کتاب اِشَعْیای نبی: وحدت نویسندگی یا تعدد نویسندگی
محورهای موضوعی : مسیحیت
مظاهر احمدتوبی
1
(استادیار گروه آموزشی ادیان و عرفان، دانشکده ی الاهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، شهر تبریز، کشور ایران)
کلید واژه: اِشَعْیای اول, اِشَعْیای دوم, اِشَعْیای سوم, نقد تاریخی,
چکیده مقاله :
نگرش نقادانه یا به‌کارگیری بررسی عقلی در ارزیابی هر چیزی، در دورة رنسانس به وجود آمد و کتاب مقدس نیز از این برخورد نقادانه در امان نماند. نقد کتاب مقدس به دو نقد نُسَخ و تاریخی-ادبی تقسیم می‌شود. یکی از کتاب‌هایی که از مجموعة کتاب مقدس به علت جایگاه مهم و نیز طول آن، مورد نقدهای نُسَخ و تاریخی- ادبی وسیعی قرار گرفت، کتاب اِشَعْیای نبی است. این مقاله درپی آن است که به توصیف و تحلیل نقدهای گستردۀ تاریخی- ادبی منتقدان این اثر بپردازد. سؤالاتی که در این پژوهش، طرح شده و به پاسخ آن‌ها پرداخته شده است، عبارت‌اند از: کتاب اِشَعْیای نبی اثر یک نبی است یا دو، سه یا بیشتر؟ دلایل طرفداران هر کدام از این دیدگاه‌ها چیست؟ تقریباً اکثر محققان، با استناد به تفاوت‌های تاریخی، مفهومی، سبک‌شناختی، و زبان‌شناختی، این کتاب را به سه بخش (باب‌های 1تا39، 40تا55 و 55تا66 )تقسیم کرده، و آن‌ها را به‌ترتیب به اِشَعْیای اول یا تاریخی یا اورشلیمی، اِشَعْیای دوم و اِشَعْیای سوم نسبت داده‌اند. آن‌ها اعتقاد دارند که این سه بخش دربردارندة حوادث تقریباً سیصد ساله است. از آن‌جا که یک نبی ممکن نیست این همه عمر داشته باشد و نیز از آن‌جا که مبنای آن‌ها قدرت نبی بر نبوت آیندة دور نیست و یا شاید بعضی از آن‌ها آن را مورد انکار قرار می‌دهند، لذا این امر را دالِّ بر درستی نظر خود می‌دانند.
The Book of Isaiah is one of the three books of the second part of the Nevi’im, the Major Latter Prophets, from three parts of the Hebrew Bible. Some of scholars believe that the entire sixty and six chapters of the Book of Isaiah are the product of a single author, the historical Isaiah of Jerusalem, by citing the linguistic, stylistic, and theological similarities. But majority of scholars divide it into three distinct parts, by citing the historical, linguistic, stylistic, and theological differences and assign them, respectively, to First Isaiah, Second Isaiah, and Third Isaiah. This article, written in descriptive and analytic way, deals with the historical background of the unity of authorship or the multiple authorship of this book, and the factors of the adherents of each of these views. Adherents of the unity of authorship consider use of the concepts such as a highway, Zion, the holy one of Israel, and pangs of a woman in travail throughout the book as justifying their views. Adherents of the multiple authorship respond to it by saying Second Isaiah, and Third Isaiah were the followers of Isaiah and then these similarities come from this point.
- دقیقیان، شیریندخت، نردبانی به آسمان (نیایشگاه در تاریخ و فلسفة یهود)، تهران، نشر ویدا، 1379ش.
- دائرةالمعارف کتاب مقدس، ترجمة آلیس علیایی، مریم قبادی، کیانوش اخوین، بهرام محمدیان، ویراستار و مسئول گروه ترجمه بهرام محمدیان، تهران، انتشارات سُرخدار، 1381ش.
- سلیمانی اردستانی، عبدالرحیم، «درآمدی بر شناخت کتاب مقدس»، هفت آسمان، شمارة 2، 1378ش.
- کتاب مقدس، یعنی کتب عهد عتیق و عهد جدید، که از زبان‌های اصلی عبرانی و کلدانی و یونانی ترجمه شده است، لندن، انجمن پخش کتب مقدسه، 1988-1986م.
- کتاب مقدس، ترجمة تفسیری، شامل عهد عتیق و عهد جدید، بی‌جا، بی‌نا، بی‌تا.
- کتاب‌هایی از عهد عتیق (کتاب‌های قانونی ثانوی) بر اساس کتاب مقدس اورشلیم، ترجمة پیروز سیار، تهران، نشر نی، 1380ش.
- هینلز، جان آر، فرهنگ ادیان جهان، سرویراستار: ع. پاشایی، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب، 1385ش.
- Asimov, Isaac‚ Asimov’s Guide to the Bible: Two Volumes in One, The Old and New Testaments‚ New Jersey, Wings Books‚ 1981.
- Avishur, Issac, “Isaiah”, Encyclopedia Judaica, Michael Berenbaum(ed.), Jerushalem: Keter Publishing House, 2007.
- Blau, Joshua, “Barth, Jacob”, Encyclopedia Judaica, Michael Berenbaum (ed.), Jerushalem, Keter Publishing House, 2007.
- Brueggemann‚ Walter and Linafelt‚ Tod‚ An Introduction to the Old Testament: The Canon and Christian Imagination‚ Kentucky, Westminster John Knox Press‚ 2003.
- Carr, David M. An Introduction to the Old Testament: Sacred Texts and Imperial Contexts of the Hebrew Bible, United Kingdom: Willey-Blackwell‚ 2010.
- Collins‚ John J.‚ Introduction to the Hebrew Bible‚ Minneapolis, Fortress Press‚ 2014.
- Carr‚ David M. and Conway‚ Colleen M‚ An Introduction to the Bible‚ Sacred Texts and Imperial Contexts‚ United Kingdom, Wiley-Blackwell‚ 2010.
- Dell‚ Katharine‚ Opening the Old Testament‚ USA, Blackwell Pablishing‚ 2008.
- Dillard‚ Raymond B. and Longman‚ Tremper‚ An Introduction to the Old Testament‚ Michigan, Zondervan‚ 2006.
- Franke‚ Chris A.‚ “Isaiah 40–66”‚ Fortress Commentary on the Bible: The Old Testament and Apocrypha‚ Gale A. Yee‚ Hugh R. Page Jr.‚ Matthew J. M. Coomber(Eds.)‚ Minneapolis, Fortress Press‚ 2014.
- Friedman, Theodore, “Isaiah”, Encyclopedia Judaica, Michael Berenbaum (ed.), Jerushalem, Keter Publishing House‚ 2007.
- Gitay, Yehoshua, “Isaiah”, Encyclopedia of Religion, Mircea Eliade(ed.), New York, Macmillan‚ 1986.
- Gutmann, Joshua, “Amaziah” ‚ Encyclopedia Judaica, Michael Berenbaum (ed), Jerushalem, Keter Publishing House‚ 2007.
- Halevy, Elimelech Epstein, “Isaiah in the Aggadah” ‚ Encyclopedia Judaica, Michael Berenbaum (ed.), Jerushalem, Keter Publishing House‚ 2007.
- Harris, Stephen L., Understanding the Bible, London, Maifield Publishing Company‚ 2000.
- Harris, Stephen L. Platzner‚ Robert L.‚ The Old Testament: An Introduction to the Hebrew Bible‚ New York, McGraw-Hill‚ 2008.
- Hauer, Christian, An Introduction on the Bible, New Jersey, Hall, 1998.
- Hill, W., “Isaiah”, The New Catholic Encyclopedia, Thomas Carson, Joann Cerrito (Project Editors), New York, Gale‚ 2003a.
- Idem, “Isaiah, Book of”, The New Catholic Encyclopedia, Thomas Carson, Joann Cerrito (Project Editors), New York, Gale‚ 2003b.
- Mills, Mary E., Images of God in the Old Testament, London, Cassell‚ 1998.
- Mithell, H.G., Isaiah (A Study of the Chapters i-xii), New York, Thomas Y. Crowell, 1897.
- Smith, James E., An Expository Commentary on the Book of Isaiah‚ 2005.
- Sweeney‚ Marvin A.‚ “Isaiah 1–39” ‚ Fortress Commentary on the Bible: The Old Testament and Apocrypha‚ Gale A. Yee‚ Hugh R. Page Jr.‚ Matthew J. M. Coomber(Eds.) ‚ Minneapolis: Fortress Press‚ 2014.
- Sweeney, Marvin A, Isaiah 1-39: with an Introduction to Prophetic Literature, the United States of America, William B. Eerdmans Publishing Company, 1996.
- The Ascension of Isaiah‚ Edited with introduction‚ notes and‚ indices by R. H. Charles‚ London, Adam and Charles Black‚ 1900‚ v: 1-2;
- Wells, Jo Bailey, Isaiah, United Kingdom: The Bible Reading Fellowship, 2006.
- Whybray, R.N, The Second Isaiah, England, Jsot Press, 1983.
_||_