گونه‌شناسی «رنج» در کتاب‌های«حکمت» و «انبیا»ی کتاب مقدس عبری
محورهای موضوعی : یهودیتامیر هاشم پور 1 * , منصور معتمدی 2
1 -
2 - گروه ادیان و عرفان تطبیقی، دانشکده الهیات، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران
کلید واژه: رنج, انبیاء, حکمت, بنی اسرائیل, اگزیستانسیالیسم, کتب حکمت, کتب انبیاء ,
چکیده مقاله :
رنج و محنت در تاریخ حیات فرزندان اسرائیل، قدمتی دیرینه دارد؛ از این رو بخش‌های متعددی از کتاب مقدس عبری را به خود اختصاص داده است. در واقع می‌توان گفت حافظه تاریخی بنی اسرائیل، به انحاء مختلف رنج را در خود ثبت نموده است. از جمله بخش‌های کتاب مقدس عبری که این موضوع در آن بیش‌تر مطرح شده، کتاب‌های انبیاء و حکمت می‌باشند که بر اساس این پژوهش، دو نوع متفاوت از «رنج» را به تصویر می‌کشند. در این تحقیق که با روش توصیفی ـ تحلیلی به نگارش درآمده، سعی بر این بوده تا به این مسئله پرداخته شود که چه تفاوتی بین گونه یا گونه‌هایِ رنجِ مطرح شده در کتب انبیاء و کتاب‌های حکمت وجود دارد؟ نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که مفهوم رنج در کتاب‌های حکمت، عموماً رویکردی شخصی، درون‌گرایانه، توأم با دغدغه‌های اگزیستانسیال دارد و کتاب‌های انبیاء عموماً در بر دارنده جنبه‌های اجتماعی ـ الهیاتیِ رنج هستند که به صورت بشارت و انذار از سوی پیامبران مطرح می‌شده است. حاصل سخن آنکه در بیانات انبیاء نگاه از بالا به پایین و در دیدگاه حکماء نگاه از پایین به بالا غلبه دارد، لذا ابزار شناخت در اولی وحی و الهام خداوند و دومی، عقل و تجربه بشری است.
Suffering has a long history in the life of Israelites, thus, several parts of the Hebrew Bible have been assigned to the subject. In fact, it could be said that suffering has been recorded in the historical memory of Israelites in a variety of ways. Of the parts in which the subject is raised more frequently are the Books of Prophets and the Book of Wisdom, which, according to the present study, depict two different types of suffering. Using the analytic-descriptive method, this study tries to address the question of the differences between types of suffering in the above mentioned books. The research results show that the concept of suffering in the Book of Wisdom is approached in a personal, introverted way, combined with existential concerns; and the Books of Prophets generally cover socio-theological aspects of suffering brought up in the form of tidings and warnings by prophets. In a nutshell, in the prophets’ statements the top-down view is predominant, and in the wise men view the bottom-up view. Therefore, the means of knowledge, in the former, is revelation and reason and human experience in the latter.
آرمسترانگ، کرن(1383)، خداشناسی از ابراهیم تا کنون، ترجمه: محسن سپهر، تهران: نشر مرکز.#
اپیستاین، ایزودور(1393)، یهودیت، بررسی تاریخی، ترجمه: بهزاد سالکی، تهران: موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه. #
استیونسن، لزلی، و دیگران(1398)، دوازده نظریه درباره طبیعت بشر، ترجمه: میثم محمدامینی، تهران: نشر نو. #
الیاده، میرچا(1395)، تاریخ اندیشه‌های دینی،3ج، ترجمه: بهزادسالکی، تهران: پارسه. #
باروز، میلر(1397)، «بنی اسرائل»در: مفهوم تاریخ در مشرق زمین، زیر نظر: رابرت سی دانتن، ترجمه: عیسی عبدی، تهران: فرهامه. #
برگر، پیتر(1399)، سایبان مقدس، ترجمه: ابوالفضل مرشدی، تهران: ثالث. #
خشک جان، زهرا(1396)، این رنج یک رنج نیست، تهران: کویر. #
رامیار، محمود(1351)، «نبوت اسرائیلی»، نشریه دانشکده الهیات و معارف اسلامی مشهد، بهار، شماره 2. #
رامیار، محمود(1351)، «نبوت اسرائیلی(3)»، نشریه دانشکده الهیات و معارف اسلامی مشهد، تابستان، شماره 4. #
ساهاکیان، ویلیام(1398)، تاریخ فلسفه از آغاز تا امروز، ترجمه: حمیدرضا بُسحاق، تهران: چشمه. #
سلیمانی اردستانی، عبدالرحیم(1397)، بررسی متنی و سندی متون مقدس یهودی ـ مسیحی، تهران: سمت. #
شولم، گرشوم(1392)، گرایش‌ها و مکاتب اصلی عرفان یهود، قم: دانشگاه ادیان و مذاهب. #
عهد عتیق بر اساس کتاب مقدس اورشلیم(1399)، ج1(کتاب‌های شریعت یا تورات)، ترجمه: پیروز سیار، تهران: نی و هرمس. #
عهد عتیق بر اساس کتاب مقدس اورشلیم(1399)، ج2(کتاب‌های تاریخ)، ترجمه: پیروز سیار، تهران: نی و هرمس. #
عهد عتیق بر اساس کتاب مقدس اورشلیم(1399)، ج3(کتاب‌های حکمت)، ترجمه: پیروز سیار، تهران: نی و هرمس. #
عهد عتیق بر اساس کتاب مقدس اورشلیم(1401)، ج4(کتاب‌های پیامبران)، ترجمه: پیروز سیار، تهران: نی و هرمس. #
فرای، نورتروپ(1388)، رمز کل: کتاب مقدس و ادبیات، ترجمه: صالح حسینی، تهران: نیلوفر. #
فولیکه، پل (1343)، اگزیستانسیالیسم، ترجمه: ایرج پورباقر، اصفهان: کتابفروشی تایید اصفهان. #
فهیم، عزیز(1395)، دانش تفسیر در سنت یهودی ـ مسیحی، ترجمه: علی نجفی نژاد، قم: دانشگاه مفید. #
کاپلستون، فردریک چارلز(1402)، تاریخ فلسفه، ج11(فلسفه معاصر)، ترجمه: علی معظمی، تهران: علمی و فرهنگی. #
کالینز، جان، جی(1394)، «بنی اسرائیل» در: درآمدی بر دین‌های دنیای باستان، سر ویراستار: سارا ایلز جانستون، ترجمه: جواد فیروزی، تهران: ققنوس. #
کرنشاو، جمیز. ال. (1398)، «الاهیات، تئودیسه، فلسفه«اسرائیل»»، در: دین‌های دنیای باستان، سر ویراستار: سارا ایلز جانستون، ترجمه: جواد فیروزی، تهران: تمدن علمی. #
کریفت، پیتر(1398)، سه فلسفه زندگی، ترجمه بتول قزل‌بیگلو، تهران: نشر کرگدن. #
کریمر، ساموئیل(1385)، الواح سومری، ترجمه داوود رسایی، تهران: علمی و فرهنگی. #
لارو، جرالد(1394)،قصه زندگی و باور یک قوم، زندگی و ادبیات در آینه«عهد عتیق»، ترجمه: اصغر رستگار،ج2، تهران: موسسه انتشارات نگاه. #
ملکیان، مصطفی(1375)، اگزیستانسیالیزم فلسفه عصیان و شورش، به کوشش: سیدمحمد رضا غیاثی کرمانی، قم: ناشر مولف. #
وی، سیمون(1397)، «عشق خدا و محنت»، ترجمه: سیدمحمد حسینی صالحی، در: درباره شر(مقالات برگزیده در فلسفه و الهیات شر)، 2ج، به سرپرستی: نعیمه پورمحمدی، قم: طه. #
ولفسون، اسرائیل(1929)، تاریخ اللغات السامیه، مصر: مطبعه الاعتماد. #
ویلسون، رابرت(1398)، «غیب گویی و پیامبری: «اسرائیل»»، در: دین‌های دنیای باستان، سر ویراستار: سارا ایلز جانستون، ترجمه: جواد فیروزی، تهران: تمدن علمی. #
هانس، کونگ(1387)، ساحت‌های معنوی در ادیان جهان، ترجمه: حسن قنبری، قم: دانشگاه ادیان و مذاهب. #
هرتزبرگ،آرتور (1398)، یهودیت از لابه‌لای متون، ترجمه: عبدالرحیم سلیمانی اردستانی، قم: دانشگاه مفید. #
Crenshaw, James L.(2005) :” Wisdom Literature: Biblical Books” Encyclopedia of Religion, , 2nd edition , vol. 14, Editor in Chief: Lindsay Jones, USA: Thomson Gale#
Crenshaw, James L.(1998), Old Testament Wisdom: An Introduction, WJK Press. #
Coogan, Micheal(2008), The Old Teatament: A Very Short Interoduction, USA: Oxford University Press. #
Ginsberg, Harold Louis; Fox, Michael v.(2007), “Ecclesiastes” in: Encyclopaedia Judaica, 2nd edition, vol 6, Editor in Chief: Fred Skolnik, USA: Thomson Gale #
Humbert, Paul(1918), “The Old Testament and the Problem of Suffering” in: The Biblical World, Vol. 52, No. 2. USA: The University of Chicago Press. #
Lambert.W.G(1996); Babylonian Wisdom Literature, Indiana: Eisenbrauns. #
Lenzi, Alan(2023), Suffering in Babylon, Paris: Peeters. #
Macquarrie, John(2005), “Existentialism” in: Encyclopedia of Religion,2nd edition , vol. 5, Editor in Chief: Lindsay Jones, USA: Thomson Gale#
Peak, Arthur S. (1947),The Problem of Suffering in the Old Tastament, London, The Epworth Press#
Rylaarsdam, J. C.(2001); “Hebrew Wisdom” in: Peake’s Commentary on the Bible, General Editor: Matthew Blank, London: Routledge#
Schwarzschild, Steven S. (2007); “Suffering“ in: Encyclopaedia Judaica, 2nd edition, vol 19, Editor in Chief: Fred Skolnik, USA: Thomson Gale#
Scott, Robert B.Y. (2007); “Wisdom; Wisdom Literature“ in : Encyclopaedia Judaica, 2nd edition, vol 19, Editor in Chief: Fred Skolnik, USA: Thomson Gale #
Vriezen, T.C. ; van der Woude, A.S(2005)Ancient Israelite and Early Jewish Literature, Translated by: Brian Doyle, Lieden, Brill #