تحلیل محتوای اخبار شبکه «سی ان ان» در موضوع «برجام»، در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ با تاکید بر «نظریه تأثیر سی ان ان»

محورهای موضوعی : مجله پژوهش های سیاسی و بین المللی

لیلا ثمره هاشمی ¹ ()
ابراهیم انوشه ² (استادیار گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل دانشگاه آزاد اسلامی واحد رفسنجان)
خسرو وفائی سعدی ³ (عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل دانشگاه آزاد اسلامی رفسنجان)

تاریخ دریافت : 1403/04/11 تاریخ پذیرش : 1403/06/15 تاریخ انتشار : 1403/04/29

کلید واژه: سی .ان.ان, برجام, دونالد ترامپ, نظریه تأثیر سی. ان. ان ایران,

چکیده مقاله :

شبکه های خبری ایالات متحده آمریکا به دلیل دارا بودن رویکردهای سیاسی مشخص و وابستگی به جریان های سیاسی همواره خواهان تاثیر گذاری بر تحولات سیاسی این کشور بوده اند. سیاست خارجی ایالات متحده نسبت به ایران یکی از مؤلفه های بنیادینی است که در دوران رؤسای جمهوری مختلف ایالات متحده هم برای سیاستمداران و هم برای اصحاب رسانه در این کشور اهمیت زیادی داشته است. سیاست خارجی دونالد ترامپ نسبت به ایران در زمینه معاهده برجام، در دوران ریاست جمهوری وی، یکی از مهم ترین رویدادهایی بود که در رسانه های مختلف ایالات متحده آمریکا مورد توجه قرار گرفت. شبکه خبری سی ان ان یکی از رسانه هایی بود متناسب با تصمیمات مختلف ترامپ در زمینه برجام اخبار و گزارش های مبسوطی را منتشر کرد. سوال اصلی در این پژوهش این است که شبکه خبری سی ان ان در دوران ریاست ترامپ از چه روش هایی برای حمایت از برجام و تاثیر گذاری در سیاست خارجی آمریکا بهره برده است؟ در این مقاله تلاش شده است تا رویکرد خبری سی ان ان در موضوع برجام در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ بر اساس مؤلفه های منافع ملی، ایران هراسی و همگرایی یا واگرایی با تروئیکای اروپایی(آلمان، فرانسه و بریتانیا) با بهره گیری از « نظریه تاثیر سی ان ان» تبیین شود. روش پژوهش در این نوشتار توصیفی- تحلیلی و بر اساس مستندات و اخبار منتشر شده از سوی شبکه خبری سی. ان .ان است.

چکیده انگلیسی:

The US television networks have always wanted to affect the political development of this country because of their specific political approaches and dependence on political currents. The US foreign policy toward Iran is a fundamental component that has been important for both politicians and media in different US presidential eras. Donald Trump's foreign policy towards Iran in the context of the JCPOA, during his presidency, was one of the most important events that was noticed in various media of the United States of America. CNN news network was one of the media outlets that published extensive news and reports in accordance with Trump's various decisions regarding the JCPOA. The main question of this study is what methods CNN used during the presidency of Obama and Trump to support JCPOA and affect American foreign policy. This manuscript seeks to explain CNN' news politic, based on the CNN effect theory. Also, in this article, the components of national interests, Iran phobia, along with the importance of the US and EU troika's convergence in CNN's news policy during Trump's presidency are examined. The research method is descriptive-analytical and based on documents and news published by CNN.

منابع و مأخذ:

انصاری محمد مهدی و خاشعی وحید، (1392)، استراتژی در فرهنگ و رسانه، ، تهران: دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها
دوئرتی جیمز و فالتزگراف رابرت،(1390)، نظریه های متعارض در روابط بین الملل، تهران: نشر قومس
سپهری محمد باقر، ( پاییز 1397)، بازنمایی ایران در اخبار شبکه‌های تلویزیونی امریکا (تحلیل گفتمان انتقادی اخبار سی‌ان‌ان و ان‌بی‌سی در ارتباط با توافق هسته‌ای ایران و کشورهای 1+5)، فصلنامه پژوهش های ارتباطی، شماره 95
سقای بی ریا ، حکیمه،(پاییز 1396)، نظریه (رویکرد) سی ان ان ، ساختارها و راهبردهای رسانه های برون مرزی آمریکا،پژوهشنامه رسانه بین الملل ، شماره 2
سمتی محمد مهدی ،(1385)، عصرسی ان ان و عصر هالیوود ، ترجمه خاتون براهویی،تهران: نشر نی
فردیک مورن،ژان و پاکوین، جاناتان،(1402)، ترجمه: دکتر ابراهیم انوشه، تجزیه و تحلیل سیاست خارجی (مجموعه ای از منابع کاربردی)
قوام عبدالعلی،(1387)، اصول سیاست خارجی و سیاست بین الملل، تهران: انتشارات سمت
قوام عبدالعلی،(1386)، روابط بین الملل نظریه ها ور ویکردها، تهران، انتشارات سمت
مورن ژان فردریک و پاکوین جاناتان،(1401)، تجزیه و تحلیل سیاست خارجی، ترجمه ابراهیم انوشه، تهران:انتشارات چاپخش
Gilbao Eytan, (2005),The CNN Effect: The Search for a Communication Theory of International Relations, Political Communication ,Routledge.
Https://amp.cnn.com/cnn/2017/10/05/politics/trump-iran-deal-deadline-plan
Https://www.cnn.com/2018/05/08/politics/donald-trump-iran-deal-announcement-decision
Https://www.cnn.com/2018/05/08/politics/trump-iran-deal-transcriptamp
Https://www.cnn.com/2019/07/08/politics/iran-trump-uranium-enrichment-intl-hnk
Https://www.cnn.com/2019/11/08/opinions/trump-iran-nuclear-deal-plan-disaster-ghitis/index.html
Https://amp.cnn.com/cnn/2020/09/18/politics/iran-snapback-sanctions
Https:www.cnn.com/2020/01/14/middleeast/iran-nuclear-deal-crisis-trump-analysis-intl
Islam Jui Nasima ,The CNN Effect Theory: How 24 Hour News Coverage Affects Government Decisions and Public Opinion in the case Syria and Somalia,,(2023),University of Dhaka · Department of Peace and Conflict Studies.
Livingston Steven,(1997), Clarifying The CNN Effect: An Examination of Media Effects According to Type of Military Intervention,John F. Kennedy School of Government , The Joan Shorenstein Center,Harvard University.
Mullen Jethro,As Republicans attack,Obama defends Iran nuclear deal(2015),Edition.cnn.com
Robinson Piers,(1999), The CNN Effect : Can the news media drive foreign policy?British Internatioal Association.

متن کامل:



 

فصلنامه پژوهش های سیاسی و بین المللی دوره 15، شماره 59، شماره پیاپی (59)، تابستان 1403، ص 111 ـ 93

 

مقاله پژوهشی

تحلیل محتوای اخبار شبکه «سی ان ان» در موضوع «برجام»، در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ با تاکید بر «نظریه تأثیر سی. ان. ان.» 

لیلا ثمره هاشمی¹ ، ابراهیم انوشه*  ²خسرو وفایی³

تاریخ دریافت: 11/04/1403                             تاریخ پذیرش: 15/06/1403    

چکیده:  نشبکه های خبری ایالات متحده آمریکا به دلیل دارا بودن رویکردهای سیاسی مشخص و وابستگی به جریان های سیاسی همواره خواهان تاثیر گذاری بر تحولات سیاسی این کشور بوده اند. سیاست خارجی ایالات متحده نسبت به ایران یکی از مؤلفه های بنیادینی است که در دوران رؤسای جمهوری مختلف ایالات متحده هم برای سیاستمداران و هم برای اصحاب رسانه در این کشور اهمیت زیادی داشته است. سیاست خارجی دونالد ترامپ نسبت به ایران در زمینه معاهده برجام، در دوران ریاست جمهوری وی، یکی از مهم ترین رویدادهایی بود که در رسانه های مختلف ایالات متحده آمریکا مورد توجه قرار گرفت. شبکه خبری سی ان ان یکی از رسانه هایی بود که متناسب با تصمیمات مختلف ترامپ در زمینه برجام اخبار و گزارش های مبسوطی را منتشر کرد. سوال اصلی در این پژوهش این است که شبکه خبری سی ان ان در دوران ریاست ترامپ از چه روش هایی در خصوص ببرجام و تاثیر گذاری در سیاست خارجی آمریکا بهره برده است؟ در این مقاله تلاش شده است تا رویکرد خبری سی ان ان در موضوع برجام در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ بر اساس مؤلفه های منافع ملی، ایران هراسی و همگرایی یا واگرایی با تروئیکای اروپایی(آلمان، فرانسه و بریتانیا) با بهره گیری از « نظریه تاثیر سی ان ان»  تبیین شود. روش پژوهش در این نوشتار توصیفی- تحلیلی و بر اساس مستندات و اخبار منتشر شده از سوی شبکه خبری سی ان ان است.

واژگان اصلی: سی ان ان، برجام،دونالد ترامپ، نظریه تأثیر سی. ان. انی، ­ایران.

 

مقدمه 

شبکه های تلویزیونی خبری در ایالات متحده آمریکا مانند فاکس نیوز، سی.ان.ان، ان.بی .سی و... همواره در تحولات مهم سیاسی این کشور چه در عرصه داخلی و چه در حوزه سیاست خارجی مانند انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده و یا رویدادهایی مانند حمله آمریکا به افغانستان و عراق، بحران های سیاسی و انقلاب ها در کشورهای عربی مانند انقلاب مصر، تقابل با روسیه و چین و مهم ترین تحولات در عرصه جهانی مورد توجه سیاستمداران و رسانه های جهانی بوده اند. وقتی در زمان انتخابات ریاست جمهوری مناظره های نامزدها که به طور سنتی میان 2 نامزد نهایی برگزار می شود، از سوی این شبکه پخش می شود یا نتیجه انتخابات ریاست جمهوری از سوی خبرگزاری هایی چون آسوشیتد پرش و سپس رسانه هایی مانند سی .ان.ان  متناسب با حزب مورد حمایت آنها  اعلام و در مواردی به چالش کشیده می شود و از سوی دیگر وقتی گزارش ها و مستندهای بسیاری درباره تحولات مختلف در غرب آسیا توسط این شبکه ها منتشر و بر افکار عمومی تاثیر می گذارد و در نهایت وقتی مهم ترین مصاحبه ها با برترین شخصیت های سیاسی دنیا از سوی خبرنگاران و مجریانی چون لری کینگ و کریستن امان پور از سوی این شبکه ها به ویژه سی ان ان انجام می شود و مردم آن کشور نیز آن مصاحبه را گوش می دهند.

ضروری است تا درباره راهبردهای رسانه ای و از سوی دیگر سیاست خارجی مورد نظر اصحاب این رسانه ها به فهم شایسته ای برسیم. به ویژه زمانی که رویداد مهمی مانند برجام به عنوان یک عامل تاثیر گذار در تحولات اقتصادی و سیاسی ایران در یک مقطع زمانی خاص مورد نظر است و 5 کشور عضو دایم شورای امنیت به همراه آلمان در انعقاد این معاهده نقش داشته اند. بنابراین  تعیین نوع راهبرد رسانه ای سی ان ان و تلاش برای تاثیرگذاری بر سیاستمداران ایالات متحده آمریکا و افکار عمومی در زمینه تصمیم سازی و تصمیم گیری درباره برجام و نوع سیاست خارجی مورد اتخاذ از سوی آنها می تواند برای اصحاب سیاست و رسانه در ایران سازنده باشد.

 

مبانی نظری پژوهش

نظریه تأثیر سی ان.انی.

رسانه ها در آمریکا تا سال های دهه 80 میلادی عموما ملی بودند و فعالیت های برون مرزی آن ها به فعالیت های دولتی محدود می شد. از دهه 80 میلادی شاهد پیدایش رسانه های فراملی در آمریکا بودیم که دلیل آن ظهور فناوری های نوین رسانه ای و اطلاعاتی مانند فناوری دیجیتال، فناوری ماهواره ای و البته فشار های مختلف برای خصوصی سازی و رفع محدودیت های قانونی در حوزه فعالیت های ارتباطی در ایالات متحده است. از این مقطع زمانی به بعد، شرکت‌های بزرگ رسـانه‌ای، فـضای رسـانه‌های جهان را به سرعت در اختیار گرفتند؛ به گونه‌ای که کارشناسان از تـسخیر این عرصه از سوی معدودی از شرکت‌های بزرگ خبر می‌دادند. تقریباً‌ تمامی‌ شرکت‌های پیشرو‌ در این حوزه، آمریکایی بودند (مکچزنی، 2001). دو شـبکه‌ای کـه فـعالیت‌های خبری فراملی گسترده‌ای دارند، عبارتند از‌: سی‌ان‌ان و سی‌‌ان‌بی‌سی که هر یک بـه تـرتیب متعلق به شرکت‌های بزرگ‌ چندرسانه‌ای‌ آمریکایی‌ تایم وارنر و کامکست هستند.(سقای بی ریا، 1396: 129 و 130). در پایان این دهه، این سؤال مطرح شد که این "فراگیری رسانه ای" تا چه اندازه است؟ بر دولت به ویژه روند سیاست خارجی تأثیر گذاشته است. به نظر می‌رسد فناوری‌های جدید زمینه را برای بررسی آرام در مورد سیاست کاهش می‌دهد و سیاست‌گذاران را مجبور می‌کند به هر موضوعی که روزنامه‌نگاران روی آن تمرکز می‌کنند پاسخ دهند. این تصور به نوبه خود با پایان نظم دوقطبی و آنچه که بسیاری به عنوان فروپاشی اجماع قدیمی ضد کمونیستی مطرح می کردند، منجر به ایجاد پیوند ایدئولوژیکی شد که سیاست گذاران و روزنامه نگاران را متحد می کرد. فرض بر این بود که روزنامه نگارانی که از «منشور جنگ سرد» رها شده بودند، نه تنها برای پوشش داستان هایی که می خواستند، بلکه در انتقاد از سیاست خارجی ایالات متحده نیز آزادتر بودند. عبارت "تأثیرسی ان ان،" این ایده را در بر می گیرد که فناوری ارتباطات به سرعت می تواند واکنش های عمده ای را از سوی مخاطبان داخلی و نخبگان سیاسی نسبت به رویدادهای جهانی برانگیزد.(Robinson,1999,301).

در واقع برای بسیاری از روزنامه‌نگاران، سیاستگذاران و پژوهشگران، شک کمی وجود دارد که رسانه‌ها عمیقاً بر روند سیاست خارجی تأثیر می‌گذارند. به عنوان مثال، جیمز شلزینگر، وزیر دفاع اسبق ایالات متحده آمریکا، استدلال کرده است که در دوران پس از جنگ سرد، ایالات متحده سیاست خارجی را در پاسخ به "انگیزه و تصویر" اتخاذ کرده است. بنابراین «در این عصر، تصویر به معنای تلویزیون است، و به نظر می‌رسد که سیاست‌ها، به‌ویژه در دموکراسی‌ها، به طور فزاینده‌ای تابع تصاویری هستند که در سراسر صفحه تلویزیون سوسو می‌زنند.» نمونه‌ای که در این زمینه ذکر شده است، واکنش دولت کلینتون به حمله خمپاره‌ای به بازار سارایوو در فوریه 1994 است که  سبب کشته شدن شصت و هشت نفر شد.(Levingston,1997). البته بدیهی است که این نگاه لوینگستون به تلویزیون در زمانی است که هنوز رسانه های دیجیتال و به عبارت دیگر نسل سوم رسانه ها جایگزین رسانه های الکترونیک مانند رادیو و تلویزیون نشده بودند. اما سخن از تلویزیون نیست، بلکه سخن درباره رویکرد خبری شبکه سی. ان . ان است. با توجه به اینکه در حال حاضر نیز این شبکه همچنان به عنوان شبکه تلویزیونی مشغول به کار است و البته اخبار و گزارش های این شبکه در پلت فرم های دیگر و در  وب و شبکه های اجتماعی مجازی منتشر می شود.

شبکه خبری سی ان ان را می توانیم به عنوان یکی از مهم ترین رسانه های جهان در حوزه تحولات سیاسی معرفی کنیم.  مهم ترین دلایل این ادعا می تواند مصاحبه خبرنگاران این شبکه با برجسته ترین شخشیت های سیاسی جهان از جمله روسای جمهور کشورهای مختلف مانند ایران از سوی خبرنگاران ارشد حوزه بین الملل این شبکه مانند کریستن امانپور، پوشش آنلاین و بروز رویدادهای خبری در نقاط مختلف جهان، توجه سیاستمداران ایالات متحده نسبت به اخبار منتشر شده از سوی این شبکه، ترجمه اخبار منتشر شده از سوی این شبکه در کشورهای مختلف مانند ایران از سوی خبرگزاری های رسمی باشد.

«تأثیر سی. ان.ان» نظریه ای است که مطابق با آن تصاویر تلویزیونی اقناع کننده از سوی این شبکه خبری منتشر می شود. مانند تصاویر یک بحران انسانی که سیاستگذاران ایالات متحده را به مداخله در شرایطی وا می دارد که در غیر این صورت چنین مداخله ای ممکن است به نفع منافع ملی ایالات متحده نباشد.(Islam Ju,2023,2) . از نگاهی دیگر تأثیرفناوری های ارتباطی تأثیر« سی ان ان» تعریف می شود. این تأثیر به لحاظ تحلیلی تحت سه مقوله متمایز و مستقل از یکدیگر مورد بحث قرار میگیرد. این مقولات در عین حال که معرف انواع تأثیرگذاری سی ان ان هستند، «تأثیر سیانان را به مثابه عامل شتابزا بازدارنده و برجسته ساز تعریف می کنند.

وقتی «تأثیر سی ان. ان» به عنوان عامل شتابزا تعريف می شود فرض بر این است که فناوری های اخیر ارتباطی در جهان به سیاستمداران مجالی برای تأمل و مشاوره نمی دهد در دوره فناوری های ماهواره ای فراملی ژورنالیسم «زنده»  درواقع اصطلاحی است برای تعریف این موضوع که اعمال ژورنالیستی تابع اصل «سرعت»اند. این اصل تحلیل و واکنشی آنی را می طلبد. همچنان که نیکلاس ،برن سخنگوی وزارت خارجه آمریکا می گوید، هر چند حوادث در آن سر دنیا اتفاق میافتند امروز دیگر عجیب نیست که «استیو هرست» خبرنگار سرویس خارجی سیانان فورا از من بخواهد که نظرم را درباره آن حادثه ،بگویم پیش از آنکه حتی فرصت داشته باشیم گزارشی دقیق و کامل از سفارتمان دریافت کنیم.

 به عبارت دیگر در این حالت، رسانه ها زمان واکنش تصمیم گیری را کوتاه می کنند. که یک دیپلماسی تلویزیونی است. در زمان جنگ، تلویزیون زنده و جهانی خطرات بالقوه امنیتی-اطلاعاتی را ارائه می دهد. همچنین ، ممکن است رسانه به عنوان یک نیروی افزاینده ، روشی برای ارسال سیگنال باشد.  بنابراین در این عامل، توجه ویژه رسانه ها به موضوعات مربوط به سیاست خارجی مشهود است.(Levingston,1997). وقتى «تأثیر سی. ان. ان را به عنوان سرعت گیر،یا بازدارنده سیاست خارجی تعریف می کنیم منظورمان تأثیر عاطفی و نمایشی تصاویر است. اینجا دغدغه اصلی واکنش عاطفی عمومی به تصاویری خاص است برای مثال تصاویر قحطی و فقر و فلاکت برخی اعتقاد دارند که تصمیم دولت کلینتون در سال ۱۹۹۳ برای پایان دادن به مداخله در سومالی تحت تأثیر واکنش عمومی به چنین تصاویر تلویزیونی بود و سرانجام رایج ترین شیوه تعریف تأثیر سی. ان. ان»، در نظر گرفتن سی. ان. ان در مقام کارگزار یا عامل «برجسته سازی» است.

در این زمینه پوشش های عاطفی می تواند بر افکار عمومی تاثیر بگذارد و سلل شود تا سالم سازی جنگ از سوی دولت ها با مشکل و محدودیت مواجه شود.

 «محمد ساچیر بیگ»، سفیر بوسنی در سازمان ملل یک بار گفت: اگر به چگونگی تحویل و توزیع کمک های انسان دوستانه در بوسنی توجه کنید می بینید دوربین های تلویزیونی در جایی قرار می گیرند که مردم بهتر و بیشتر غذا و خدمات دارویی و پزشکی دریافت کرده اند در حالی که در مکان هایی که مردم از شدت گرسنگی بیماری و بمباران مرده اند از دوربین تلویزیون خبری نیست .چنین گفته می شود که گزارش های مطبوعاتی درباره فقر و فلاکت انسانی در سومالی بیشترین تأثیر را در تصمیم آمریکا به مداخله در آن کشور داشته است. مارلين فيتزواتر مشاور مطبوعاتی بوش درباره تصمیم به مداخله در سومالی اعتراف می کند که بعد از انتخابات، رسانه ها برای تحت پوشش قرار دادن بحران سومالی فراغت داشتند و آن وقت بود که فشار بر ما افزایش پیدا کرد از هر گوش های شنیده می شد که باید کاری کرد. سرانجام فشار آنقدر زیاد شد که رئیس جمهور گفت: «نمیتوانم این فشار را تا دو ماه دیگر تحمل کنم. وقتی نرخ مرگ و میر [ ناشی از گرسنگی به بیش از ۱۰۰ نفر در روز رسید تلویزیون ضربه نهایی را به ما وارد کرد . وقتی تصاویر گرسنگی هرج و مرج و فلاکت انسانی بر صفحه تلویزیون به نمایش گذاشته شد، تلویزیون عملاً چارچوب باید کاری کرد را برای سیاستگذاران تعیین کرد. اما به رغم فشار آشکار سی. ان. ان که پوشش خبری لحظه به لحظه آن اجرای سیاست خارجی را پیچیده و بغرنج می کرد نمی توان گفت که «برجسته سازی» سی ان ان حتما به سیاستگزاری ختم می شود برای مثال اگر «بحران های بشردوستانه بوسنی، سومالی و رواندا را در نظر بگیریم آنچه می توان گفت این است که مدارک و شواهد ضد و نقیض.اند. لوینگستون  ( ۱۹۹۵ ) ثابت کرده است که اکثر اقدامات بشردوستانه بدون توجه خاص رسانه ها انجام شده است. «لوینگستون و ایکاس»  بحث می کنند که تصمیم به مداخله در سومالی بیشتر ناشی از فعالیت هایی اداری مآبانه و نقشه های سیاستمدارانه بود، تا بر اثر پوشش خبری رسانه ها شواهد و مثال هایی که در رد ادعای فوق بیان شد به منظور نشان دادن این مسئله است که برای فهم کارایی سیاسی سی. ان. ان و نظریه «تأثیر سی. ان. ان لازم است آن را در بستری وسیع تر، یعنی انتشار خبرهای جهانی تلویزیون در سطح بین المللی مورد بررسی قرار داد.(سمتی، 1396: 31و 32).

نگرش مطیع رسانه های آمریکایی ممکن است موجب تعجب کسانی شود که فکر می کردند که «تأثیر سی ان ان» توازن قدرت را میان رهبران و رسانه ها را بر هم زده است. عبارت «اثر سی ان ان» بخشی از واژگان روزمره در طول جنگ خلیج فارس در سال 1991 شد. در آن زمان، شبکه تلویزیونی سی ان ان ظرفیت خود را برای پخش درگیری نظامی به صورت زنده در سراسر جهان نشان داد. آن هم منبع جدیدی از اطلاعات برای دولت ها و هم محدویت های اضافی برای عملیات های نظامی بود که می توانست باعث رنجش افکار عمومی شود. بعضی روزنامه نگاران اظهار داشته اند که ظهور کانال های خبری بین المللی توازن قدرت را به نفع رسانه ها به هم ریخته بود.  با این حال، به اصطلاح اثر سی ان ان به طور کامل توسط پژوهش کاملاً اثبات نشده است. در واقع، اعتبار آن به تعریف دقیق آن بستگی دارد.

 اگر تأثیر سی ان ان به معنای تحریک پاسخ های احساسات و خودانگیختگی با پخش تصاویر نمایشی در تلویزیون درک شود، ظهور شبکه های خبری بین المللی تغییر فراوانی در وضعیت ایجاد نکرده است. برای مثال، تصاویر خشونت آمیز در رواندا و بوسنی نتوانستند افکار عمومی و دولت های غربی را برای مداخله سریع تر تحریک کنند. حتی عملیات بازگرداندن امید در سومالی که توسط آمریکا برای برقراری صلح انجام گرفته بود نتوانست امنیت را ایجاد کند.

رسانه های آمریکایی تا زمانی که دولت وارد این درگیری نشد، علاقه ای به سومالی نداشتند. تصمیم سیاسی برای عقب نشینی از جنگ قبل از دلخراش ترین تصاویر از صحنه های مرگ سربازان آمریکایی گرفته شده بود. مهم نیست، چقدر تصاویر دلخراش در کانال های خبری پخش شده باشد، مهم این است که این عکس ها شرایط کافی و لازم را برای مداخله نظامی ندارند. علاوه بر این هنگامی که تصاویری از بلایا پخش می شود، بودجه اختصاص یافته برای توسعه بین المللی ممکن است به جای آن به کمک های اضطراری هدایت شود.

با این حال، به نظر می رسد اگر مفهوم «اثر سی ان ان» را به معنای زمان پاسخ سریع بدانیم، این اثر وجود دارد. با پخش زنده اخبار 24 ساعته در یک شبانه روز، اگر رهبران سیاسی می خواهند از انحصار فضای رسانه های و تحمیل مخالفان خود برای موقعیت بحث جلوگیری کنند، اکنون باید به بحران های بین المللی واکنش نشان دهند، این افزایش فشار می تواند عواقب عمده ای در مدیریت سیاست خارجی داشته باشد. رهبران دولت و وزرای امور خارجه، گاهی اوقات باید بتوانند مواضع خود را از قبل اتخاذ کنند قبل از اینکه بتوانند اطلاعات را با سفرای خود بررسی یا با مشاوران خود مشورت کنند و یا سعی در انجام مذاکرات امور دیپلماتیک محرمانه به دور از نگاه رسانه ها داشته باشند. این فشار اعمال شده توسط کانال های خبری می تواند در حفظ روابط مصالحت آمیز تأثیرات منفی داشته باشد. با این وجود، تأثیر سی ان ان موازنه قدرت را تغییر و تأثیر رسانه ها را افزایش نمی دهد . ( مورن و پاکوین، پیشین: 207 و 208).

منافع ملی یکی از مهم ترین اجزای سیاست خارجی دولت های محسوب می شود.برای مشخص شدن رویکرد منافع ملی ایالات متحده نیاز است تا ابتدا انواع منافع ملی را بررسی توصیف کنیم: 

منافع ملی

در بیشتر موارد، اهداف و سیاست های دول تنها در چارچوب منافع ملی مطرح می شوند. البته تا زمانی که مجموعه رفتارها و داده های سیاست خارجی دولت ها در طول زمان مورد ارزیابی قرار نگیرند، نمی توان درباره حوزه و محتوای منافع ملی دولت ها قضاوت کرد. گاه منافع ملی به حدی گنگ و مبهم است که به آسانی نمی توان رابطه ای میان سیات گذاری های دولت ها و منافع ملی آنها برقرار کرد. در حالی که منافع ملی با قدرت ارتباط مستقیم دارد، مفاهیم قدرت و منافع هر دو دارای جنبه های ذهنی و انتزاعی نیرومندی هستند که با ارزش ها در آمیخته اند، از این رو به دشواری می توان معیارهای عام و کمیت پذیری برای سنجش و ارزیابی آنها به دست داد. گاه ادعا می شود که اصول منافع ملی ثابت و تغییر ناپذیر است و طی یک دوره طولانی حتی با تغییر رژیم ها و نظام های حکومتی و دگرگونی های ارزشی به ندرت دستخوش تغییر می شود.(قوام، 1387: 124)

اما آن چیزی که در منافع ملی هر کشور می توانیم بیابیم، سلسله مراتبی بودن و اولویت بندی منافع ملی است که متناسب با شرایط سیاسی و فرهنگی داخل یک کشور و تحولات سیاسی منطقه ای و بین المللی هم راستا با اهداف ملی از سوی سیاستگذاران و تصمیم گیران تعیین می شود.

انواع منافع ملی

به طور خلاصه می توان انواع منافع ملی را به شرح زیر بررسی کرد:

۱. منافع موازی: در این نوع منافع به رغم آنکه هر یک از طرفین درصدد تحصیل آن از طریق همکاری یا عدم همکاری با دیگران است به بروز تعارض میان دولت های ذی نفع منجر نمی شود.

۲. منافع متعارض: تحصیل این نوع منافع با مناقشه و ستیزش همراه است و اهداف متعارض هر یک از طرفین به منزله بی توجهی به خواست های دیگری تلقی می شود به گونه ای که امکان برقراری هر نوع سازش و توافقی میان دولت های ذی نفع از بین می رود و چنانچه عوامل برهم زننده تعادل سیستم مرتفع نشوند، چه بسا دولت های متعارض به مواجهه مستقیم نظامی علیه یکدیگر کشیده شوند.

3.منافع مشترک به آن گروه از منافع گفته می شود که یک دولت آنها را به تنهایی تأمین نمی کند و تحقق آنها صرفاً از طریق همکاری و برقراری اتحادها با سایر واحدهای سیاسی امکان پذیر است.

۴. منافع اختلاف زا: این نوع منافع در مقایسه با منافع متعارض، عمق کمتری دارند و معمولاً در حالتی ظاهر می شوند که هر یک از دولت ها درصدد کسب مناطق نفوذی برای خود باشد شاید بتوان تنش زدایی را در چهارچوب منافع موازی همکاری ها را بر اساس وجود منافع مشترك، و بالأخره جنگ سرد را بر مبنای منافع اختلاف زا تبیین کرد.(قوام،1386: 319).

روش تحلیل داده ها

 در این پژوهش روش توصیفی- تحلیلی مورد استفاده قرار می گیرد و جمع آوری اطلاعات  به صورت اسنادی بر مبنای گزارش ها و اخبار منتشر شده از سوی سی ان ان در زمینه برجام در دوران ریاست جمهوری ترامپ است. در این زمینه ذکر چند نکته ضروری است:

1- در تحلیل اخبار و گزارش های منتشر شده از سوی سی ان ان نوع منافع ملی مورد نظر ترامپ مورد نظر نیست و منافع ملی سیاستگذاران و مدیران رسانه ای سی ان ان مورد نظر است.

2-در این پژوهش در هر دوره ریاست جمهوری 7 خبر در بازه زمانی 2017 ( آغاز دوره ریاست جمهوری ترامپ)تا 2021(پایان دوره ریاست جمهوری ترامپ) در نظر گرفته شده است .

3- معیار انتخاب اخبار ارزش خبری « تازگی» است. اخبار و گزارش های انتخاب شده، بر مبنای صحبت های ترامپ پس از هر تصمیم مهم وی در زمینه برجام، بر اساس اولویت زمانی انتخاب شده است.

4-برای توصیف و تحلیل اخبار و گزارش منتشر شده از سوی سی ان ان در بازه زمانی یاد شده، 4 مؤلفه ایران هراسی، منافع ملی و واگرایی با تروئیکای اروپایی(آلمان، فرانسه، بریتانیا) ، تعیین شده است. مؤلفه های در نظر گرفته شده بر مبنای رویکرد سی ان ان به مساله برجام و نقد سیاست های دونالد ترامپ نسبت به برنامه هسته ای ایران در کنار نوع راهبرد خبری شبکه سی ان ان در قالب نظریه تأثیر سی ان ان برای هر خبر یا گزارش به صورت جداگانه مشخص و سپس به صورت جمعی بررسی و تحلیل می شود. 

 

1-نخستین موضع ترامپ در زمینه « عدم تایید برجام»

رئیس جمهور دونالد ترامپ

به گفته دو مقام ارشد آمریکایی، قصد دارد هفته آینده توافق هسته‌ای ایران را «عدم تأیید» کند و توافق دوران اوباما را در راستای منافع آمریکا اعلام کند و دوره بررسی این توافق را در کنگره آغاز کند.

ترامپ قرار است به طور آزمایشی از برنامه خود در طی اظهارات یک هفته پس از پنجشنبه رونمایی کند.ترامپ گفت که ایران به روح این توافق عمل نکرده است. ترامپ قبل از ضیافت شام با افسران ارتش گفت که دست نیافتن ایران به این توافق امری ضروری است.

ترامپ گفت که تهران حامی ترور و خشونت است و اشاره کرد که این توافق موضوع مورد بحث رهبران نظامی خواهد بود.

این تصمیم که اولین بار توسط «واشنگتن فری بیکن» و «واشنگتن پست» گزارش شد، از لغو کامل توافق با ایران که ترامپ در جریان مبارزات انتخاباتی علیه آن انتقاد کرد، متوقف می شود.

با عدم تایید توافق، ترامپ موضوع را به کنگره می‌فرستد و کنگره 60 روز فرصت دارد تا مسیری را برای پیشبرد تعیین کند.

سارا سندرز، سخنگوی کاخ سفید روز پنجشنبه گفت که رئیس‌جمهور تصمیمی درباره این توافق گرفته است و «به زودی» آن را اعلام خواهد کرد.(CNN,October6,2017)

راهبرد خبری	برجسته سازی
مؤلفه ها	ایران هراسی، منافع ملی موازی

 

2- سخنرانی ترامپ در زمینه تروریست اعلام کردن ایران و ضرورت خروج از برجام:

«هموطنان آمریکایی من، امروز، من می‌خواهم جهان را از تلاش‌هایمان برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای به‌روز کنم. رژیم ایران حامی اصلی تروریسم است. موشک های خطرناک، سوخت صادر می کند. طی سال‌ها، ایران و نیروهای نیابتی آن سفارت‌خانه‌ها و تأسیسات نظامی آمریکا را بمباران کرده و صدها آمریکایی را به قتل رسانده‌اند. سربازان، و ربوده شده، زندانی،  و شهروندان آمریکایی را شکنجه کرد. رژیم ایران حکومت طولانی هرج و مرج و وحشت خود را با غارت ثروت مردم خود تأمین کرده است. هیچ اقدامی از سوی  این رژیم، خطرناک تر از دستیابی به سلاح های هسته ای و ابزار ارسال آنها نیست. در سال 2015، دولت قبلی با دیگر کشورها در توافقی در مورد برنامه هسته‌ای ایران پیوست. این توافق به عنوان برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام شناخته شد. به صورت تئوریک قرار بود به اصطلاح«توافق ایران»، از ایالات متحده و متحدان ما در برابر دیوانگی بمب هسته‌ای ایران محافظت کند...در واقع، این توافق به ایران این امکان را داد که به غنی‌سازی اورانیوم خود ادامه دهد و به مرور زمان به آستانه شکست هسته‌ای برسد.

این توافق تحریم های فلج کننده اقتصادی علیه ایران را در ازای محدودیت های بسیار ضعیف بر فعالیت هسته ای رژیم لغو کرد.

و هیچ محدودیتی برای سایر رفتارهای بد آن، از جمله فعالیت های شوم آن در سوریه، یمن، و سایر نقاط در سراسر جهان وجود ندارد».(CNN,May 8,2018)

راهبرد خبری	برجسته سازی
مؤلفه ها	واگرایی باتروئیکای اروپایی، ایران هراسی

3-اعلام خروج از برجام

رئیس‌جمهور روز سه‌شنبه اعلام کرد که از توافق هسته‌ای ایران خارج می‌شود و او را در مقابل نزدیک‌ترین متحدان ایالات متحده قرار می‌دهد و آینده جاه‌طلبی‌های هسته‌ای تهران را زیر سوال می‌برد.

ترامپ از اتاق دیپلماتیک کاخ سفید گفت: «برای من واضح است که ما نمی‌توانیم از ساخت بمب هسته‌ای ایران تحت ساختار فاسد و پوسیده توافق فعلی جلوگیری کنیم. توافق ایران در هسته خود معیوب است.» ترامپ در اعلام تصمیم طولانی مدت خود در تلگراف گفت که تحریم های جدیدی را علیه رژیم آغاز خواهد کرد و توافق سنگ محک مذاکره شده توسط سلف او را فلج می کند. ترامپ گفت:« هر کشوری که به ایران در دستیابی به تسلیحات اتمی کمک کند نیز به شدت تحریم خواهد شد. » در حالی که حامیان ترامپ این اقدام را ستایش کردند، تحلیلگران و منتقدان گفتند که این اقدام اعتبار واشنگتن را در مذاکرات آتی - به ویژه با کره شمالی - تضعیف می کند و به طور بالقوه به تندروهای ایران که ترامپ در اظهارات خود به آنها بدگویی می کرد، قدرت می بخشد.

همچنین  این اقدام ترامپ را در صحنه جهانی منزوی می کند، جایی که او با نادیده گرفتن تعهدات ایالات متحده به توافق آب و هوایی پاریس و خروج از توافق تجاری مشارکت ترانس پاسیفیک، حتی سرسخت ترین متحدان ایالات متحده را خشمگین کرده است.(CNN,May 9,2018)

راهبرد خبری	برجسته سازی
مؤلفه ها	ایران هراسی،واگرایی با تروئیکای اروپایی، منافع ملی موازی

4-اعلام ایران برای تزریق اورانیوم به سانتریفیوژهای فوردو

در حالی که واشنگتن به طور فزاینده ای درگیر درام استیضاح است، جهان از چرخش خود دست برنداشته و رژیم های خطرناک دست از اقدامات تهدیدآمیز برنداشته اند.

آخرین اخبار از ایران می آید، جایی که رژیم به تازگی اعلام کرده است که اورانیوم را به سانتریفیوژهای در حال چرخش در تاسیسات هسته ای در عمق کوهی در فردو تزریق می کند، و این پرسش ها را در مورد اهداف ایران برای ساخت سلاح هسته ای ایجاد می کند. از زمانی که دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در ماه می 2018 اعلام کرد که ایالات متحده از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) خارج می شود، ایران از توافق 2015 که چین، فرانسه، آلمان، روسیه، بریتانیا و اتحادیه اروپا نیز به آن ملحق شدند، دورتر شده است.  

بر اساس برجام که به توافق هسته‌ای ایران نیز معروف است، تهران با محدود کردن تلاش‌های خود برای غنی‌سازی اورانیوم موافقت کرد و در ازای لغو تحریم‌های اقتصادی، نظارت بازرسان بین‌المللی را پذیرفت.

آخرین اقدام تحریک آمیز ایران شاهد دیگری است مبنی بر اینکه سیاست ترامپ در قبال ایران در حال تبدیل شدن به فاجعه است. این ممکن است برای منتقدان ترامپ آرامش ایجاد کند، اما نباید. اقدامات ایران که ایران را به بمب هسته ای نزدیکتر می کند، بسیار نگران کننده است؛ زیرا آنها خطرات جنگ را در بی ثبات ترین منطقه جهان افزایش می دهند و انگیزه را برای گسترش بیشتر تسلیحات هسته ای در میان رقبای عرب سنی آن افزایش می دهند.(CNN,December 9,2019)

راهبرد خبری	برجسته سازی و بازدارندگی
مؤلفه ها	ایران هراسی، منافع ملی موازی

5- اقدام ترامپ برای اعمال مجدد تحریم های سازمان ملل علیه ایران

علیرغم اینکه متحدان و دشمنان جهانی به طور یکسان در حال نادیده گرفتن این اقدام هستند، دولت ترامپ برای اعمال مجدد تحریم های سازمان ملل علیه ایران در آخر هفته اقدام خواهد کرد.

این آخرین اقدام در کمپین "فشار حداکثری" علیه تهران است .اقدامی که ایالات متحده را تا حد زیادی منزوی کرده است. این امر پس از شکست دولت در تمدید قراردادهای متعارف انجام می شود.

بر اساس توافق هسته ای ایران، تحریم تسلیحاتی ماه آینده به پایان می رسد.

کارشناسان به سی ان ان گفتند که این تلاش یکجانبه - که کمتر از دو ماه قبل از انتخابات ریاست جمهوری انجام می شود - بعید است به خودی خود تأثیری بر فروش تسلیحات داشته باشد. برخی می گویند که این اقدام ایالات متحده را از  آلمان، فرانسه و بریتانیا  به عنوان متحدان خود، دورتر و سبب تضعیف بیشتر برجام می شود..(CNN,November 18, 2020)

راهبرد خبری	برجسته سازی و بازدارندگی
مؤلفه ها	واگرایی با تروئیکای اروپایی، منافع ملی موازی

 

6-افزایش غنی سازی ایران و موضع ترامپ

دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، این خبر را صادر کرده است

هشداری به ایران پس از اقدام این کشور برای افزایش غنی‌سازی اورانیوم فراتر از آستانه خلوص به دست آمده در توافق هسته‌ای تاریخی که واشنگتن سال گذشته از آن خارج شد.

ایران هفته گذشته اقدام مورد انتظار را انجام داد و آن را خارج از انطباق با توافق سال 2015 قرار داد که در ابتدا در زمان باراک اوباما، رئیس جمهور وقت آمریکا و پنج کشور دیگر توافق شده بود. تهران پیش از این هشدار داده بود که اگر کشورهای اروپایی امضاکننده توافق به کاهش تحریم‌ها علیه بخش‌های بانکی و نفتی‌اش کمک نکنند، غنی‌سازی اورانیوم را افزایش خواهد داد.

ترامپ روز یکشنبه گفت: ایران بهتر است مراقب باشد.

او قبل از سوار شدن به ایر فورس وان در نیوجرسی گفت: «چون شما به یک دلیل ثروتمند می شوید و من به شما نمی گویم دلیل آن چیست. اما خوب نیست؛ بهتر است مراقب باشند.»

اما تهران مدتهاست بر این باور است که اینطور نیست. توسعه یک برنامه تسلیحات هسته‌ای و غنی‌سازی و تحقیقات آن بر کاربردهای غیر نظامی متمرکز است.

حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران، در اوایل ماه می هشدار داد که ایران دیگر به برخی از تعهدات خود در مورد محدود کردن تولید مواد شکافت‌پذیر، به دلیل خروج خود واشنگتن از توافق و افزایش فشارهای دیپلماتیک و نظامی بر تهران، پایبند نخواهد بود.

روز یکشنبه، ایران اعلام کرد که غنی‌سازی اورانیوم را از مرز 3.67 درصد گذشته آغاز کرده است. بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، روز دوشنبه سطح غنی‌سازی از 4.5 درصد گذشت.

به گفته «فردریک دال»، سخنگوی آژانس بین المللی انرژی اتمی، بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی تایید کردند که ایران روز دوشنبه از مرز 3.67 درصد فراتر رفته است.

سخنگوی امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه گفت که فرانسه بعداً روز دوشنبه اعلام کرد که یک دیپلمات ارشد را برای تلاش برای کاهش تنش‌ها بر سر برنامه هسته‌ای ایران به تهران می‌فرستد.

این سخنگو با بیان اینکه «امانوئل بون»، مشاور دیپلماتیک مکرون روز سه شنبه به تهران سفر خواهد کرد، گفت که فرانسه برای از سرگیری گفت وگو بین همه طرف ها تا 15 جولای کار خواهد کرد.(CNN,July 8, 2019)

 

راهبرد خبری	برجسته سازی
مؤلفه ها	ایران هراسی، منافع ملی موازی، واگرایی با تروئیکای اروپایی

 

7- پیامد ترور سردار قاسم سلیمانی از سوی آمریکا 

ترامپ با کشتن(شهادت رساندن) سردار قاسم سلیمانی، رویارویی نظامی فزاینده ایران را بنیان گذاشت. اروپایی ها برای تشدید تنش دیپلماتیک تهران - یعنی جابجایی عمدی آن - زمان می خواهند. از پایبندی به توافق هسته‌ای، یا برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، که به طور رسمی شناخته می‌شود - با راه‌اندازی مکانیسم حل اختلاف توافق، موسوم به بند 36.پس از آن، در صورت عدم دستیابی به اجماع، پیش از رسیدن به شورای امنیت سازمان ملل، وزرای خارجه امضاکنندگان توافق را تشکیل می دهند. ایران در جریان است. فرانسه، آلمان و بریتانیا این سه‌شنبه را در حالی آغاز کردند که تهران در حال از دست دادن سلیمانی بود و با پیامدهای داخلی و بین‌المللی ناشی از سرنگونی پرواز 752 خطوط هوایی بین‌المللی اوکراین با جان باختن 176 نفر دست و پنجه نرم می‌کرد. یک دریچه کوچک وجود دارد تا ایران به آرامش و حالت معمولاً ناسازگار خود بازگردد، یا حداقل به نظر می رسد که این محاسبات اروپایی است: ضربه بزنید تا آهن داغ است.تنش ها همچنان در حال افزایش است. البته این تنها تصویری جزئی از آنچه در حال وقوع است است. دولت ترامپ هنوز این کار را نکرده است و قرار است استراتژی خود را در آینده بیان کند، بنابراین متحدان منطقه ای و اروپایی متوجه شده اند که باید ابتکار عمل را در دست بگیرند.(CNN,Janury 14, 2020)

راهبرد خبری	برجسته سازی و شتابزایی
مؤلفه ها	واگرایی با تروئیکای اروپایی، ایران هراسی، منافع ملی موازی

 

 

در این اخبار و گزارش ها سی ان ان از طریق برجسته سازی، بازدارندگی و  شتابزایی  به عنوان 3 عامل و راهبرد شبکه خبری سی ان ان در چارچوب نظریه تأثیر سی ان ان، تلاش دارد تا با حمایت از سیاست خارجی اوباما و نقد سیاست خارجی ایالات متحده نسبت به ایران در دوران ترامپ برجام را به عنوان  تنها عامل بازدارنده برای تهدیدات احتمالی هسته ایران مطرح کند.

هر چه از زمان خروج ترامچ از برجام بیشتر می گذرد مشاهده می شود که شبکه خبری سی ان ان از بازدارندگی و شتابزایی می کاهد و با بهره گیری از برجسته ساز ی تلاش دارد تا بتواند تغییری در سیاست خارجی ایالات متحده ایجاد کند. برای این منظور بر مؤلفه ایران هراسی و واگرایی با اروپا تاکید می کند.

 عامل برجستگی از طریق مطرح کردن متغیرهایی چون واگرایی ایالات متحده با اروپا، تاکید بر خروج ترامپ از معاهده پاریس و شبیه سازی آن با خروج از برجام ، عامل شتابزایی از طریق مطرح کردن متغیر افزایش تهدیدات احتمالی ایران در مساله هسته ای و عامل بازدارندگی از طریق بزرگنمایی تهدیدات احتمالی ایران در قالب نظریه تأثیر سی ان ان در 7 خبر و گزارش منتشر شده از سوی سی ان ان قابل مشاهده است.

با بررسی گزارش های منتشر شده از سوی سی ان ان  در دوران ریاست جمهوری ترامپ مشخص می شود که هر چه از زمان خروج ترامپ از برجام بیشتر می گذرد شبکه خبری سی ان ان عامل برجسته سازی وضوح بیشتری می یابد و از میزان بازدارندگی و شتابزایی کم می شود.

اما از نظر رویکرد سیاست خارجی برای حفظ و تامین منافع ملی ایالات متحده، با هدف جلوگیری از درگیری های نظامی در منطقه در راستای سیاست های حزب دموکرات، از بین منافه ملی چهارگانه شبکه خبری سی ان ان منافع ملی موازی را ترجیح می دهد.

در زمینه مؤلفه ایران هراسی، نمی توانیم آن را محدود به سی ان ان بدانیم، چرا که به دلیل تعارض منافع ایالات متحده و ایران در خاورمیانه، پس از انقلاب اسلامی ایران تنش میان دو کشور همواره وجود داشته است و ایالات متحده همواره مساله ایران هراسی را مطرح کرده است. بنابراین شبکه های خبری این کشور نیز فارق از اختلافات حزبی و واگرایی در حوزه سیاست خارجی در زمینه مساله ایران هراسی سایت خبری یکسانی داشته اند. در زمینه برجام نیز وقتی در اخبار و گزارش های یاد شده مضمون تهدید هسته ای ایران مطرح می شود مساله ایران هراسی نیز مطرح می شود.

مطالعه عوامل تأثيرگذار بر شکل‌گيري تـصاوير و تـفکرات منفي عليه مسلمانان، نشان مي‌دهد که تصاوير‌ و ‌‌محتواي‌ رسانه‌ها از مهم‌ترين عوامل مؤثر بر شکل‌گيري اين‌گونه احساسات ضد اسلامي مي‌باشند. به‌عنوان‌ مثال، مطالعه‌اي که به تحليل انديشه‌هاي ضد اسلامي در بـرنامه‌هاي فـاکس‌نيوز پرداخته است، نشان‌گر آن‌ است که افرادي که به اين اخبار اعتماد بيشتري داشته‌اند، بيش از سايرين‌ ارزش‌هاي اسلامي را در‌ تعارض‌ باارزش‌هاي آمريکايي تصور کرده‌اند مـطالعه رسـانه‌هاي مکتوب آمريکايي در سال 2007 نيز نـشان مـي‌دهد که چگونه اين رسانه‌ها با توسل به مانورهاي زباني، کليشه‌ها و تفکرات قالبي، قادر‌ بوده‌اند ايران را به‌عنوان تهديدي براي جهان معرفي کنند.   (Meranci, 2004) پوشش رسانه‌اي ايران در اخـبار آمـريکا همواره سوگيرانه و غيرقابل‌اعتماد بوده و در‌ پوشش‌ برنامه‌هاي هسته‌اي ايران، اين رسانه‌ها ايران را کشوري عقب‌افتاده، ضد بشر و غيرقابل‌اعتماد معرفي کرده‌اند. لذا رسانه‌ها شيوه‌هاي جديدي از انديشيدن و رفتار را شکل داده، معاني خاصي را از طريق‌ روايت‌ها‌ و ژانرها منتقل مي‌کنند و نـهادهاي مـهمي هستند که از طريق آنها جهان براي ما معنا مي‌يابد.(شریفی، اسدالله زاده و انصاری،1395:192). به عبارت دیگر مؤلفه ایران هراسی از سوی شبکه خبری سی ان ان برای پیشبرد اهداف حزب دموکرات و اقناع افکار عمومی ایالات متحده آمریکا در مساله برنامه هسته ای ایران به عنوان یک چارچوب سازی که متاثر از عوامل درون سازمانی و برون سازمانی سی ان ان بود که در این دوران برای مطرح کردن موفقیت اوباما در ایجاد سیاست های صلح طلبانه در تقابل با سیاست خارجی ترامپ و البته راست های افراطی در آمریکا مطرح شد. در این زمینه هدف اصلي سي ان ان نشان دادن قدرت و امپراتوري امريکا بر جهان است تا‌ امـريکـا‌ را‌ بـه عـنوان گفتمان مشروع و همچنين تأمين کننده امنيت جهـاني بازنمـايي کنـد.

 سـي ان‌ ان‌ دو گـفتمان مـوازي را نيز برجسته مي کند و در خبرهاي مرتبط بـا مـذاکرات هسـته اي بـر آنهـا‌ تأکيد‌ دارد: يکي، تأمين امنيت اسراييل و حـل نـگراني آن به عنوان متحد اسـتراتژيک‌ امريکـا‌ و ديگري حفظ منافع با شريک استراتژيکش  يعني عـربستان‌ و تعهد‌ آمريکا بـه حمايـت از آن در مقابل‌ ايران‌ ؛ در اين زمـينه ، سـي ان ان قـبل از مذاکرات ، با نشان دادن ايران بـه‌ عنـوان‌ يـک تهديد، در مـسير پيشـبرد‌ اهداف‌ ايران هراسي‌ است‌ وآمريكا به عنوان ژاندارم جهاني ، نقـش اصلي‌ را‌ در تأمين امنيت جـهاني دارد. اين شـبکه با برجسته کردن ضرب الاجـل‌ مــذاکرات‌ و بزرگنمايي وضـعيتي هـمچون غـيرقابل اعتماد بودن‌ ايران ، سعي در تحميل‌ تفکـر‌ امـريکـا بــر جهان دارد؛ يعني‌ ايران‌ بايد فعاليت هاي هسته اي خود را محدود سازد و آن را به ٤ درصــد‌ بـرساند‌ تا هيچ شانسي براي دستيابي‌ بـه‌ بمب‌ اتمي نداشته بـاشد‌.(سپهری، 1397: 211) در زمینه مؤلفه سوم که همگرایی و واگرایی با تروئیکای اروپایی است، در اخبار و گزارش های ذکر شده در این پژوهش، شبکه خبری سی ان ان از طریق برجسته سازی، تلاش کرده است تا سیاست خارجی ترامپ نسبتب به ایران را در زمینه برجام در تقابل با سیاست خارجی اروپا نسبت به ایران قرار دهد و به عبارتی دیگر خروج از برجام را دلیل واگرایی ایالات متحده با شرکای اروپایی خود در معاهده برجام بداند.

 

نتیجه گیری

شبکه خبری سی ان ان در دوران ریاست جمهوری ترامپ در قالب نظریه تأثیر سی ان ان در اخبار و گزارش های مختلف از راهبرد برجسته سازی، بازدارندگی و شتابزایی بهره برده است. منافع ملی مورد نظر شبکه خبری سی ان ان ، در اخبار و گزارش های ذکر شده ، از نوع موازی بوده است. شبکه خبری سی ان ان در اخبار و گزارش های ذکر شده ، سیاست خارجی ترامپ را  در تقابل با منافع  تروئیکای اروپایی یا شرکای اروپایی اش در زمینه برجام می داند و این رویکرد را به عنوان علت واگرایی نسبت به سیاست خارجی اروپا در قبال ایران مطرح می کند. مساله ایران هراسی که با رویکردهای اسلامگرایانه ایران در خاورمیانه نیز همراه است یکی از مؤلفه هایی بوده است که سی ان ان از آن برای تأثیر گذاری بر افکار عمومی و سیاست خارجی ترامپ و به تبع آن تاکید بر بازدارندگی دولت نسبت به افزایش غنی سازی  اورانیوم  و تهدیدهای احتمالی از سوی ایران بهره برده است. در هیچ کدام از اخبار و گزارش های ذکر شده حمایتی نسبت به سیاست خارجی ترامپ نسبت به ایران در زمینه معاهده برجام مشاهده نمی شود و همگرایی این شبکه خبری با رویکرد حزب دموکرات ، حمایت از معاهده برجام و سیاست خارحی اوباما دیده می شود. در سیاست خبری سی ان ان نشانه ای از حقانیت ایران در مساله هسته ای و صلح آمیز بدون برنامه هسته ای ایران دیده نمی شود. به عبارت دیگر حمایت سی ان ان از برجام از یک سو در راستای منافع حزب دموکرات و از سوی دیگر در راستای تامین منافع ملی ایالات متحده ، نه کاهش تعارضات میان ایران و این کشور بوده است.  در میان مؤلفه های ذکر شده در اخبار و گزارش های ذکر شده از سوی سی ان ان، واگرایی با تروئیکای اروپایی و تهدیدات نظامی و هسته ای احتمالی ایران بیشتر از سایر مؤلفه ها مطرح شده است.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

منابع

انصاری محمد مهدی و خاشعی وحید، (1392)، استراتژی در فرهنگ و رسانه،  تهران: دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها.

دوئرتی جیمز و فالتزگراف رابرت،(1390)، نظریه های متعارض در روابط بین الملل،  تهران: نشر قومس.

سپهری محمد باقر، ( پاییز 1397)، بازنمایی ایران در اخبار شبکه‌های تلویزیونی امریکا (تحلیل گفتمان انتقادی اخبار سی‌ان‌ان و ان‌بی‌سی در ارتباط با توافق هسته‌ای ایران و کشورهای 1+5)، فصلنامه پژوهش های ارتباطی، شماره 95 .

سقای بی ریا ، حکیمه،(پاییز 1396)، نظریه (رویکرد) سی ان ان ، ساختارها و راهبردهای رسانه های برون مرزی آمریکا،پژوهشنامه رسانه بین الملل ، شماره 2.

سمتی محمد مهدی ،(1385)، عصرسی ان ان و عصر هالیوود ، ترجمه خاتون براهویی،تهران: نشر نی.

 فردیک مورن،ژان و پاکوین، جاناتان،(1402)، تجزیه و تحلیل سیاست خارجی (مجموعه ای از منابع کاربردی)، ترجمه: دکتر ابراهیم انوشه.

قوام عبدالعلی،(1387)، اصول سیاست خارجی و سیاست بین الملل، تهران: انتشارات سمت.

قوام عبدالعلی،(1386)، روابط بین الملل نظریه ها ور ویکردها، تهران، انتشارات سمت.

مورن ژان فردریک و پاکوین جاناتان،(1401)، تجزیه و تحلیل سیاست خارجی، ترجمه ابراهیم انوشه، تهران:انتشارات چاپخش.

Gilbao Eytan, (2005),The CNN Effect: The Search for a Communication Theory of International Relations, Political Communication ,Routledge.

Https://amp.cnn.com/cnn/2017/10/05/politics/trump-iran-deal-deadline-plan.

Https://www.cnn.com/2018/05/08/politics/donald-trump-iran-deal-announcement-decision

Https://www.cnn.com/2018/05/08/politics/trump-iran-deal-transcriptamp

Https://www.cnn.com/2019/07/08/politics/iran-trump-uranium-enrichment-intl-hnk

Https://www.cnn.com/2019/11/08/opinions/trump-iran-nuclear-deal-plan-disaster-ghitis/index.html

Https://amp.cnn.com/cnn/2020/09/18/politics/iran-snapback-sanctions

Https:www.cnn.com/2020/01/14/middleeast/iran-nuclear-deal-crisis-trump-analysis-intl

Islam Jui Nasima ,The CNN Effect Theory: How 24 Hour News Coverage Affects Government Decisions and Public Opinion in the case Syria and Somalia,,(2023),University of Dhaka · Department of Peace and Conflict Studies.

Livingston Steven,(1997), Clarifying The CNN Effect: An Examination of Media Effects According to Type of Military Intervention,John F. Kennedy School of Government , The Joan Shorenstein Center,Harvard University.

Mullen Jethro,As Republicans attack,Obama defends Iran nuclear deal(2015),Edition.cnn.com

Robinson Piers,(1999), The CNN Effect : Can the news media drive foreign policy?British Internatioal Association.

 

 

 

 

 

 

 

 

.

 

---

[1]   دانشجوی دکتری روابط بین الملل،گروه علوم سیاسی، واحد رفسنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، رفسنجان، ایران. [e-mail]

[2]   گروه علوم سیاسی، واحد رفسنجان، دانشگاه آزاداسلامی، رفسنجان، ایران(نویسنده مسوول). [e-mail]

[3]   گروه علوم سیاسی، واحد رفسنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، رفسنجان، ایران[e-mail]