بررسی عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه‌ای تحت تأثیر تاریخ کاشت و رقم در کشت زمستانه

محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

حمید نجفی نژاد ¹ (استادیاربخش تحقیقات زراعی و باغی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمان،سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی -کرمان ،ایران)
محمد علی جواهری ² (استادیاربخش تحقیقات زراعی و باغی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمان،سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی -کرمان ،ایران)
سید ذبیح الله راوری ³ (استادیاربخش تحقیقات زراعی و باغی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمان،سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی -کرمان ،ایران)

تاریخ دریافت : 1394/09/29 تاریخ پذیرش : 1395/01/02 تاریخ انتشار : 1396/06/01

کلید واژه: ذرت, هیبرید, تاریخ کاشت, عملکرد و اجزای عملکرد, کشت زمستانه,

چکیده مقاله :

کم آبی مهمترین مشکل کشاورزی منطقه بوده و کاشت ذرت تابستانه (کشت دوم) با مصرف بالای آب همراه می‌باشد. به منظور بررسی و تعیین مناسبترین تاریخ کاشت و هیبرید جهت کشت زمستانه ذرت دانه‌ای در مزرعه تحقیقات ارزوئیه آزمایشی طی دو سال پیاپی 1388و 1389 به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار انجام شد. در این تحقیق تاریخ کاشت به عنوان عامل اصلی در 4 سطح (14 بهمن، 28 بهمن، 12 اسفند، 26 اسفند) و رقم به عنوان عامل فرعی در 4 سطح (تری‌وی‌کراس 600، تری‌وی‌کراس 647، سینگل‌کراس 704 و سینگل‌کراس 720) انتخاب گردید. بر اساس نتایج حاصله بین تاریخ‌های مختلف کاشت از لحاظ عملکرد و اجزای عملکرد دانه تفاوت معنی‌داری وجود نداشت، هر چند تاریخ کاشت 26 اسفند از بیشترین ارتفاع بوته و قطر بلال برخوردار بود. بین هیبریدهای مورد بررسی سینگل کراس 720 با عملکرد دانه 48/10 تن در هکتار نسبت به سایر هیبریدها برتری داشت که این برتری در مقایسه با سینگل کراس 704 (رقم شاهد آزمایش) به میزان 02/2 تن در هکتار بود. هیبرید مذکور از لحاظ تعداد ردیف دانه در بلال و قطر بلال بر سایر هیبریدها نیز برتری معنی‌داری داشت. بر اساس نتایج حاصل از این بررسی می‌توان گفت کاشت ذرت زمستانه در محدوده تاریخ‌های کاشت 14 بهمن تا 26 اسفند در منطقه امکان پذیر بوده ولی مناسبترین تاریخ کاشت نیمه دوم اسفند می‌‎باشد. همچنین هیبرید سینگل کراس 720 از گروه دیررس می‌تواند بعنوان یک رقم جدید در منطقه فوق معرفی گردد.

چکیده انگلیسی:

In Orzoiyeh region, water deficit is the most important environmental stress limiting plant growth and production. A field experiment was conducted over two years 2010-2011 in Orzoiyeh Research Station to determine the most suitable of planting date and hybrid for winter cultivation of corn . This study was conducted as a split- plot in randomized complete block design with four replications. Main plots were planting date with four levels ( 3 February, 17 February, 2 March, 18 March) and sub plots were four different corn hybrids (TWC 600, TWC 647, SC 704, SC 720). Results showed that there weren’t any significant difference between planting dates for grain yield and yield components, but planting in 18 March had the highest plant height and ear diameter. Between corn hybrids, SC 720 produced highest grain yield (10.48 t ha-1). Grain yield in SC720 hybrid was 2.02 t ha-1 higher than control (SC 704). SC‌720 hybrid had the highest amounts of ear diameter and number row per ear than others. Based on these results, can be concluded that in Orzoiyeh region, cultivation of corn in the range of 3 February to 18 March is possible, but 18 march is the best planting date. As well as SC 720 as a new hybrid can be introduced in this region.