ضرورت‌های یک قضاوت منطقی (مطالعۀ موردی حکایت تمثیلی رمزی "مرد بقال و طوطی" از دفتر اول مثنوی)
محورهای موضوعی : تمثیل در زبان و ادب فارسی
ابوالفضل غنی زاده
1
(استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور- ایران)
کلید واژه: مثنوی مولوی, تمثیل رمزی, داوری و تنبیه, داده های اطلاعاتی و قدرت پردازشگری, Moulavi, allegorical story, judgment, decision, informational data, processor power,
چکیده مقاله :
این نوشته با روش تحلیلی- توصیفی، در دو بخش؛ کلی و مصداقی، فرایند یک داوری و تصمیم گیری را در بستر داستان "مرد بقال و طوطی" مورد بررسی قرار داده است. این داستان با شکلی تمثیلی رمزی و با مبانی تعلیمی برای انتقال مفاهیم به مخاطب سروده شده و مولوی در بخش محتوایی آن، برای یک قضاوت و داوری منطقی ضرورت‌های مورد نیاز ارائه داده است. نقاب، تنبیه، تشخیص، حسگرهای بیرونی و درونی، داده‌های اطلاعاتی، فرایند تصمیم گیری، قوه و قدرت پردازشگری انسان از مهم‌ترین مباحث آن به شمار می‌رود. تحلیل کلی داستان به مخاطب می‌آموزد که: الف- فرایند یک داوری و تصمیم‌گیری چگونه رخ می‌دهد؟ ب- ارکان یک داوری چگون دست‌کاری و نتیجۀ آن مصادره می‌شود؟
In this article, a descriptive-analytic approach in two general and specific sections, we study the process of judgment and decision making in the story, "Grocer and Parrot" by Moulavi. Roumi has written this story in 77 verses, while it has a narrative genre based on necessities needed for a rational judgments. Mask, punishment, diagnosis, internal and external sensors, informational data, decision making, processing power of human are among the main topics addressed. This story teaches the reader that (a) how do the process of judgment and decision making take place?, and (b) how is it possible to reach such judgment?