بررسی عشق و جلوه های تمثیلی آن در غزل حکیم نزاری قهستانی
محورهای موضوعی : تمثیل در زبان و ادب فارسی
محمد حاجی آبادی
1
(استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی واحد آزادشهر، دانشگاه آزاد اسلامی ، آزادشهر، ایران)
کلید واژه: نزاری قهستانی, تمثیل, غزل, عشق, تصویر آفرینی,
چکیده مقاله :
استاد و شاعر بزرگ خطه قهستان، حکیم نزاری، به مدد روح لطیف، اندیشه قدرتمند، ذهن نکته سنج و با الهام از عوالم معنوی و عالم درون، احساسات لطیف و رقیق خویش را در قالب غزل منعکس ساخته است. شاعر علاوه بر خلق مضامین والا و عمیق به دلیل رعایت مقتضای حال شنونده و آراستن کلام به انواع ترفند و شگردهای ادبی دست یازیده است. یکی از وجوه بلاغی و تصویرسازی های نزاری تمثیل و زیر شاخه های آن بوده است. هدف از پژوهش پیش رو بررسی عشق یکی از محوری ترین تجربه های عرفانی شاعر با رویکردی تمثیلی است که نگارنده به شیوه اسنادی و کتابخانه ای و به روش توصیفی و تحلیلی مورد واکاوی قرار داده است. پرسش اصلی این است که شاعر قهستان از کاربرد تمثیل و زیر شاخه های آن چه اغراضی را دنبال می کرده است؟ یافته های پژوهش حکایت از آن داردکه شاعر از تمثیل به عنوان کاراترین شیوه محاکات برای آشکارکردن معانی پیچیده به ویژه تجربه های عرفانی خویش بهره جسته است و گاهی به ذکر تمثیلات متعدد برای یک معنی پرداخته و غرض از آن روشن کردن ابعاد گوناگون آن معنی بوده است. نزاری در تمثیلات خویش در قلمرو عشق بیشتر از شحصیت ها و تصاویر ملموس و حسی استفاده کرده و به خلق مضامین بدیع پرداخته که در این پژوهش تمثیلات عشق در دو حوزه شبکه های تمثیلی انسانی و مکانی دنبال شده است.کلید واژه ها: نزاری قهستانی، غزل، تصویر آفرینی، تمثیل، عشق.
The great master and poet of Qahestan region, Hakim Nazari, with the help of his gentle soul, powerful thought, thoughtful mind and inspired by the spiritual worlds and the inner world, reflected his tender and subtle feelings in the form of sonnets. In addition to creating lofty and deep themes, the poet has achieved all kinds of literary tricks and tricks due to the need of the listener and embellishing the words. One of the aspects of Nizari's rhetoric and depictions is allegory and its sub-branches. The aim of the upcoming research is to investigate love, one of the most central mystical experiences of the poet with an allegorical approach, which the writer has analyzed in a documentary and library way and in a descriptive and analytical way. The main question is, what purpose did the poet of Qahestan follow from the use of allegory and its sub-branches? The findings of the research indicate that the poet used allegory as the most efficient way of similes to reveal complex meanings, especially his mystical experiences, and sometimes mentioned multiple allegories for the same meaning, and the purpose of that was to clarify the various dimensions of that meaning. . In his allegories in the realm of love, Nazari used more tangible and sensual personalities and images and created novel themes.Keywords: Nizari Qahestani, Ghazal, image creation, allegory, love
_||_