اثر تنش خشکی بر کارائی فتوسیستم دو و محتوی رنگدانه‌ها در برگ گیاه قرداغ (Nitraria schoberi L)

محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

ابوالفضل رنجبر ¹ , سید علی موسوی ²

1 - دانشکده‌ی منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان
2 - دانشکده‌ی منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان

تاریخ دریافت : 1393/04/24 تاریخ پذیرش : 1393/10/11 تاریخ انتشار : 1394/07/09

کلید واژه: خشکی, فتوسنتز, رنگدانه, قره‌داغ, بازپخش کلروفیل,

چکیده مقاله :

مطالعات بعمل آمده مؤید این است که گیاه قره داغ مورد تعذیه نشخوارکنندگان قرار می گیرد و بعنوان یک اندوخته قابل چرا به منظور تامین کمبود علوفه در دوره های خشک در نظر گرفته می‌شود. تنش های محیطی از جمله تنش خشکی، منجر به اثرات مستقیم و غیر مستقیم بر عملکرد دستگاه فتوسنتز کننده می شود. مطالعات بر مبنای ارزیابی پارامترهای بازپخش کلروفیل‌a نشان داده که فتوسیستم دو به تنش آبی کاملا مقاوم است، اما میزان انتقال الکترون به منظور بازدارندگی نوری و آسیب نرسیدن به دستگاه فتوسنتز کننده متوقف می شود. به منظور ارزیابی اثر تنش خشکی بر عملکرد دستگاه فتوسنتز کننده‌ی گیاه قره داغ، تیمار‌های خشکی بر اساس پتانسیل آب موجود در خاک درظرفیت مزرعه به پنج سطح شامل: بدون تنش خشکی (100% ظرفیت مزرعه)، خشکی ملایم (80% ظرفیت مزرعه)، خشکی متوسط (60% ظرفیت مزرعه)، خشکی زیاد ( 40% ظرفیت مزرعه) و خشکی شدید (20% ظرفیت مزرعه) تقسیم و اعمال گردید. با اندازه گیری پارامترهای بازپخش کلروفیل‌a (F0، Fm، Fv/Fm، ΦPSII، qP و NPQ)‌، محتوی رنگدانه ها (کلروفیل های a، b و کاروتنوئید) و مقایسه‌ی میانگین پارامترها، اثر معنی دار تنش خشکی در سطح تیمار T4 آشکار و تا T5 ادامه داشت. بنابراین، نتیجه گیری مهمی که از داده های بدست آمده می توان کرد این است که گونه‌ی قره داغ یک گونه‌ی مقاوم به خشکی است. نتایج حاصله بیانگر آن است که این گونه توانایی حفظ عملکرد دستگاه فتوسنتز کننده را در سطوح نسبتا بالای خشکی دارد.

چکیده انگلیسی:

Some authors distinguished that N. schoberi often used as ruminant feeding systems or used as drought reserve to fill annual feed shortages within grazing systems. Environmental stresses such as drought stress affect plants photosynthetic apparatus directly or indirectly. Several studies on chlorophyll a fluorescence yields base demonstrated that photosystem II (PSII) is highly drought resistance under water stress but photosynthetic, electron transport through PS II is inhibited. Several investigations have shown that the chlorophyll level decreases with aggravated drought stress. Drought stress treatments were prepared on base of soil water potential at field capacity (FC). The treatments were divided into five levels: T1 (FC = 100%), T2 (FC = 80%), T3 (FC = 60%), T4 (FC = 40%) and T5 (FC = 20%). In this study, photosynthetic apparatus of N. schobery, was damaged to a certain extent, as observed from leaf chlorophyll fluorescence parameters such as F0, Fm, Fv, qP and NPQ. A considerable decrease in pigment (Chl. a, Chl. b and carotenoids) content was observed at T4 and continued to T5. Thus, an important conclusion can be drawn from the results achieved through this study. Niter bush is considered to be a drought tolerant species. Our results indicate its ability to maintain high physiological activities when subjected to relatively high levels of drought.