نفیر مولوی، گوهر مثنوی بررسی تطبیقی مسألة «اتحاد عاشق و معشوق» در مثنوی و حکمت متعالیه

محورهای موضوعی :

علی صنایعی ¹ (دانش‌جوی کارشناسی مهندسی برق – دانش‌گاه صنعتی سهند، ایران.)

تاریخ دریافت : 1388/08/09 تاریخ پذیرش : 1388/08/09 تاریخ انتشار : 1388/12/01

کلید واژه: مولانا, فنا, بقا, صدرالمتألّهین شیرازی, حرکت جوهری – نِفس, اتّحاد عاشق و معشوق, بی‌چون, بی‌صورت,

چکیده مقاله :

از بخت شکر دارم و از روزگار هم. خداوند را سپاس‌گزارم که بار دیگر توفیق هم‌نشینی با مَلک الخلّاق گلستان مثنوی را نصیبم کرد و جام کوچک وجودم را از آن رحیق سرخوشان مشحون ساخت. هدف این مقاله، یافتن این پرسش مهم است که لب لباب مثنوی شریف مولانا چیست و به بیانی دیگر، آن نفیری که وی در این عالَم سرداد و همة سینه‌های شرحه شرحه از فراق را به سوی خویش فراخواند، کدام است؟ در این نوشته سعی خواهیم کرد تا با یاری جستن از سه مقدمة فلسفی در حکمت متعالیه (تئوری حرکت جوهری، مسألة نفی و اتحاد عاقل و معقول)، به یافتن پاسخ پرسش مهم مذکور از دیدگاه جلال‌الدین نایل آییم. امید است که ببار آید و کام همة عاشقان را شکرین سازد: وَ هذا دُعاءٌ لا یُردُّ فأنِّه دعاءٌ لاصنافِ البریّة شاملُ

چکیده انگلیسی:

This article aims at discussing the main concepts in Masnavi.  An analysis of the content is also offered from the point of view of Molla Sadra’s three principle and Mowlana’s Gnosticism.

منابع و مأخذ:

. لب‌لباب معنوی: واعظ کاشفی، حسین بن علی، تصحیح و پیش‌گفتار عبدالکریم سروش، چاپ اول، انتشارات صراط، 1385 هـ.ش.

2. گلشن‌راز: شبستری، محمود، مقدمة دکتر صمد موحد، چاپ اول، انتشارات سیرنگ، 1369هـ . ش.

3. مثنوی معنوی: براساس نسخة قونیه، سروش، عبدالکریم، چاپ ششم، انتشارات علمی و فرهنگی، 1380 هـ .ش.

4. دیوان کبیر (کلیات دیوان شمس): تصحیح فروزان‌فر، بدیع‌الزمان، چاپ چهارم، انتشارات نگاه، 1377 هـ .ش.

5. نشان از بی‌نشان‌ها: اصفهانی، حسن‌علی، چاپ چهاردم، نشر جمهوری، 1385 هـ . ش.

6. أسفار اَربعه: شیرازی، صدرالدّین، ترجمة محمد خواجوی، چاپ اول، انتشارات مولانا، 1378هـ . ش.

7. الشّواهد الربوبیه: شیرازی، صدرالدین، ترجمة علی بابایی، چاپ اول، انتشارات مولا، 1387هـ. ش.

8. درس‌های اسفار: مطهری، مرتضی، چاپ سوم، انتشارات صدرا، 1386 هـ . ش.

9. رسالة اصالت وجود: شیرازی، صدرالدین، ترجمة علی بابایی، چاپ اول، انتشارات مولا، 1386 هـ . ش.

10. نهاد ناآرام جهان: سروش، عبدالکریم، چاپ چهارم، انتشارات صراط، 1379 هـ . ش.

11. قمار عاشقانه: سروش، عبدالکریم، چاپ چهارم، انتشارات راط، 1379 هـ . ش.

12. رسالة اتحاد عاشق و معقول: شیرازی، صدرالدین، ترجمة علی بابایی، چاپ اول، انتشارات مولا، 1386 هـ . ش.

13. دیوان حافظ: براساس نسخة محمد قزوینی و قاسم غنی، چاپ اول، انتشارات زرین، 1378هـ.ش.

14. الفتوحات المکیه: ابن عربی، ترجمة محمد خواجوی، چاپ اول، انتشارات مولا، 1384 هـ . ش.

15. فی حقیقة العشق: سهروردی، به کوشش حسین مفید، چاپ دوم، انتشارات مولا، 1381 هـ . ش.

16. رسالة سه اصل شیرازی، صدرالدین، چاپ اول، انتشارات مولا، 1376 هـ . ش.

17. تفسیر آیة نور: شیرازی، صدرالدین، ترجمه و تصحیح محمد خواجوی، چاپ اول، انتشارات مولا، 1362 هـ . ش.

18. دیباچه بر حکمت متعالیه: سجادی، سید جعفر، چاپ اول، انتشارات طهوری، 1384 هـ . ش.