تبیین الگوی فضایی شاخصهای شکوفایی شهری در ایران رویکردی نوین در مطالعه پایداری کلان شهرها (مطالعه موردی کلان شهر تهران)
محورهای موضوعی : مطالعات برنامه ریزی شهری و منطقه ای
منصور رضاعلی
1
(دانش آموخته دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران)
حسین حاتمی نژاد
2
(دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران، تهران، ایران)
حسنعلی فرجی سبکبار
3
(دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستای، دانشگاه تهران، تهران، ایران)
سید علی علوی
4
(دانشیار، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران)
صفر قائد رحمتی
5
(استادیار، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران)
کلید واژه: بهره وری, شکوفایی, پایداری محیطی, زیرساخت, عدالت و شمول اجتماعی,
چکیده مقاله :
شکوفایی شهرها نخستین بار در گزارش برنامه اسکان بشر سازمان ملل(UN-Habitat)، در سال 2013، تحت عنوان City Prosperity Index"" ارائه شده است. این گزارش پاسخی به بحران های چند بعدی پیش‌آمده در دهه های اخیر در جهان است. در گزارش ارائه‌شده، اسکان بشر به تعریف شکوفایی شهری و ارائه شاخص هایی چند بعدی از شکوفایی شهری پرداخته است. به‌واقع به‌جای اندازه گیری عوامل اقتصادی به‌صورت تک‌بعدی از قبیل میزان تولید و درآمد، نگرش جدید به ارزیابی زیرساخت ها، برابری، پایداری و کیفیت زندگی می پردازد. هر یک از ابعاد سهم مهمی در افزایش درک از شکوفایی شهری دارند. شهرهای ایران نیز در طول دهه های اخیر با مسئله رشد شتابان شهری و توسعه نامتوازن مواجه بوده اند که ضرورتا به توسعه ی شهری ختم نشده است. در این میان شاخص شکوفایی بتواند به سنجش این توسعه و یافتن کمبودها پرداخته و با طرح راهکارهایی در رفع این کمبودها کمک نماید. از طرفی با توجه به این که هر جامعه ای برخاسته از ویژگی ها، باورها و فرهنگ منحصر به فرد خود می باشد، لذا توسعه در هر جامعه ای متناسب با ویژگی های آن جامعه متفاوت از دیگری خواهد بود. با این اوصاف نگارندگان به بازنگری، معیارها و شاخص ها و سنجه ای شکوفایی در راستای تبیین الگو و تکمیل این ساختار در کلان شهر تهران یا به عبارت کلی بومی در فرهنگ شهرنشینی ایران پرداخته و در این ساختار توجه اصلی مقاله ساختارهای کلان شهرها به خصوص شهر تهران می باشد. روش تحقیق از نوع تحلیلی است و بر مبنای آمار فضایی است و با توجه ....
Extended AbstractIntroductionThe prosperity of cities was first presented in UN-Habitat report, 2013, as City Prosperity Index. The report is a response to the multi-dimensional crises occurred in the recent decades in the world. This report defined urban prosperity and examined some multi-dimensional indices for that. Instead of evaluation of the one-dimensional economic factors such as production and income, this report has a new approach to evaluation of infrastructures, equality, sustainability, and quality of life. Each dimension contributes to having a better understanding of the urban prosperity. The cities in Iran are also faced with rapid urban growth and unbalanced urban development. The prosperity index can help assess the development and find shortages to devise solutions. Given that any society is consisted of the unique cultures, believes, and characteristics of that society, development in any society appropriate to its own characteristics is different from any other societies. This research attempts to review the criteria and indices of the urban prosperity to explain the pattern in Tehran City and also develop the structure for this city. The purpose of this study also is to tailor the indices to urbanization condition in Iran, particularly metropolis of Tehran. MethodologyResult and Discussion
شکویی، حسین (1375): دیدگاههای نو در جغرافیای شهری، جلد اول، انتشارات سمت.
صرافی، مظفر؛ هاشمی، نصیبه (1394). پایاننامه کارشناسی ارشد، سنجش توسعه شهری با شاخص ترکیبی نیکبختی شهری به منظور برنامهریزی توسعه شهری مورد پژوهش؛ شهرهای بالای 11 هزار نفر منطقه شمالغرب کشور دانشگاه شهید بهشتی.
UN-Habitat, 2012. State of the World’s Cities Report 2012/2013: Prosperity of Cities, United Nations Human Settlements Program me (UN-HABITAT), Nairobi.
State of The World’s Cities 2012/2013, UN HABITAI.
geodacenter.github.io
_||_