بررسی سه سطحی توسعه در دولت های رانتیر به مثابه دو دیدگاه در روابط بین الملل
محورهای موضوعی : مجله پژوهش های سیاسی و بین المللی
کلید واژه: توسعه, منابع طبیعی, دولت رانتیر, اقتصاد رانتی, کشورهای توسعه نیافته,
چکیده مقاله :
بررسی سه سطحی توسعه در دولت های رانتیر به مثابه دو دیدگاه در روابط بین الملل سید امین حبیبی[1]- دیدخت صادقی[2] تاریخ دریافت:10/2/1397 - تاریخ پذیرش:22/8/1397 چکیده: با ظهور مدرنیته و ازدیاد تقاضای جهانی برای مواد اولیه و خام، دولتهای دارنده منابع عظیم طبیعی، خود را صاحبان قدرت و مکنت و کشورهای دیگر را وابسته اقتصادی میپنداشتند. آنها تمام یا بخش بزرگی از درآمد ملی خود را از فروش منابع داخلی خود بدست می آوردند. این امر از سویی منجر به عدم رشد و توسعه صنعتی و دور ماندن از اقتصاد تولید محور آنها گردید و از جانبی دیگر به استعمار و استثمار این کشورها توسط کشورهای قدرتمند انجامید. این دولتها در ادبیات سیاسی و اقتصادی دولت های رانتیر نامید شدند. گرچه عواید هنگفت حاصل از فروش منابع و ذخایر طبیعی موجبات رفاه اقتصادی در این کشورها را فراهم آوردند، لیکن برخی از کشورها نتوانستند با تکیه بر تبادلات با دیگر کشورها به رفاه اقتصادی و توسعه دست یابند و صرفا درآمد حاصل از فروش منابع طبیعی را صرف امور روزمره خود کردند و نتیجتا این امر موجب عدم توسعه آنها گردید. این نوشتار بر آن است تا با کمک آمار و اطلاعات اقتصادی در حوزه توسعه این دوگانگی را بررسی نموده و تبیین نماید که چگونه اقتصاد رانتی در کشورهایی می تواند موجب عقب ماندگی و عدم توسعه و در کشوری دیگر به عنوان یک عامل رشد و توسعه عمل نماید. واژگان کلیدی: اقتصاد رانتی، کشورهای توسعه نیافته، منابع طبیعی، دولت رانتیر، توسعه [1] - دانش آموخته کارشناسی ارشد، روابط بین الملل، دانشکده علوم سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران aminhabibi@gmail.com [2] - استادیار و عضو هیئت علمی، روابط بین الملل، دانشکده علوم سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران dasadeghi@yahoo.com
Abstract By advent of modernism and increase in global demand for raw materials, governments owning huge natural resources assumed themselves as the possessor of power, property and supposed the other countries as economic-dependent. They have gained a part or all of their national income by selling their internal resources. On one hand, this matter led to lack of industrial growth and development and staying away from their production-driven economy and on the other hand, it led to colonialism and exploitation of these countries by powerful countries. In political and economic literature, these countries are named rentier states. Although great revenue obtained from selling natural resources and reservoirs provided the causes of economic welfare in these countries. Some of them were not able to achieve economic welfare and progress by relying on interactions with other countries, and they have merely spent the income gained by natural resource sale for daily uses, and consequently, this issue led to their lack of development. This paper makes attempt to investigate this duality by getting help from statistics and economic information about development and explains that how rentier economy can lead to mustiness and lack of promotion in some countries and act as a factor of growth and development in another country. Keywords: Rentier Economy, Undeveloped Countries, Natural Resources, Rentier State, Development
_||_