بهره‌وری سبز اقتصاد ایران با رویکرد زیست‌محیطی
محورهای موضوعی : آلودگی خاک
1 - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه سید جمال‌ادین اسدآبادی، همدان، ایران.
کلید واژه: بهره‌وری سبز, انتشار آلودگی, قیمت سایه‌ای, ایران,
چکیده مقاله :
در ادبیات اقتصادی به منظور ارزیابی سیاستهای برنامه‌ریزان و تصمیم‌گیرندگان و دولت‌ها شاخص‌های مختلفی ارایه شده است. یکی از مهم‌ترین این شاخص‌ها بهره‌وری کلی عوامل تولید است که در آن میزان تمام محصولات به میزان تمام نهاده‌ها سنجیده می‌شود. اگر در این شاخص رشد وجود داشته باشد، به معنی آن است که سیاستهای مدیران در استفاده از نهاده‌ها مؤثر بوده است. محاسبه و سنجش بهره‌وری دارای اهمیت زیادی است به گونه‌ای که هم محاسبه آن امکان‌پذیر باشد و هم به واقعیت‌های اقتصاد نزدیک باشد. یکی از مسائلی که بر بهره‌وری اثرگذار است مسائل زیست‌محیطی از جمله انتشار آلودگی‌ها است. اگر در محاسبه بهره‌وری چنین مسئله‌ای در نظر گرفته نشود، محاسبه بهره‌وری را به شدت مخدوش خواهد کرد و موجب گمراهی مدیران و سیاست‌گذاران می‌شود.در این مطالعه با استفاده از الگوی مانده سولو تعمیم‌یافته، علاوه بر محاسبه بهره‌وری سبز اقتصاد ایران، بهره‌وری بدون حضور متغیر آلودگی با سناریوهای مختلف برآورد و با سایر مطالعات مقایسه گردید. در نهایت کشش انتشار آلودگی و قیمت سایه‌ای انتشار آلودگی محاسبه گردید. نتایج نشان می‌دهد رشد بهره‌وری سبز برای دوره 91-1358 به طور متوسط 28/1- درصد بوده است که بدون حضور اثر انتشار آلودگی برابر 02/1- درصد خواهد بود. بنابراین بدون حضور آثار انتشار آلودگی، بهره‌وری بطور متوسط 26/0 واحد درصد، بیش تر برآورد می‌شود. بنابراین بدون لحاظ نمودن آثار زیست‌محیطی، موجب گمراهی برنامه‌ریزان خواهدشد. هم چنین کشش انتشار آلودگی 31142/0 برآورد شده است. بر این اساس قیمت سایه‌ای انتشار آلودگی برای اقتصاد ایران بطور متوسط حدود 03/1 میلیون ریال در هر تن برآورد گردید.
In economic literature, policy planners and decision-makers and governments to evaluate the various indicators presented various indices. One of the most important indices is Total Factor Productivity where ratio of all products to all inputs is measured. If there is growth, it means that the manager policies have been effective in the use of inputs. Calculateion and measurement of TFP is importance so that both calculations of it should be possible and it closed to realty of economy. One of affective problem on TFP is environmental issues such as pollution emission. If this issue is not considered in the calculation of TFP, Calculated TFP will severely flawed and mislead the managers and policy makers. In this study by using extended Solow residual model, in addition of Iran’s green TFP calculation, TFP without pollution emission variable by using several scenarios are estimated and compared with other studies. Finally, pollution emission elasticity and shadow price of it are estimated. Results indicate green TFP growth for yeas of 1978-2012 is -1.28 percent that in without pollution emission variable scenario is -1.02. So, difference between with and without pollution emission variable scenarios is 0.26 unit percent. So, if environmental issues are not considered in TFP, it will be misleading for planner. Also pollution emission elasticity are specified 0.31142. Accordingly, pollution emission shadow price of Iran’s economic are estimated 1.03 Mil Rls/tonne
_||_