رویکرد اریگن به مسیح‌شناسی

محورهای موضوعی : مسیحیت

مریم طهماسبی حاجی‌وند ¹ , طاهره حاج ابراهیمی ²

1 - ادیان و عرفان تطبیقی/دانشکده الهیات و فلسفه/دانشگاه ازاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات/تهران/ایران
2 - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی- واحد علوم و تحقیقات

تاریخ دریافت : 1400/02/04 تاریخ پذیرش : 1400/02/04 تاریخ انتشار : 1399/12/01

کلید واژه: اریگن, مسیح ‌شناسی, لوگوس, متجسد,

چکیده مقاله :

اریگن اسکندرانی از مهم‌ترین مدافعان مسیحیت است، از این لحاظ که درمورد رابطۀ خدای پسر یا لوگوس الهی با خدای متعال، بهترین تبیین را به دست داده و برای نخستین بار در کلام مسیحی واژۀ هم‌ذات را به کار برده است. از دیدگاه او خدای پدر و لوگوس الهی از یک ذاتند اما به لحاظ کارکرد و ویژگی تفاوت دارند و هریک بنابر وظیفه، نقش خود را در الوهیت ایفا می‌کنند. او میان خدای پدر و پسر تفاوت ماهوی قائل است و همین موضوع به طرح یک رابطۀ طولی میان دو اقنوم الوهی منجر می‌شود. اریگن معتقد است که لوگوس الهی در بدن عیسی‌مسیح جسم گرفت و در زمین ساکن شد. این لوگوس متجسد دو ماهیت الوهی و بشری دارد؛ در ماهیت بشری‌اش خدای متجسدی است که برای نجات و رستگاری انسان صورت بشری به خود گرفته است. تجسد لوگوس الهی، تکمیل عهدی است که خداوند با انسان پیش از آفرینش جهان بسته است. در این مقاله جایگاه اریگن در الهیات مسیحی و آرای او در حوزۀ مسیح‌شناسی را بررسی می کنیم.

چکیده انگلیسی:

One of the most vehement defenders of Christianity, Origen for the first time ever in Christian studies used the word, homoousios to define the relation of god the son/divine logos with respect to God himself. To him, God the Father and the divine Logos are of the same substance but possess different functions and properties, and each plays its part in divinity according to its own function. He differentiates substantively between God the Father and God the Son, which culminates in the proposition of a linear relation between the two divine hypostases. Origen posits that the divine word was incarnated in the body of Jesus Christ and settled on earth. The incarnate Logos possess two divine and human natures, and whose human nature is an incarnate God who purposely attained human form and countenance to help bring about human deliverance and salvation. Incarnation of the divine Logos is the completion of a pledge that god has made with man before the creation of this world. This research attempts to examine Origen’s standing in Christian theology and delve deeper into his notions of Christology.

منابع و مأخذ:

ایلخانی، محمد، «تثلیث»، دانشنامۀ جهان اسلام، تألیف: غلامعلی حداد عادل، تهران، بنیاد دائره‌المعارف اسلامی، ج7، 1381ش.
هیک، جان، اسطورۀ تجسد خدا، ترجمۀ عبدالرحیم سلیمانی اردستانی، قم، انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب،1390ش.
کونگ، هانس، متفکران بزرگ مسیحی، گروه مترجمان، قم، انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب، 1391ش.
مک‌گراث، آلیستر، درسنامۀ الهیات مسیحی، ترجمۀ بهروز حدادی، قم، انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب، 1384ش.
میشل، توماس، کلام مسیحی، ترجمۀ حسین توفیقی، قم، انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب، 1381ش.
ولفسن، هری اوسترین، فلسفۀ آباء کلیسا، ترجمۀ علی شهبازی، قم، انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب، 1389ش.
هادی‌نا، محبوبه، ریشه‌های االهیات مسیحی در مکاتب گنوسی و افلاطونی میانه، قم،  انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب، 1390ش.

Bury, “Introduction to the Timaues Epistle”, The Loeb Classical Library, R. G. Bury(trans.), G. P. Gold (ed.), Cambridge, Harvard University Press, 1973.
Crouzel, H, “Origen”, New Catholic Encyclopedia, USA, Gale Research Inc, 2 nd ed., 2002, vol. 10.
Davis, Stephen, Coptic Christology in Practice, Incarnation and Divine Participation in Late Antique and Medieval Egypt, UK, Oxford University Press, 2008.
Dillon, John, “Origenʼs Doctrine of Trinity and Some Later Neoplatonic Theories”, Neoplatonism and Christian Thought, D. J. OʼMeara (ed.), London, suny press, 1982, vol. 3.
Dunzel, Franz, A Brief History of the Doctorine of the Trinity in the Early Church, Edinburgh, T & T Clarck, 2007.
Eusebius, Ecclesiastical History, Kirsopp Lake& John E. L. Oulton (trans.), Cambridge, Harvard University Press, 1980.
Origen, The Fathers of the Church, Commentary on the Gospel According to John, Ronald E. Heine (trans.), Washington, The Catholic University of America Press, vol 80, 2001.
Origen, Contra Celsus, Henry Chadwick (ed.), Cambridge, Cambridge University Press, 1980.
Origen, On First Principles, John Behr (ed. & trans.), Uk, Oxford University Press, 2017.
Origen, The Fathers of the Church, Homilies on the Luke, Joseph Lienhard (trans.), Washington, 1996, vol.9.
Origen, The Fathers of the Church, Commentary on the Isaiah, P. Scheck (trans.), Washington, The Catholic University of America Press, vol.9, 1998.
Origen, The Fathers of the Church, Homilies on the Jeremiah, John Clark Smith (trans.), Washington, The Catholic University of America Press, vol.97, 1998.
Trigg, Joseph Wilson, Origen, The Bible and Philosophy in the Third Century Church, London, Scm Press, 1985.
Trigg, Joseph. W., Origen, The Early Church Father, London, Routledge, 1998.

Tzamalikos, p., Origen: Cosmology and Ontology of Time, Leiden, Brill Academic Publishers, 2006.
Whalen, John. P., “Roman Catholics”, New Catholic Encyclopedia, USA, Gale Research Inc, 2002.
Wolfson, Harry Austryn, The Philosophy of the Church Fathers: Faith, Trinity, Incarnation (His Structure and Growth of Philosophic System from Plato), USA, Harvard University Press, 1970.