کفایت روانسنجی مقیاس قلدری ایلی نویز در دانش آموزان ایرانی: بررسی روایی، پایایی و ساختار عاملی

محورهای موضوعی : روش ها و مدل های روانشناختی

رضا چالمه ¹

1 - آموزش و پرورش استان فارس. شیراز

تاریخ دریافت : 1392/10/14 تاریخ پذیرش : 1392/10/14 تاریخ انتشار : 1392/03/01

کلید واژه: قلدری, قربانی, زد و خورد, مقیاس قلدری ایلی نویز,

چکیده مقاله :

هدف از این پژوهش، بررسی روایی، پایایی و ساختار عاملی مقیاس قلدری ایلی­نویز در دانش­آموزان ایرانی بود. بدین­منظور نمونه­ای به حجم 297 نفر از دانش آموزان (150پسر و 147 دختر، با میانگین سنی6/13) به روش نمونه گیری خوشه­ای چند مرحله­ای انتخاب شد. روایی این مقیاس با استفاده از روش­های تحلیل عوامل اکتشافی و تاییدی، روایی همگرا و واگرا بررسی شد. پایایی مقیاس از سه روش آلفای کرونباخ، دونیمه سازی و بازآزمایی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحلیل عاملی با استفاده از روش مؤلفه­های اصلی و چرخش واریماکس نشان داد که این مقیاس، از 3 عامل با عناوین قلدری، زد و خورد و قربانی تشکیل شده است که بیش از 61 درصد از واریانس کل را تبیین می­کنند. روایی همگرای این مقیاس حاکی از همبستگی رضایت بخشی بین ابعاد مقیاس قلدری ایلی نویز با نمره کل بود. برای تعیین روایی همزمان مقیاس، همبستگی ابعاد مقیاس قلدری با پرسشنامه پرخاشگری بکار رفت که حاکی از همبستگی مطلوبی بود (001/0> p). ضرایب آلفای کرونباخ، دونیمه سازی و بازآزمایی برای کل مقیاس و ابعاد آن بین 62/0 تا 90/0 نوسان داشت. نتیجه نهایی اینکه فرم فارسی مقیاس قلدری ایلی­نویز، از روایی و پایایی مناسبی در جامعه ایرانی برخوردار است و می­تواند در موقعیت­های پژوهشی، تربیتی و بالینی مورد استفاده قرار گیرد.

چکیده انگلیسی:

The purpose of this study was to investigate the validity, reliability and factor structure of Illinois Bullying Scale (IBS) for Iranian students. Participants were 297 students (150 boys, 147 girls) in middle schools were selected by random cluster sampling in Shiraz, Iran. Mean age of the students was 13.6. They completed two self-report instruments: Illinois Bullying Scale and Buss-Perry Aggression Questionnaire. The reliability coefficient in three different methods: cornbach alpha, test-retest and split-half those were .89, .72 and .73 respectively. The concurrent validity of the scale as measured by the Buss-Perry Aggression Questionnaire was .47 (p<.01). subscale-total correlation coefficients, as another index of validity were between .45 to .79. Factor analysis of the scale using varimax rotation showed 3 factors called  Bully, Fight and Victim which covered over the 61 percent of the total variance. The scale is a contribution towards measuring bullying and victimization in Iranian students.