادی شیرزاد
3
,
زهره نیک فرجام
4
,
فریبا شایگان
5
1 - دانشجوی دکتری علوم اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - دانشیار، گروه علوم اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
3 - عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انتظامی و مطالعات اجتماعی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران.
4 - استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
5 - استاد، گروه جامعه شناسی، دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران.
کلید واژه: الگوهای مصرف, رژیم‌های غذایی, الگوهای پوشاک و سلیقه‌های هنری و موسیقیایی, وزارت امور اقتصادی و دارایی,
چکیده مقاله :
امروزه مصرف به یکی از مسائل مهم جهانی تبدیل شده است. به طوری که جایگاه مصرف تا آنجاست که برخی سبک زندگی را براساس آن تعریف می‌کنند. مصرف در پایان قرن بیستم به واقعیتی چند بعدی تبدیل شده که در کنار ابعاد والزامات اقتصادی، معانی فرهنگی و الزامات اجتماعی بسیار با خود دارد. الگوی مصرف، رفتارهای پایدار اجتماعی هستند که در ارتباط با مصرف انواع کالا، غذا، پوشاک و دیگر اقلام فرهنگی در جامعه وجود دارد. لذا مصرف و الگوهای مصرف به مسئله مهمی در زندگی روزمره افراد تبدیل شده و نقش مهمی در تجربه زیسته و جهت گیری کنش های آنها در عرصه های گوناگون ایفا می کند. بنابراین با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش به تحلیل جامعه شناختی مقایسه الگوهای مصرف در بین طبقات شغلی در ستاد وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان امور مالیاتی کشور می پردازد. نوع پژوهش با توجه به ماهیت کاربردی و براساس روش تحلیلی- پیمایشی بوده است. از پرسشنامه برای گردآوری اطلاعات استفاده گردید. نتایج نشان داد وعده غذایی میان وعده بیشتر در میان افراد دیپلم و زیر دیپلم(طبقه شغلی یک) رعایت می¬شود. کمتر از نیمی از پاسخگویان در مصرف مواد غذایی به مواد مغذی توجه می¬کنند این موضوع در بین مردان و کسانی که دارای درآمد مکفی هستند نمود بیشتری دارد. نتایج نشان داد برنج بالاترین میزان حضور را در سبد غذایی روزانه کارکنان دارد. در مقابل میزان مصرف گوشت ماهی نسبت به دیگر اقلام کمتر است. مصرف نوشابه در بین طبقه یک شغلی و مصرف گوشت قرمز در بین طبقه شش شغلی(دکتری) بیشتر نمود دارد. افراد طبقه شش که جزء طبقات بالای اقتصادی هستند کمتر از دیگران غلات مصرف می‌کنند. نتایج نشان داد نگرش پاسخگویان در خصوص مصرف کالاهای مارک‌دار خارجی و داخلی صرفا به منظور متمایز شدن از دیگران منفی
Today, consumption has become one of the most important global issues. So that the position of consumption is so much that some people define the lifestyle based on it. At the end of the 20th century, consumption has become a multi-dimensional reality that, in addition to the dimensions of economic requirements, has many cultural meanings and social requirements. Consumption patterns are stable social behaviors that exist in society in relation to the consumption of all kinds of goods, food, clothing and other cultural items. Therefore, consumption and consumption patterns have become an important issue in people's daily lives and play an important role in their lived experience and direction of their actions in various fields. Therefore, according to the importance of the subject, this research deals with the sociological analysis of the comparison of consumption patterns among occupational classes in the headquarters of the Ministry of Economic Affairs and Finance and the Tax Affairs Organization of the country. The type of research was based on the applied nature and based on the analytical-survey method. A questionnaire was used to collect information. The results showed that the snack meal is observed more among diploma and sub-diploma people (occupational class 1). Less than half of the respondents pay attention to nutrients in food consumption, this issue is more evident among men and those who have sufficient income. The results showed that rice has the highest presence in the daily food basket of employees. On the other hand, the consumption of fish meat is less than other items. The consumption of soft drinks among the first occupational class and the consumption of red meat among the sixth occupational class (PhD) are more pronounced. People of the sixth class, who are part of the upper economic classes, consume less grains than othefrom othesociety.
1. اعظمی، معصومه(1391) تاثیر موقعیت شغلی بر سبک زندگی زنان شاغل وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، ماهنامه اجتماعی، اقتصادی، علمی و فرهنگی کار و جامعه، شماره 149.
2. باکاک، رابرت(1381) مصرف ، ترجمه : خسرو صبری ، انتشارات شیرازه چاپ اول .
3. ذوالفقاری، ابوالفضل، احمدی، ابوالفضل(1392) مقایسه گفتمان‌های مصرف با تاکید بر نظرات مقام معظم رهبری، فصلنامه مطالعات راهبردی بسیج، سال شانزدهم، شماره 61.
4. ربیعی، علی، نیرومند، مونا، کیاده، ناصر(1395) الگوي خريد و مصرف كالاهاي ايراني مشتريان شهري و روستايي كشور، دو فصلنامه علمی پژوهشی کاوش‌های مدیریت بازرگانی، سال هشتم، شماره 15
5. سلطان آبادی، معصومه،هاشمیان، سید محمد حسین(1394) مطالعة تجارب زنان در اجرای الگوی مطلوب مصرف در خانواده( با تأکید بر بیانات مقام معظم رهبری دربارة مصرف)، دو فصلنامه علمی و پژوهشی دین و سیاست فرهنگی، شماره پنجم.
6. شرف الدین، سید حسین(1394) مصرف گرایی در سبک زندگی مدرن و دینی، دو فصلنامه علمی و تخصصی پژوهش نامه سبک زندگی، سال اول، شماره اول، پاییز و زمستان 94.
7. عبدالهی، محمد، مرادی، سجاد(1390) تحلیل جامعه‌شناختی الگوهای مصرف در بین ساکنان شهر تهران، مجله برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، دوره 3، شماره 9.
8. عسکری ندوشن، عباس، سیدعلیرضا افشانی، راضیه ذاکری‌هامانه، سمیه عسکری ندوشن (1390) تمایلات مصرفی زنان در شهر یزد، زن در توسعه و سیاست پژوهش زنان، دورة 9، شمارة 1
9. علیزاده اقدم، محمد باقر(1389) تحلیل جامعه شناختی سبک غذایی شهروندان تبریزی، فصلنامه علمی و پژوهشی رفاه اجتماعی، سال دوازدهم، شماره 44
10. فاضلی، محمد(1384) جامعه شناسی مصرف موسیقی، فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، سال اول، شماره 4.
11. کلانتری، عبدالحسین، رستمعلی زاده، ولی اله، نسیم افزا، اعظم(1395) تحصیلات و مصرف فرهنگی در شهر تهران، نشریه مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران » شماره1.
12. وبلن، تورستین (1386)؛ نظریه طبقه تنآسا، ترجمه فرهنگ ارشاد، تهران، نشرنی
13. الیاسی، مجید، پرده دار، فاطمه، ترشیزی، سوده، خوش فر، غلامرضا، دنکو، محید(1390) بررسي عوامل مؤثر بر مصرف كالاهاي فرهنگي در بين جوانان، جامع هپژوهي فرهنگي، پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي، سال دوم، شماره دوم.
14. Abel, Thomas, 1991, Measuring Health Lifestyles in a Comparative Analysis: Theoretical Issues and Empirical Findings, Sociology & Since & Medicine, Vol.32, No8, pp 899-908.
15. Cockerham ,William C, et al, 2007, Health Lifestyles and The Absence of the Russian Middle Class , Journal of Sociology of Health & Illness, Vol.29, No.3: pp.457-473.
16. Cockerham, William C.& Alfred Rutten & Thomas Abel , 1997, Conceptualizing Contemporary Health Lifestyles: Moving Beyond Weber, The Sociological Quarterly, Volume 38, Number 2,pp321-342.
17. Cockerham, William.C, Hinote, Brian P, Abbott ,Pamela, Haerpfer, Christian,2004, Health Lifestyles in Central Asia: The Case of Kazakhstan and Kyrgyzstan, Social Science & Medicine, 59, 1409- 1421.
18. Paterson, Mark (2006). Consumption and everyday life, Routledge