ارزیابی سطح رضایت‌مندی ساکنان از طرح مسکن مهر در استان خوزستان با تأکید بر مسکن پایدار (مطالعه موردی: شهرستان امیدیه)

محورهای موضوعی : مطالعات برنامه ریزی شهری و منطقه ای

محمد علی فیروزی ¹ (دانشیار دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده علوم زمین و GIS، اهواز، ایران)
مرتضی نعمتی ² (استادیار دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده علوم زمین و GIS، اهواز، ایران)
نادیا داری پور ³ (دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران)

تاریخ دریافت : 1394/04/15 تاریخ پذیرش : 1395/03/25 تاریخ انتشار : 1395/03/31

کلید واژه: پایداری, رضایت مندی, مسکن مهر, شهرستان امیدیه,

چکیده مقاله :

افزایش بحران مسکن مناسب و مسکن رضایت بخش برای قشر کم درآمد مشکلی غالب به شمار می رود. مسکن مهر در سطح ملی در زمین های دولتی و اغلب در حواشی شهرها، به صورت مجتمع های مسکونی تکرار شونده و با فرم های مشابه در سطوح مشخص زیربنایی، اقشار کم درآمد را در خود اسکان می دهد. هدف مقاله حاضر ارزیابی سطح رضایت‌مندی ساکنین از طرح مسکن مهر با توجه به شاخص‌های مؤثر در مسکن پایدار (اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، کالبدی، زیست محیطی)، در شهر امیدیه است. این تحقیق از نوع کاربردی بوده است. با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه برابر با 241 نفر محاسبه شد. داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گفت. نتایج تحقیق نشان دهنده‌ی این است که بین گویه هوای دلپذیر و مطبوع با کای اسکوئر 68.421 و سطح معناداری 0.310 با رضایت از سکونت در مسکن مهر رابطه معنی‌دار نبوده است. سایر گویه های مربوط به رضایت‌مندی با میزان رضایت‌مندی ساکنان از مسکن مهر در سطح 99 درصد رابطه بسیار معناداری برقرار نموده است. در یک میانگین کلی از شاخص‌های مربوط به سطح رضایت‌مندی از سکونت در طرح مسکن مهر شهر امیدیه با میانگین 2.72 نشان می‌دهد که میزان رضایت‌مندی در سطحی متوسط به پایین و ضعیف ارزیابی شده است.

چکیده انگلیسی:

Increasing the affordable housing crisis and satisfactory housing is considered as a dominant problem for the low-income groups. At national level, Maskan-e-Mehr has been established on the public lands, and often at the suburban areas, as repetitive residential complexes with similar forms in certain infrastructure levels which accommodate the low-income groups. The aim of the present paper is the evaluation ofsatisfaction level of residents of maskan-e-mehr according to the effective indicators in sustainable housing (economic, social, cultural, physical, and environmental) in Omidiyeh city. This research has been an applied one, and by using Cochran formula, the sample size was calculated with 241 persons.Data were analyzed by using SPSS software. The results indicate that there were not any meaningful relationship between the pleasant and delightful weather items with Chi-Square of 68/421 and the significance level of 0.310 with the satisfaction of living in Maskan-e-Mehr.Other items related to satisfaction with the satisfaction level of residents of Maskan-E-Mehr has established a very significant relationship at the level of 99%. A total mean of indicators related to the satisfaction level of living in a Maskan-E-Mehr in Omidiyeh city with an average of 2.72 shows that the satisfaction level is evaluated as moderate level to low and weak level.

منابع و مأخذ:

1. اسدی، احمد؛ 1387، ارزیابی سیاست­های دولتی تأمین مسکن در مورد گروه­های کم درآمد شهری (مطالعه موردی شهر زنجان)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه تبریز.


2. الیاسی، محمد رضا؛1391، فاکتورهای مؤثر مدیریت پروژه، در خانه سازی پایدار در پروژه مسکن مهر، نخستین همایش منطقه­ای مهندسی عمران، دانشگاه ملایر، صص 41-35.


3. باقری، محمد؛ 1387، مسکن سالم زیربنای سکونت پایدار، نشریه الکترونیکی خبری، آموزشی و پژوهشی مسکن.


4. بزم آزمون، علی؛ 1386، نحوه تشکیل و مدیریت تعاونی‌های مسکن مهر، نشر ونوس، تهران.


5. بهزار فر، مصطفی و قاضی زاده، ندا؛1389، حس رضایت از فضای باز مسکونی- نمونه مورد مطالعه: مجتمع های مسکونی شهر تهران، نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، شماره 45، صص: 15-24.


6. پور محمدی، محمد رضا؛ 1391، برنامه­ریزی مسکن، انتشارات سمت تهران.


7. جواهری، عباس و بزی، خدا رحم؛ 1390، بررسی افتراق مکانی- فضایی محله­های شهر زابل در برخورداری از شاخص­های مسکن سالن، مجله جغرافیا و برنامه­ریزی محیطی، سال 22، شماره 3، صص 202-185.  


8. چگنی، علی؛ 1389، آثار اجرای برنامه‌ی مسکن مهر بر شاخص‌های اقتصادی (در سطح خرد و کلان)، تهران، وزارت مسکن و شهرسازی، دفتر برنامه­ریزی و اقتصاد مسکن، شماره‌های 47 و 48، صص 30-21.  


9. دریانی، مریم؛ 1384، مسکن پایدار (طراحی مجموعه مسکونی با رویکرد توسعه پایدار)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه بین­المللی امام خمینی (ره).


10. ذبیحی، حسین؛ حبیب، فرح و رهبری‌منش، کمال؛ 1389، بررسی رابطه بین، میزان رضایت از مجتمع های مسکونی و تأثیر مجتمع­های مسکونی بر روابط انسان (مطالعه موردی: چند مجتمع مسکونی در تهران)، هویت شهر، دوره 5، شماره 8، صص 118-103.


11. رفیعیان، مجتبی؛ عسگری، علی و عسگری­زاده، زهرا؛ 1388، سنجش میزان رضایت­مندی سکونتی ساکنان محله‌ی نواب، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، سال چهل و یکم، شماره 67، صص 68- 53.


12. رفیعیان، مجتبی؛ عسگری، علی و عسگری­زاده، زهرا، (1388)، رضایت­مندی شهروندان از محیط‌های سکونتی شهری، علوم محیطی، سال هفتم، شماره اول، صص 68- 57 .


13. رهنمایی، محمدتقی و پورموسی، محمد؛ 1385، بررسی ناپایداری امنیتی کلان شهر تهران براساس شاخص‌های توسعه پایدار شهری، پژوهش‌های جغرافیایی، سال سی و هشتم، شماره 57، صص 31-18.  


14. سجادی قائم مقامی، پروین­السادات؛ پوردیهیمی، شهرام و ضرغامی، اسماعیل، 1389، اصول پایداری اجتماعی درمجتمع­های مسکونی از دید جامعه صاحبنظران و متخصصان ایرانی، دو فصلنامه صفه، دوره 20، شماره 51، صص  88-75.


15. سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس و حجازی، الهه؛ 1383، روش­های تحقیق در علوم رفتاری، انتشارات آگاه، تهران.


16. سینگری، محمد؛ 1387، راهکارهای طراحی بناهای تبریز بر مبنای معماری پایدار، اولین کنفرانس ملی انرژی­های تجدید پذیر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان، صص 91-89. 


17. شیعه، اسماعیل؛ 1384، بحران بافت­های مسکونی جدید در شهرهای بزرگ ایران، فصلنامه رفاه اجتماعی، دوره 4، شماره 16، صص 380 - 365.  


18. شیعه، اسماعیل؛ 1391، مقدمه­ای بر مبانی برنامه­ریزی شهری، انتشارات دانشگاه علم و صنعت، تهران.


19. عابدین درکوش، سعید؛ 1386، درآمدی بر اقتصاد شهری، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.


20. عباس­زادگان، مصطفی؛ 1388، توسعه پیدار شهری و مسکن مهر، منظر، دوره 1، شماره 2، صص 87-47.


21. عزیزی، محمد مهدی و آراسته، مجتبی؛1390، تحلیلی بر رضایت‌مندی سکونتی در شهر یزد، نشریه نامه معماری و شهرسازی، شماره 8، صص 129- 111.  


22. عزیزی، محمد‌مهدی؛ 1385، محله مسکونی پایدار: مطالعه موردی نارمک، نشریه هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، شماره 27، صص 46- 35.  


23. عزیزی، محمد مهدی؛ 1384، تحلیلی بر جایگاه و دگرگونی شاخص‌های مسکن شهری در ایران، نشریه هنرهای زیبا، شماره 23، صص 34-25.  


24. فرهنگی، سیروس؛ 1374، پیش بینی وضع مسکن در نقاط شهری استان گیلان، مجموعه مقالات دومین سمینار سیاست‌های توسعه مسکن در ایران، صص 53- 45.


25. کلانتری، خلیل؛ 1382، سنجش سطح توسعه‌ی روستایی در شهرستان تربت­حیدریه 79-1365،      پژوهش­های جغرافیایی، سال سی و پنجم، شماره‌ 44، صص 54-41.  


26. مداری، ابراهیم و سواد کوهی، عفت، 1388، جغرافیای استان خوزستان، کتب درسی، وزارت آموزش و پرورش.


27. مهرداد، امین؛ قلاوند، مرتضی؛ سپهری‌راد، زهرا و علیمردانی، مسعود؛ 1391، آسیب شناسی الگوهای جدید مسکن در ایران با تأکید بر طرح مسکن مهر، شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان، سال دهم، شماره 89 و 90، صص 48-44.


28. محسنی، حسین؛ 1391، آسیب­شناسی پروژه‌های مسکن مهر با تأکید بر فضاهای جمعی و عابر پیاده (مطالعه موردی مسکن مهر قزوین)، اولین کنفرانس ملی بنای ماندگار، مشهد مقدس، صص 12-1.


29. مرکز آمار ایران: 1390، سالنامه آماری استان خوزستان.


30. مرکز آمار ایران: 1390، نتایج تفصیلی نفوس و مسکن شهرستان امیدیه.


31. مجتهد زاده، غلامحسین: 1385، مبانی برنامه­ریزی شهری در ایران، انتشارات دانشگاه پیام نور.

 

1. Amerigo, m. & Aragonest, Jun Ignacio., 1997, A Theoretical and Methodological Approach to the study of Residential Satisfaction,Journal of Environmental Psychology, 17, pp: 47 – 57.


2. Barton, Hugh, et al., 2003, Shaping Neighborhoods: A guide for heaith, Sustainability and Vitality, Spon Press, London and New York.


3. Giford, R., 1999, Perecption and Recognition Environmental, Translate Dehbashy, Architectural and Cultural Journal, pp: 21 – 29.


4. Jeanne, R., 2003, Customer Satisfaction Measurement in a Business to Business Context: a Conceptual Framework, Journal of Business and Industrial Marketing, Vol. 18, pp: 179-195.


5. Maliene, V. and Mayls, N., 2009, High 0 quality housing – A key issue in delivering sustainable communities, Building and Environment 44, p: 426.


6. Vincent, I. O. & Joseph, E. O., 2001, Housing policy in Nigeria: towards enablement of private housing development, Journal of  Habitat  International, Vol. 25, pp. 473-492