تاثیر رژیم آبیاری و شیوه های کاربرد کود شیمیایی فسفر بر کارایی بازیافت فسفر و عملکرد دانه در دو رقم کلزا

محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

راضیه بلدی ¹ , احسان بیژن زاده ² , روح اله نادری ³

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد اگرواکولوژی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز، داراب، ایران-
2 - استادیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز، داراب، ایران
3 - استادیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز، داراب، ایران

تاریخ دریافت : 1394/04/08 تاریخ پذیرش : 1394/06/17 تاریخ انتشار : 1396/03/01

کلید واژه: عملکرد بیولوژیک, قطع آبیاری, انتقال مجدد مواد, کارایی بازیافت فسفر,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی اثر کم آبیاری و روش‌های کاربرد کود فسفر بر عملکرد و کارایی بازیافت فسفر در دو رقم کلزا، آزمایشی به صورت کرت‌های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در سال زراعی 93-1392 در دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز اجرا شد. عامل اصلی رژیم آبیاری (آبیاری رایج، قطع آبیاری از اواسط گلدهی و اواسط غلاف رفتن)، عامل فرعی شیوه های کاربرد کود فسفر (بدون فسفر و کاربرد دستپاش و نواری فسفر) و عامل فرعی فرعی ارقام کلزا (ساری‌گل و آر جی اس) بودند. نتایج نشان داد تیمار آبیاری رایج با31/25 دانه در خورجین تفاوت معنی داری با تیمارهای قطع آبیاری از اواسط گلدهی با 25/22 دانه در خورجین و از اواسط غلاف رفتن با 94/22 دانه در خورجین داشت . در قطع آبیاری از گلدهی، مصرف نواری کود شیمیایی فسفر در رقم آر جی اس بیشترین عملکرد بیولوژیک (12435 کیلوگرم در هکتار ) را داشت. به طور کلی کارایی بازیافت فسفر در روش دستپاش و نواری به ترتیب 09/1 % و 38/1% بود. رقم آر جی اس در مقایسه با ساری گل در قطع آبیاری از اواسط گلدهی و غلاف رفتن به ترتیب با 3830 و 5428 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را دارا بود. رقم آر جی اس در شرایط قطع آبیاری از اواسط گلدهی و مصرف نواری فسفر، بیشترین میزان انتقال مجدد را دارا بود و می‌تواند در صورت مواجه شدن با کمبود آب در آخر فصل رشد از کاهش بیشتر عملکرد دانه جلوگیری کند.

چکیده انگلیسی:

To investigate the effects of water deficit and chemical phosphorus (P) application methods on yield and phosphorus recovery efficiency of two rapeseed cultivars, a field experiment was conducted at Agriculture College and Natural Resources of Darab, Shiraz University during 2013-2014. Treatments including irrigation regimes (common irrigation, cutting off irrigation at mid-flowering and mid-silique formation stages), P application methods (without P, broadcast and band) and rapeseed cultivars (Sarigol and RGS) were assigned in main plots, sub plots and sub sub plots, respectively. Results showed that cutting of irrigation at common irrigation with 25.31 seed numbers per silique had significant differences with mid-flowering with 22.25 seed numbers per silique and cutting of irrigation at mid-silique formation with 22.94 seed numbers per silique . In cutting of irrigation at mid-flowering and band application of P, RGS had the highest biological yield (12435 hg/ha). Common irrigation had the highest (11.02 kg/ha) and cutting of irrigation at mid-flowering had the lowest (5.95 kg/ha) P absorption amount. Overall, P recovery efficiency in broadcast and band application methods of P was 1.09% and 1.38%, respectively. RGS cultivar compared to Sarigol had maximum grain yield under cutting of irrigation at mid-flowering (3830 kg/ha) and mid-silique formation conditions (5428 kg/ha). RGS had the highest rate of assimilate remobilization under cutting off irrigation at mid-flowering and band application of P and it can prevent a further reduction in grain yield when exposed to late season water shortage.