تعیین سویه ی مناسب باکتری ریزوبیوم جهت تلقیح بذر لوبیا در شمال استان فارس
محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی
اکبر همتی
1
(عضو هیات علمی میرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس)
هادی اسدی رحمانی
2
(عضو هیات علمی موسسه تحقیقات آب و خاک)
غلامحسین مسعودی
3
(کارشناس مرکز تحقیقات کشاورزی ومنابع طبیعی فارس)
کلید واژه: عملکرد, همزیستی, تثبیت نیتروژن, سویه ی باکتری, لگوم,
چکیده مقاله :
در فرآیند همزیستی گیاه لوبیا با باکتری ریزوبیوم، مقادیر قابل توجهی نیتروژن تولید می شود که می تواند نیاز گیاه را به این عنصر مرتفع نموده و جایگزین بخشی از کودهای شیمیایی نیتروژنی شود. به منظور تعین باکتری مناسب جهت تلقیح بذر لوبیا، آزمایشی در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی به مدت دو سال در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اقلید اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل ده سویه باکتری شامل (78–L، 195 – L، 192– L، 54– L، 75 – L، 30 – L، 100 – L، 197 – L، 120 – L، 177- L ) و دو تیمار 200 و 400 کیلوگرم اوره در هکتار(200 – N و400 – N ) و یک تیمار شاهد ( بدون نیتروژن و تلقیح) بود. نتایج آزمایش در سال اول نشان داد که بین تیمارها از نظر عملکرد دانه در سطح 5 درصد اختلاف معنی دار بود. سویه ی باکتری 54- L با تولید 2368 کیلوگرم دانه در هکتار بیشترین میزان عملکرد را حاصل نمود که نسبت به تیمار شاهد 174 درصد و نسبت به تیمارهای 200 و 400 کیلوگرم اوره در هکتار بترتیب 121 و 93 % افزایش عملکرد داشت. در سال دوم گرچه از نظر آماری اختلاف معنی داری بین تیمارهای آزمایش مشاهده نگردید ولی عملکرد سویه های 177 L–و 54 L – به میزان 1595 و 1511 کیلوگرم دانه در هکتار بیشترین میزان عملکرد را داشتندکه بترتیب41 و 33 % نسبت به شاهد افزایش داشت. نتایج دو سال این آزمایش نشان داد در صورت تلقیح سویه ی باکتری54-L با بذر لوبیا می توان ضمن تامین حداکثر عملکرد در لوبیا، از هدر رفت کود های شیمیایی اوره خودداری نمود.
Nitrogen is necessary for growth in plants. Symbiotic N2-fixation is the most of source nitrogen in legumes. A filed study was conducted to evaluation of 10 rhizobium strains (l-78, l-195, l-192, l-54, l-75, l-30, l-100, l-197. l-120 and l-177) and two nitrogen fertilizers treatments (35 and 75 ppm N) with control treatment (without inoculation and N2 – fertilizer) in yield of bean in 2009-2010. Experimental design was randomized complete block (RCBD) with four replicates. The weight of dry mater, nitrogen in leaf and seed and yield of bean were calculated. In the first year, the results indicated that there was a significant different (at 5 %) in grain yield between treatments. The best seed yield and nitrogen in dry mater were obtained in L-54 strain treatment. This yield was 174 % increased to control treatments. In the second year, the results showed that there are significant different between treatments (at 5 %). The maximum yield was obtained by L-77 and L-54 strains with 1595 and 1511 kg/ha respectively. The yield of this treatments were 41 and 33 % increased than control treatment (without inoculate and nitrogen fertilizer). Base of the results in two years of experiment we showed that the highest yield and protein were obtained by rhizobium inoculated of bean