اثر سطوح متفاوت نیتروپروساید سدیم و آرسنیک بر عملکرد میوه و برخی ویژگی‌های بیوشیمایی خیار تلخ (Momordica charantia L.)
محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهیپرویز یداللهی 1 , محمد رضا اصغری پور 2 , سجاد شیخ پور 3 , بهنام جباری 4 , حامد قاسمی 5
1 - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران
2 - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه زابل، زابل، ایران
3 - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه زابل، زابل، ایران
4 - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه زابل، زابل، ایران
5 - گروه خاکشناسی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
کلید واژه: فلزات سنگین, گیاهان دارویی, رنگیزه‌های فتوسنتزی, عناصر غذایی پر مصرف,
چکیده مقاله :
به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف نیتروپروساید سدیم (SNP) و آرسنیک بر ویژگی‌های بیوشیمیایی خیار تلخ (Momordica charantia L.) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در سال 1391 در گلخانه دانشگاه زابل اجرا گردید. تیمارهای آزمایش سه سطح محلول پاشی SNP شامل مقادیر صفر، 50 و 100 میکرو مولار به عنوان عامل اول و چهار سطح آرسنیک شامل صفر، 30، 60 و 90 میلی گرم در کیلوگرم خاک به عنوان عامل دوم لحاظ گردید. کاربرد مقادیر مختلف آرسنیک سبب کاهش معنی دار رنگدانه‌های فتوسنتزی، فلورسانس، محتوای آب نسبی برگ و عملکرد میوه گردید. همچنین سمیت آرسنیک در بالاترین سطح منجر به کاهش 57/47 و25/31 درصدی به ترتیب در غلظت عناصر P و K در میوه گردید. درصد پروتئین میوه در اثر سمیت آرسنیک افزایش یافت و در بیشترین مقدار آرسنیک با 68/34 درصد افزایش به حداکثر خود رسید. تیمار SNP نیز بر تمامی صفات مورد بررسی به غیر از فسفر میوه اثر معنی داری داشت و این تاثیر در محلول پاشی با 100 میکرومولار SNP به حداکثر مقدار خود رسید. اثر متقابل آرسنیک و SNP تنها بر عملکرد میوه و فلورسانس معنی دار بود. در شرایط سمیت آرسنیک، محلول پاشی با 100 میکرومولار SNP موجب افزایش 12/54 درصدی در عملکرد میوه و کاهش 66/41 درصدی در فلورسانس نسبت به عدم محلول پاشی گردید. نتایج این مطالعه نشان داد می‌توان اعمال سدیم نیتروپروساید به صورت محلول پاشی را در صورت انجام آزمایش‌های تکمیلی جهت کاهش اثرات سوء تنش فلز سنگین آرسنیک توصیه کرد.
Application of plant growth regulators as antioxidant has been proposed to reduce the negative impacts of different stress. Sodium nitroprusside is an antioxidant which makes plants resistant to biotic and abiotic stresses. In this research the effects of arsenic contamination and sodium nitroprusside foliar sprays was examined on the quantitative characteristics in bitter melonplants (Momordica charantia L.). The experimental design was as factorial on the basis of completely randomized block design with 3 replications in 2012 at the Zabol University greenhouse. Sodium nitroprusside in 3 levels; 0, 50 and 100 μM and arsenic contamination in four levels 0, 30, 60 and 90 mg kg-1. Resuts showed that arsenic application significantly reduced chlorophyll a, b and total chlorophyll, chlorophyll fluorescence, relative water content of leaves,and fruit yield. Arsenic at 90 mg kg-1 reduced P and K in fruits by, 47.57 and 31.25 %, respectively. Protein concentration in fruits increased with increasing arsenic and the greatest protein was observed at the highest arsenic toxicity with 34.68%. Sodium nitroprusside had significant effect on all traits except phosphorus content in fruit and the maximum quantity of this trait was observed at spraying with 100 μM sodium nitroprusside. In general, spraying sodium nitroprusside could be recommended in arsenic contaminated area to reduce heavy metal toxicity.