جامعه‌شناسی مذهبی ماکس وبر و جایگاه آن در اسلام
محورهای موضوعی : مجله پژوهش های سیاسی و بین المللی
کلید واژه: اسلام, سرمایه داری, اخلاق پروتستان, کالوینیزم, جامعه شناسی مذهبی,
چکیده مقاله :
جامعه‌شناسی مذهبی ماکس وبر و جایگاه آن در اسلام سید محمدامین حسینی[1]- دکتر سید حسن ملائکه [2]- مریم عابدینی[3] چکیده: محور مرکزی جامعه شناسی وبر، چگونگی ارتباط اعتقادات مذهبی با ساخت‌های اجتماعی و اقتصادی است. مطالعات وبر تا اندازه‌ای درباره سازمان اقتصادی جامعه، سیستم‌های سیاسی، بورکراسی و حقوق خود دنباله طبیعی جامعه‌شناسی مذهب می‌باشد. پس از عقلایی شدن مذهب، مسئله بعدی مسئله تنش و فاصله میان نظم اخلاقی مذهب و تجربیات روزمره مؤمنان است. اگر مذهب زیاد عقلانی نشده باشد و در حد جادو مانده باشد، امکان حل این تنش بیشتر است؛ چون جادو با احضار عوامل مافوق طبیعی به صورت روزمره، این تنش‌ها را دفع می کند. به نظر وبر در جامعه شناسی مذهب جهان‌بینی و اخلاق مذاهب به وسیله گروه ها و منافع اجتماعی خاصی پرورده می‌شود و تداوم می‌یابد. او میان روح مذهب فی نفسه و ایدئولوژی گروه اجتماعی حاصل آن مذهب تمایز قایل نمی‌شود. در جامعه‌شناسی مذاهب کار اصلی وبر این است که نشان دهد تحت چه شرایط اجتماعی الهامات پیامبرانه یک مذهب، نخست به صورت شیوه زندگی یک گروه اجتماعی در می‌آید و سپس از آن راه، به جهان‌بینی عمده یک تمدن تبدیل می‌شود. میان هر مذهب و گروه حامل آن رابطه انتخابی وجود دارد، یعنی در جریان نهادینه شدن مذهب، پیروان آن مذهب، خصوصیاتی از اندیشه‌های مذهبی را انتخاب می‌کنند که با آنها احساس رابطه‌ای نزدیک می‌کنند [1] - دانشجوی دکتری، گروه علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرضا، اصفهان، ایران smhoseini@rihu.ac.ir [2]- استادیار و عضو هیات علمی، گروه علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرضا، اصفهان، ایران hmalaekeh@yahoo.com [3]-فارغ التحصیل کارشناسی ارشد، گروه روابط بین الملل، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرضا، اصفهان، ایران
Seyyed Mohammad Amin Hosseini- Seyyed Hassan Malaekeh, Ph. D- Maryam Abedini The central axis of Weber's sociology is the way of relationship between religious beliefs and social structures and the economy. Weber’s study is partially about economic organization of society, political systems, bureaucracy and themself rights is the normal sequence of sociology of religion. After rationalization of religion, the next issue is the tension between religious moral order and the everyday experiences of believers. If religion is not rationalized very much and still remained as magic issue, the possibility of resolving this tension is higher, because through summoning supernatural agents on a daily basis, the magic wards off the tensions. According to Weber, in "Sociology of Religions" the worldview and religious ethics are cultured and developed by certain groups and social benefits. He does not distinguish between religion and social group’s ideology. The main work of Weber in sociology of religions is to show that under which social circumstances, the prophet-like inspiration of one religion, firstly converted to a lifestyle of a social group and then through which tern to a main worldview of one civilization. There is a selective relationship between any religion and its bearer, therefore in the process of institutionalization of religion, the followers of that religion choose the characteristics of the religious ideas that they felt close relationship with them.
_||_