تدوین، ارزیابی و پالایش مقیاس برنامه‌ریزی برای دستیابی به اهداف: کاربرد مدل پاسخ مدرج نظریه پاسخ سوال در ساخت آزمون
محورهای موضوعی : روان سنجی
محمد احمدی ده قطب الدینی
1
,
ولی الله فرزاد
2
1 - گروه روان شناسی و علوم تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد انار، ایران
2 - عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی
کلید واژه: نظریه پاسخ سوال, تحلیل عاملی اکتشافی, مقیاس برنامه ریزی جهت دستیابی به اهداف, مدل پاسخ مدرج,
چکیده مقاله :
این مطالعه با هدف طراحی، ارزیابی و پالایش مقیاس برنامه‌ریزی جهت دستیابی به اهداف آینده بر پایه نشانگرهای انجمن مشاوران مدرسه آمریکا انجام گرفت. به این منظور از بین دانش‌آموزان متوسطه دوم شهرهای سیرجان و رفسنجان در سه رشته علوم انسانی، تجربی و ریاضی یک نمونه ( 1030n=) به روش نمونه گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب و مقیاس مورد نظر بر روی آنها اجرا گردید. مقیاس اولیه شامل 48 سوال و 7 عامل که بر روی پیوستار نمره‌گذاری 5 درجه‌ای مقیاس لیکرت طراحی شده بودند که با کاربرد مدل تحلیل مولفه‌های اصلی و مدل پاسخ مدرج نظریه پاسخ سوال، سوال‌های مقیاس تحلیل شد. نتایج نشان داد از 48 سوال اولیه بر حسب نمودار تابع اطلاعاتی سوال، 8 سوال حذف شد، سوال‌های باقی مانده دارای پارامتر شیب در دامنه بین 091/1 تا 899/2 و آستانه طبقات بین 056/0- تا 379/1 بودند. به منظور رواسازی نمرهای عاملی حاصل از فرم بلند و کوتاه آزمون همبستگی بین نمرهای عاملی دو آزمون نشان داد که همبستگی بین دو نمره کلی و نمره مولفه‌های همگی بالای 9/0هستند و نزدیک به 8/96% پاسخ دهندگان در دو فرم آزمون به درستی طبقه‌بندی شده‌اند. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت مدل‌های IRT ابزاری سودمند و مناسب برای ساخت، ارزیابی و پالایش ابزارهای اندازه‌گیری کوتاهی است که دارای روایی به اندازه فرم‌های بلند هستند.
This study aims to design, evaluate, and refine the scale of planning to achieve future goals based on indicators from the American School Counselors Association. For this purpose, a sample of second-grade students from Sirjan and Rafsanjan in three disciplines of humanities, experimental science, and mathematics (n = 1030) was selected by multistage cluster sampling method and the desired scale was implemented on them. The initial scale consisted of 48 questions and 7 factors designed on a 5-point Likert scale continuum which was analyzed using the principal component analysis model and graded response model of item-response theory. The results showed that of the first 48 questions according to the item information function diagram, eight questions were omitted, the remaining questions had a slope parameter in the range of 1.091 to 2.899 and category thresholds between -0.056 to 1.379. To validate the long and short form factor scores, the correlation between the two test factor scores showed that the correlation between the two general scores and the component scores were all above 0.9 and nearly 96.8% of the respondents in both test forms correctly classified. Therefore, it can be concluded that IRT models are a useful tool for constructing, evaluating, and refining short measurement tools that are valid as long forms.
_||_