جوانمردی، عیاری و فتوّت در قبل و بعد از اسلام
محورهای موضوعی : تصوف
علی زرینی
1
(دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران)
محمد شفیع صفاری
2
(استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران)
رضا سمیع زاده
3
(استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران)
کلید واژه: جوانمردی, عیاری, پهلوانی, مهر و میترائیسم, فتوّت قبل و بعد از اسلام,
چکیده مقاله :
جوانمردی یک خصلت ارزشمند و آیینی کهن با آداب و اصول اخلاقی خاص خود و میراث گرانقدر ایرانی و اسلامی است. براساس منابع موجود ظاهراً سرچشمه های آن را در مشرق‌زمین و بخصوص در ادیان و آیین های ایران باستان باید جست. درباره جوانمردی و فتوّت نگارندگان در فتوّت‌نامه‌ها و کتب عرفانی نظرهای گوناگون دارند. گروهی خاستگاه جوانمردی و فتوّت را ایران، به‌ویژه ایران پیش از اسلام می‌دانند و دسته‌ای دیگر در پی سرچشمه‌ای اسلامیبرای این جریان هستند. در این پژوهش خاستگاه و ریشه‌های جوانمردی و فتوّت، عیاری و پهلوانی در ادیان و آیین‌های ایران باستان و نیز آداب و اصول جوانمردی در قبل و بعد از اسلام، نقاط اشتراک و وجوه اختلاف آن‌ها بر اساس منابع موجود به‌ویژه دو منبع مهم سمک عیار و فتوّت‌نامه سلطانی بررسی شده است؛ هم‌چنین سعی شده تا صفات و فضیلت‌های اخلاقی، ارزش‌ها و سنن ملی، دینی، اجتماعی و اسلامی این جریان بیان گردد.
Generosity is an important moral value in Persian-Islamic tradition. According to available sources it rooted in the ancient Iranian religions and traditions. Based on Futuwwat nāmahs (treatises on generosity) there are different views about generosity: some believe that it has it root in ancient Iranian traditions and for others it flourished out of Islamic traditions. In this essay we study the roots of generosity in both ancient Iranian and Islamic traditions and try to compare the two sources. Therefore we survey two important treatises, namely Samak 'ayyār and Futuwwat nāmah-ye Sultāni. Finally, based on these texts, we portray the moral characteristics of a man of generosity.
_||_