اثرات آلودگی نفتی در حوزه شمالی خلیج فارس از طریق تعیین میزان تجمع فلزات سنگین (نیکل، سرب، کادمیوم و وانادیوم) در بافت عضله ماهی سرخو (Lutjanus fulviflammus)
محورهای موضوعی : نشریه فن آوریهای نوین در توسعه آبزی پروری
کلید واژه: واژه‌های کلیدی: ایران, سرخو, خلیج فارس, فلزات سنگین, نفت خام,
چکیده مقاله :
چکیده این تحقیق جهت بررسی تأثیر بخش محلول در آب نفت خام بر تجمع فلزات سنگین وانادیوم، نیکل، کادمیوم و سرب در بافت عضله ماهی سرخو در آزمایشگاه سم‌شناسی آبزیان پژوهشکده اکولوژی خلیج‌‌فارس در بهار سال 1383 انجام گرفت. دو محلول یکی عاری از نفت خام به‌عنوان شاهد و دیگری با دوز 12 پی‌پی‌ام از نفت خام به‌روش اندرسن و با استفاده از آب دریا که مشابه آب محل صید ماهی‌ها بود تهیه گردید. سپس 24 عدد ماهی صیدشده از 6 ایستگاه مختلف در بخش شمالی خلیج فارس، در آزمایش‌های زیست سنجش بلندمدت (8 روزه) به‌‌تعداد 12 عدد ماهی در هر یک از تیمارها قرار گرفتند. پس از پایان 8 روز در معرض‌گذاری، ماهیان مورد آزمایش به‌طور جداگانه فریز و بسته‌بندی شده و جهت تعیین میزان تجمع فلزات سنگین در بافت عضله به آزمایشگاه ارسال شدند. در این مطالعه میانگین میزان تجمع فلزات سنگین وانادیوم، نیکل، کادمیوم و سرب (STD) در بافت عضله ماهیان شاهد به‌ترتیب برابر با 03/0± 18/0 پی‌پی‌ام، 04/0±41/0 پی‌پی‌ام، 01/0±01/0 پی‌پی‌ام و 08/0±70/1 پی‌پی‌ام اندازه‌گیری گردید. در ماهیان قرار گرفته در معرض دوز 12 پی‌پی‌ام از نفت خام نیز میانگین میزان تجمع این فلزات سنگین به‌ترتیب 05/0±22/0 پی‌پی‌ام، 06/0±65/0 پی‌پی‌ام، 03/0±14/0 پی‌پی‌ام و 13/0±94/1 پی‌پی‌ام اندازه‌گیری گردید. نتایج حاصل از آنالیز داده‌ها با استفاده از آزمون T-test نشان‌دهنده وجود اختلاف معنی‌دار آماری بین دو تیمار از نظر تجمع فلزات سنگین وانادیوم، نیکل، کادمیوم و سرب می‌باشد. همچنین در ماهیان هر دو تیمار ترتیب تجمع فلزات سنگین به‌صورت Pb>Ni>V>Cd مشاهده گردید که این روند افزایشی معنی‌دار بود. از سوی دیگر وجود مقادیر نسبتاً زیاد از تجمع این فلزات در ماهیان شاهد را می‌توان به آلودگی آب محل زیست این ماهیان (خلیج‌‌فارس) نسبت داد. علاوه‌بر این میانگین غلظت فلزات سنگین سرب، وانادیوم و کادمیوم در بافت عضله ماهیان شاهد پایین‌تر از حد مجاز استاندارد برای مصارف انسانی تشخیص داده شد.
This study was conducted in order to consider the effect of water soluble fraction of crude oil on the accumulation of heavy metals (Ni, Pb, Cd & V) in muscle tissue of Lutjanus fulviflammusin the Persian Gulf. The study was carried out in spring 2005 in the Ecology Research Center of the Persian Gulf. Two solutions with 0ppm (Control) and 12 ppm dosages of crude oil were prepared. Then 24 fish from those species which were caught from 6 stations in the northern part of the Persian Gulf were exposed to 12 ppm dosage of crude oil for 8 days in long-term bioassay examination. After 8 days exposed fish were freezed and packed seprately and sent to the laboratory for determination of heavy metals accumulated in their muscle. Heavy metals concenteration measurment was done with Atomic Absorbtion model Philips PU 3400. The result of data analysis shows that the mean (STD) accumulation amounts of V, Ni, Cd & Pb in tissues of control fish were 0.18±0.03 ppm, 0.41±0.04ppm, 0.01±0.01 ppm and 1.70±0.08 ppm respectively. The mean (STD) accumulation amounts of V, Ni, Cd & Pb in tissues of fish which were exposed to 12 ppm dosage of crude oil were 0.22±0.05 ppm, 0.65±0.06 ppm, 0.14±0.03 ppm and 1.94±0.13 ppm respectively. According to the conducted T-test we concluded there is a significant difference (p < 0.05) between two mentioned dosages of crude oil in muscle tissues of this fish. Also in the fish of both treatments the order of heavy metals accumulation was Pb>Ni>V>Cd that was significant according to the T-test experiment. On the other hand, the high amount of heavy metals in the control fish is due to the pollution of the Persian Gulf. Also, the mean concentrations of Pb, V & Cd in muscle tissue of control fish were below the international guidelines for human consumption.
_||_